Fotosentez, Hücresel Solunum ve Sindirim Konularıyla İlgili Üniversiteye Giriş Sınavlarında Çıkan Soruların Bilimsel Süreç Becerileri Açısından İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 11 Sayı: 2, 0 - 0, 22.12.2016

Fatih Sezek Yusuf Zorlu , Fulya Zorlu

Öz

Araştırmanın amacı; üniversite giriş sınavında fotosentez, hücresel solunum ve sindirim konularında çıkan sorular ile bilimsel süreç becerileri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırmanın örneklemi, eğitim fakültesi fen bilgisi öğretmenliği ikinci sınıfında öğrenim gören 36 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın yöntemi nicel araştırma yöntemi ve deseni ilişkisel tarama desenidir. Veri toplama araçları olarak “Bilimsel Süreç Beceri Testi” (BSBT) ve üniversiteye giriş sınavlarında fotosentez, hücresel solunum, sindirim konularında çıkmış sorulardan oluşturulan testler kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulardan, bilimsel süreç becerileri ile test puanları arasında doğrusal orta düzey bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Yani öğrencilerin test sorularını çözebilmelerinde bilimsel süreç becerilerinin katkıları bulunmaktadır. 

Kaynakça

• Abd-El-Khalick, F., Bell, R. L. & Lederman, N. G. (1998). The nature of science and instructional practice: Making the unnatural natural. Science Education, 82(4), 417-436.
• Afacan, Ö. (2008). İlköğretim öğrencilerinin fen-teknoloji-toplum-çevre (FTTÇ) ilişkini algılama düzeyleri ve bilimsel tutumlarının tespiti (Kırşehir ili örneği), Yayınlanmış doktora tezi, eğitim bilimleri enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Akdeniz, A.R. (2005). Problem çözme, bilimsel süreç ve proje yönteminin fen eğitiminde kullanımı. Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi. (4.baskı). Salih Çepni (Ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Ango, M. L. (2002). Mastery of science process skills and their effective use in the teaching of science: An educology of science education in the nigerian context, International Journal of Educology, 16(1), 11–30.
• Aydoğdu, B. (2006). İlköğretim fen ve teknoloji dersinde bilimsel süreç becerilerini etkileyen değişkenlerin belirlenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Aydoğdu, B. ve Ergin, Ö. (2009). Fen ve teknoloji dersi “Yaşamımızdaki Elektrik” ünitesine yönelik bilimsel süreç becerileri ölçeğinin geliştirilmesi, E-Journal of New World Sciences Academy, 4(2), 296-316.
• Aydoğdu, B., Tatar, N., Yıldız, E. ve Buldur, S. (2011). İlköğretim öğrencilerine yönelik bilimsel süreç becerileri ölçeğinin geliştirilmesi, Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(3), 292-311.
• Bağcı Kılıç, G., Yardımcı, E. ve Metin, D. (2009). Fen öğretiminde değişkenler nasıl adlandırılabilir?. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 13-26.
• Batı, K. ve Kaptan, F. (2013). Bilimsel süreç becerilerine dayalı ilköğretim fen eğitiminin bilimsel problem çözme becerilerine etkisi, İlköğretim Online, 12(2), 512-527.
• Bowen, G. M. & Roth, W. M. (2005). Data and graph interpretation practices among preservice science teachers. Journal of Research in Science Teaching, 42(10), 1063-1088.
• Bozkurt, O. (2012). Fen eğitiminde araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarılarına ve bilimsel süreç becerilerine etkisi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 187-200.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (15. baskı).
• Celep, A., Gültekin, Ö., Karamustafaoğlu, S. ve Karamustafaoğlu, O. (2012). Farklı öğrenim seviyelerindeki fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerileri ile zihinsel gelişim düzeyleri. CBÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 45-66.
• Çepni, S., Ayas, A., Johnson, D. ve Turgut, M. F. (1997). Fizik öğretimi. Ankara: YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi, Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi.
• Çepni, S., Ayvacı, H. ve Bacanak, A. (2009). Bilim-Teknoloji-Toplum ve Sosyal Değişim (4. Baskı). Trabzon: PegemA.
• Çokadar, H. (2012). Photosynthesis and respiration processes: Prospective teachers’ conception levels. Education and Science, 37(164), 81-93.
• Demirci Güler, M.P. ve Polat, D. (2014). Öğretmen adaylarının karar verme süreçlerinde fen bilgilerini kullanma durumlarının incelenmesi. Journal of Social Sciences/Sosyal Bilimler Dergisi, 7(16), 171-204.
• Dündar-Koylahisar, T. (2012). Özdeşliklerin modellenmesinde Origami kullanımının öğrenci görüşlerine etkisinin incelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde.
• Erduran Avcı, D., Kara, İ. ve Karaca, D. (2012). Fen bilgisi öğretmen adaylarının iş konusundaki kavram yanılgıları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 27-39
• Foulds, W. & Rowe, J. (1996). The enhancement of science process skills in primary teacher education students. Australian Journal of Teacher Education, 21(1), 15-23.
• Güneş, T., Dilek, N. Ş., Hoplan, M. ve Güneş, O. (2012). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinde fotosentez ve solunum konusunda oluşan kavram yanılgıları. Dünya’daki Eğitim ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 2(1), 42-47.
• Hazır, A. ve Türkmen, L. (2008). İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç beceri düzeyleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 81-96.
• İşman, A. ve Eskicumali, A. (2006). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Ankara: Pegem A.
