Okul Öncesi Eğitiminde Kalite: Öğretmen ve Yardımcı Öğretmen Görüşleri

Yıl 2017, Cilt: 12 Sayı: 23, 7 - 33, 28.06.2017

Abdulhamit Karademir , Mehmet Akif Cingi , Fatih Dereli , Berrin Akman

Öz

Son yıllarda okulöncesi eğitime verilen önemin atması ile birlikte, verilen eğitim ve bakım hizmetlerinin kalitesi de tartışılmaya başlanmıştır. Bu çalışmanın amaçları, okulöncesi eğitim kurumlarında çalışan yardımcı öğretmenlerin kalite hakkındaki görüşlerini ortaya koymak, onların kaliteye etkisini incelemek ve kalitenin eğitim öğretime nasıl yansıdığını onların gözünden ortaya koymaktır. Çalışma Eskişehir ilinde, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında, sınıflarında yardımcı öğretmen bulunan iki farklı okulda altı öğretmen ve altı yardımcı öğretmenle gerçekleştirilmiştir. Çalışma, tarama modeli ile gerçekleştirilmiş olup, nitel araştırma yöntemi ve nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni, veri toplama aracı olarak da araştırmacılar tarafından geliştirilen “Öğretmen Görüşme Formu” ve “Yardımcı Öğretmen Görüşme Formu” kullanılmıştır. Veriler, daha önceden belirlenen tarihlerde yaklaşık 40’ar dakikalık görüşmeler yapılarak toplanmıştır. Çalışmada toplanan veriler QSR-Nvivo 8 paket programı ile çözümlenmiştir. Çalışma sonucunda, hem öğretmenler hem de yardımcı öğretmenler okulöncesi eğitimin kalitesinin sadece okulun fiziki şartları ile değil; çocukların tüm gelişim alanlarını dikkate alan bir eğitim ortamı ile artırılabileceğini söylemişlerdir. Yardımcı öğretmenlerin eğitimin kalitesine etkisi hususunda öğretmenlerle yapılan görüşmeler sonucunda, yardımcı öğretmenlerin kalitenin artmasında etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yardımcı öğretmenlerin hem sınıf içerisinde hem de sınıf dışında her işi yapması, öğretmenlerin iş yükünü azaltmakta ve öğretmenlerin öğrencilerle daha fazla ilgilenmesine olanak sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Erken çocukluk eğitimi, erken çocukluk eğitiminde kalite, yardımcı öğretmen

Quality In Preschool Education: The Views of Teachers and Assistant Teachers

Öz

As the importance attached to preschool education has increased in recent years, researchers have begun to discuss the quality of educational and care services. This study aims to show the views of assistant teachers working at preschool educational institutions concerning quality, investigate their influence on quality, and reveal the effect of quality on education. The study was conducted in Eskişehir, Turkey, in the 2014–2015 academic year. It was conducted with assistant teachers in classrooms in two different schools. Six teachers and six assistant teachers took part in the study. The survey model and the phenomenological design, which is a qualitative research method and design, were employed. The Teacher Interview Form and the Assistant Teacher Interview Form developed by the researchers were used for collecting data. Data were gathered through interviews which lasted almost 40 mins (each interview) on predetermined dates. The research data were analysed via QSR-Nvivo 8. Both teachers and assistant teachers stated that the quality of preschool education can be improved not only by upgrading the physical condition of schools but also by taking into consideration all of children’s developmental areas. Based on the interviews with the teachers concerning the influence of assistant teachers on the quality of education, it was concluded that assistant teachers can contribute to improving the quality. As assistant teachers work both inside and outside of classrooms, teachers have less workload and more chances to deal with students.

Anahtar Kelimeler

Early childhood education, quality in early childhood education, assistant teacher

