6 Yaş Çocukların Kendileri İçin Uygun Gördükleri Hayvan Metaforlarının İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 12 Sayı: 23, 399 - 414, 28.06.2017

Emine Kızıltaş Sultanberk Halmatov Eren Ertör

Öz

Bu
çalışmada 6 yaş çocukların kendileri için uygun gördükleri hayvan
metaforlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 6 yaş
grubundaki 27’si kız, 40’ı erkek toplam 67 çocuk oluşturmaktadır. Araştırmada
olgu bilim (fenomonoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına
bakıldığında çocukların sıklıkla ürettikleri metaforlar aslan (9), köpek (8),
tavşan (7), kedi (6) olduğu görülmektedir. Araştırmaya katılan çocukların
kendilerini özdeşleştirdikleri hayvanlar vahşi ve evcil hayvanlar olarak
kategorize edildiğinde çocukların kendilerini hem vahşi hayvan (34) hem de
evcil hayvan (33) olarak çizdikleri görülmüştür. 6 yaş çocuklarının kendilerini
hangi hayvana benzettiklerini cinsiyete göre dağılımlarına bakıldığında erkek
çocuklarının 26 (%65)’sının vahşi hayvan, 14 (%35)’ünün evcil hayvan çizdiği
görülmüştür. Kız çocuklarının ise 19 (%70.37)’unun evcil hayvan, 8
(%29.62)’inin vahşi hayvan çizdiği bulunmuştur. Çocuklarının kendilerini
özdeşleştirdikleri hayvana yönelik “Bu hayvan saldırgan mıdır?” sorusuna
verdikleri yanıtlara bakıldığında vahşi hayvan çizen çocukların 25 (%73.52)’i
çizdikleri hayvanın saldırgan olduğunu, 9 (%26.48)’u ise saldırgan olmadığını
düşünmektedirler.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi, metafor, çocuk resimleri

Kaynakça

• Acay-Sözbilir, S. & Çamlıbel-Çakmak, Ö. (2016). Okul öncesi öğretmen adaylarının “müzik” kavramına ilişkin metaforik algıları. International Journal of Social Science, 42, 269-282. Halmatov, S. (2015). Çocuk resimleri analizi ve psikolojik resim testleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Halmatov, S. (2016). Oyun terapisinde pratik teknikler. Ankara: Pegem Akademi. Korkmaz, F. & Ünsal, S. (2016). Okul öncesi öğretmenlerin ‘‘teknoloji’’ kavramına ilişkin metaforik algılarının incelemesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), 194-212.
• Kuyucu, Y., Şahin, M. & Kapıcıoğlu, O. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin “çocuk” kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 43-53.
• Neslitürk, S., Çamlıbel Çakmak, Ö. & Asar, H. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin “veli” kavramına ilişkin metaforik algıları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(18), 680-712.
• Pekdoğan, S. & Kanak, M. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının yaratıcılığa ilişkin algıları: metafor analizi örneği. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 138-147.
• Sezer Soydemir, Ş. (2011). Okul öncesi öğretmen ve ebeveynlerinin birbirlerini ve okul öncesi çocuklarını nasıl algıladıklarının metaforlar yoluyla incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Sumsion, J. (2003). Rereading metaphors as cultural texts: a case study of early childhood teacher attrition. The Australian Educational Researcher, 30(3), 67-87.
• Thomas, L. & Beauchamp, C. (2011). Understanding new teachers’ professional identities through metaphors. Teacher and Teacher Education. 27, 762-769.
• Uysal, H., Özen Altınkaynak, Ş., Taşkın, N., Akman, B. & Dinçer, F.Ç. (2016). Okul öncesi öğretmeni adaylarının okul öncesi öğretmenliği programına ilişkin metaforik algıları. Cumhuriyet International Journal of Education-CIJE, 5(3),1-15.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde sosyal araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Zembat, R., Tunçeli, H.İ. & Akşin, E. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının “okul yöneticisi” kavramına ilişkin algılarına yönelik metafor çalışması. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 1, 446-459.
• Zhao, H., Coombs, S., & Zhou, X. (2010). Developing professional knowledge about teachers through metaphor research: facilitating a process of change. Teacher Development, 14, 381-395.
• Вачков И.В. Сказкотерапия. Развитие самосознания через психологическую сказку. – М.: Ось- 89, 2007. -144 с.
• Hoteeva, (2015), Сибилл Биркхойзер-Оэри. Мать. Архетипический образ в волшебной сказке. М: Когито-Центр, 2010.
• Смирнова Т.В. Варежкин театр, или Игротерапия в бумажном кульке./ Дошкольное образование. № 17, 2009.
• Venger, A. (2007). Psikolojik resim testleri: resimli rehber. Moskova. Vlados Yayınevi. S.159. (Венгер А. Л. Психологические рисуночные тесты: иллюстрированное руководство [Текст] / А. Л. Венгер. – М.: ВЛАДОС- ПРЕСС, 2007. – 159 с.)
• Панфилова М.А. «Игротерапия общения»; Москва, 2012 год.