• Kanlı, U. (2007). 7e modeli merkezli laboratuar yaklaşımı ile doğrulama laboratuar yaklaşımlarının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinin gelişimine ve kavramsal başarılarına etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karaman, P. ve Şahin, Ç. (2014). Öğretmen adaylarının ölçme değerlendirme okuryazarlıklarının belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 175-189.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemi (30. Basım ). Ankara: Nobel.
• Karslı, F. ve Ayas, A. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerileri konusundaki farkındalıkları ve performansları, 9. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi, 23-25 Eylül, İZMİR.
• Karslı, F. ve Ayas, A. (2013). Fen ve teknoloji dersi öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerinin ölçülmesine ilişkin bir test geliştirme çalışması. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 10(2), 66-84.
• Kefi, S., Çeliköz, N. ve Erişen, Y. (2013). Okulöncesi eğitim öğretmenlerinin temel bilimsel süreç becerilerini kullanım düzeyleri, Journal Of Research in Education and Teaching, 2(29), 300-319.
• Keil, C., Haney, J. & Zoffel, J. (2009). Improvements in student achievement and science process skills using environmental health science problem-based learning curricula, Electronic Journal of Science Education, 13(1), 1-18.
• Kızılaslan-Tunçer, B. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin 2005 ilköğretim programında yer alan etkinlikler, proje ödevleri ve seviye belirleme sınavına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi, NWSA: Education Sciences, 6(1), 801-809.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2012). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2013). İlköğretim Fen Bilimleri Dersi (5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara.
• MEB, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (TTKB) (2005). Fen ve Teknoloji dersi öğretim programı, Ankara.
• ÖSYM (2012). Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu. http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2012/OSYS/2012OSYSKONTKILAVUZ.pdf
• ÖSYM (2013). Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu. http://www.osym.gov.tr/belge/1-19181/2013-osys-yuksekogretim-programlari-ve-kontenjanlari-ki-.html
• ÖSYM (2014). Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu.
• http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2014/OSYS/Tercih/2014OSYSKONTKILAVUZU14072014.pdf
• Senge, P. M., Cambron-McCabe, N., Lucas, T., Smith, B. & Dutton, J. (2012). Öğrenen Okullar (M. Çetin, Çev.). Ankara: Nobel.
• Sezek, F., Zorlu, Y., & Zorlu, F. (2015a). Examination of the factors influencing the scientific process skills of the students in the elementary education department. Journal of Education Faculty, 17(1), 197-217.
• Sezek, F., Zorlu, Y. ve Zorlu, F. (2015b). İlköğretim bölümü öğrencilerinin ilgi alanlarının tespiti ve bu ilgileri etkileyen faktörlerin incelenmesi, Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 13-24.
• Şaşmaz-Ören, F., Ormancı, Ü., Erdem, Ş. ve Karatekin, P. (2010). Kavram karikatürlerinin farklı bir kullanım alanı: ilköğretim öğrencilerinin bitkilerde solunum ve fotosentez konusuna ilişkin bilgi düzeylerini belirleme çalışması. IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, İzmir.
• Şimşek, C. L. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının fen ve teknoloji ders kitaplarındaki deneyleri bilimsel süreç becerileri açısından analiz edebilme yeterlilikleri. İlköğretim Online, 9(2), 433-445.
• Tekkaya, C. ve Balcı, S. (2003). Öğrencilerin fotosentez ve bitkilerde solunum konularındaki kavram yanılgılarının saptanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 101-107.
• Temiz, B. K. (2001). Lise 1. sınıf fizik dersi programının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini geliştirmeye uygunluğunun incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• URL-1.http://www.osym.gov.tr/belge/1-12673/gecmis-yillara-ait-sinav-soru-ve-cevaplari.html
• URL-2. http://www.atauni.edu.tr/#sayfa=ibm-spss-statistics-20
• Yılmaz, M. ve Öğretmen, T. (2014). Biyoloji öğretmen adaylarının gen teknolojisine ilişkin bilgi düzeyleri ve bilgi kaynaklarının incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 4(4), 59-76.
• YÖK/Dünya Bakası (1997). Milli eğitim geliştirme projesi; öğretmen eğitimi dizisi. İlköğretim Fen Öğretimi, Ankara.
• Zorlu, F. (2016a). Fen Bilimleri dersinin öğretiminde solomon araştırma deseninin işbirlikli öğrenme modeline uygulanmasının etkililiğinin incelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Zorlu, Y. (2016b). Ortaokul fen ve teknoloji dersinde işbirlikli öğrenme modeli ve modellemeye dayalı öğretim yöntemine dayalı etkinliklerin öğrencilerin öğrenmeleri üzerindeki etkileri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Zorlu, F., Zorlu, Y. & Sezek, F. (2013). Examining secondary school students’ scientific process skills in terms of some variables, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 106, 1181-1189.
• Zorlu, F., Zorlu, Y., Sezek, F. ve Akkuş, H. (2014). Ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri ile seviye belirleme sınavı sonuçlarının karşılaştırılması. Ekev akademi dergisi, 18(59), 219-532.
• Zorlu, Y. & Zorlu, F. (2015). Views of teachers and levels of students on the learning environment in science and technology course, Route Educational and Social Science Journal, 2(1), 103-114.