Kaynakça

• AÇEV. (2003). Erken Çocukluk Eğitimi Politikaları: Yaygınlaşma, Yönetişim ve Yapılar Toplantısı Raporu. İstanbul: AÇEV Yayınları.
• AÇEV. (2007). Ekonomik ve Toplumsal Kalkınma İçin Erken Çocukluk Eğitimi: önemi, Yararları ve Yaygınlaşma Önerileri, 27 Eylül 2012 tarihinde www.acev.org adresinden erişilmiştir.
• Arlington Public Schools. (2005). Budget Study On Kindergarten Assistants. Department of Finance and Management Services Department of Instruction. Arlington, VA.
• Bassok, D., Fitzpatrick, M., Loeb, S., & Paglayan, A. S. (2013). The early childhood care and education workforce from 1990 through 2010: Changing dynamics and persistent concerns. Education, 8(4), 581-601.
• Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde insan ilişkileri.. Ankara: Nobel Yayınları.
• Bekman, S. ve Gürlesel, C.F. (2005). Doğru Başlangıç: Türkiye’de Okulöncesi Eğitim. İstanbul: TÜSİAD Yayını.
• Bowman, B.T., Donovan, M.S. & Burns, M.S. (Ed.). (2001). Eager To Learn: Educating Our Preschoolers. Washington, DC: National Academic Press.
• Bryant, D. M., Burchinal, M., Lau, L. B. & Sparling, J. J. (1994). Family and classroom correlates of Head Start children’s developmental outcomes. Early Childhood Research Quarterly, 9, 289–309.
• Burchinal, M. R., Cryer, D., Clifford, R. M., & Howes, C. (2002). Caregiver training and classroom quality in child care centers. Applied Developmental Science, 6(1), 2–11.
• Dahlberg, G., Moss, P., & Pence, A. (2007). Beyond Quality in Early Childhood Education and Care Languages of Evaluation. Abingdon, Oxon: Routledge.
• Department of Education and Early Childhood Development. (2010). Erken Çocukluk Dönemi Hizmetleri Hakkında Velilere Yönelik Kılavuz: Victoria State Goverment Department of Education and Early Childhood Development.
• DPT. (2006). Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013). 18 Ekim 2012 tarihinde http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/plan9.pdf adresinden erişilmiştir.
• EACEA. (2009). Avrupa’da erken çocukluk eğitimi ve bakımı: Sosyal ve kültürel eşitsizliklerle ilgilenmek. 17 Şubat2013 tarihinde eacea.ec.europa.eu/education/ eurydice/ documents/.../098TR.pdf adresinden erişilmiştir.
• Early, D. M., & Winton, P. J. (2001). Preparing the workforce: Early childhood teacher preparation at 2- and 4-year institutions of higher education. Early Childhood Research Quarterly,16, 285–306.
• Epinosa, L.M. (2002). High-quality preschool: Why we need it and what it looks like. Preschool Policy Matters, 1. National Institute For Early Education Reseach.
• Eser, Ş. (2010). Okul öncesi öğretmenlerinde iş doyumu, meslektaş ilişkileri ve okul idaresi desteği arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Güneysu, S. (2005). Erken çocukluk eğitimi hizmetlerinde kalite. Okul Öncesi Eğitimde Kalite: Üniversitelerin Rolü Toplantısı. İstanbul: AÇEV.
• Kıldan, A.O. (2010). Okul öncesi eğitim bağlamında; Eğitim hizmetlerinde kalite. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15 (2), 111-130.
• Leob, S., Fuller, B., Kagan, S.L. & Carrol, B. (2004). Child care in poor communities: Early learning effects of type, quality and stability. Child Development, (75) (1), 47-65.
• LoCasale-Crouch, J., Konold, T., Pianta, R., Howes, C., Burchinal, M., Bryant, D., & Barbarin, O. (2007). Observed classroom quality profiles in state-funded pre-kindergarten programs and associations with teacher, program, and classroom characteristics. Early Childhood Research Quarterly, 22(1), 3-17.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2004). Okul Öncesi Eğitim Kurumları Yönetmeliği.
• Miarelet, G. (1977). Dünyada Okul Öncesi Eğitimi İçinde Okul Öncesi Eğitimi Bildiri Kitabı, 3-28. Ankara: Unesco Türk Milli Komisyonu.
• NICHD Early Child Care Research Network. (2005). Child care and child development: Results from the NICHD Study of Early Child Care and Youth Development. New York: Guilford Press.
• Shim, J., Hestenes, L., & Cassidy, D. (2004). Teacher structure and child care quality in preschool classrooms. Journal of Research in Childhood Education,19 (2), 143-157.
• Shonkoff, J. P., & Phillips, D. A. (Eds.). (2000). From neurons to neighborhoods: The science of early childhood development. Washington, DC: National Academy Press.
• Sosinsky, L.S. & Gilliam, W.S. (2011). Assistant teachers in prekindergarten programs: What roles do lead teachers feel assistants play in classroom management and teaching? Early Educatıon And Development, 22(4), 676–706.
• Şahin, Z. S. (2010). Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin mesleğe yönelik tutumları ve yeterlilik algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Temel, Z.F. (2003). Aile Eğitim Modeli: Dünya’da ve Türkiye’deki uygulamalar. Erken çocukluk eğitimi politikaları: Yaygınlaştırma, yönetişim ve yapılar toplantısı raporu. İstanbul: AÇEV Yayınları, 49-70.
• Tezcan, T. (2011). Okul öncesi öğretmenlerinin yaşam kalitesi ve iş doyumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Bolu ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversites, Bolu.
• Whitebook, M. (2003). Bachelor’s degrees are best: Higher qualifications for pre-kindergarten teachers lead to better learning environments for children. Washington, DC: The Trust for Early Education.
• Zigler, E., Gilliam, W. S. & Jones, S. M. (2006). A Vision For Universal Preschool Education. New York, NY: Cambridge University Press.