Canlı Ders Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2024, Cilt: 19 Sayı: 43, 2418 - 2438, 30.09.2024

Aykut Durmuş , Seyhan Eryılmaz Toksoy

https://doi.org/10.35675/befdergi.1504143

Öz

Bu çalışmada öğretmenlerin Canlı Ders hakkında görüşlerinin ortaya çıkarılması için ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma AFA’da 358, DFA’da ise 324 öğretmen ile yürütülmüştür. Verilerin analizinde AFA, DFA, ıraksama ve yakınsama geçerliliği analizlerinden yararlanılmıştır. Yakınsama geçerliliği için AVE ve CR değerleri hesaplamıştır. Iraksama geçerliliği için HTMT analizinden faydalanılmıştır. Ölçeğin güvenilirliği için α ve CR değerleri hesaplanmıştır. AFA’da Barlett ve KMO testleri yapılmıştır. AFA işlemlerinin sonunda 12 maddeli 3 faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Açıklanan varyans oranı %66,9 bulunmuştur. DFA sonucunda oluşan uyum indeksleri; X2/sd = 1,500, GFI = 0,92, AGFI = 0,88, NFI = 0,91, RMSEA = 0,5, SRMR = 0,04, CFI = 0,96 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin güvenirlik çalışmalarında tüm ölçeğe uygulanan a 0,87, alt faktör boyutlarına ilişkin değerler sırasıyla; 0,74, 0,81, 0,88 olarak hesaplanmıştır. CR hesaplamalarına ilişkin değerler boyutlarda sırasıyla; 0,75, 0,81, 0,88 hesaplanmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda Canlı Derse ilişkin öğretmen görüşlerinin belirtildiği güvenilir ve geçerli bir ölçek geliştirildiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

uzaktan eğitim, sanal sınıf, canlı ders

Kaynakça

• Alkan, C. (2011). Eğitim teknolojisi. Anı Yayıncılık.
• Alp, Ö., & Şen, S. (2021). Eğitim yönetimi ve denetimi bilim dalında yapılan nicel tezlere ilişkin bir sistematik derleme: 2009-2019. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 359-391. https://doi.org/10.37217/tebd.774591
• Alpar, M. (2013). Yabancı dil öğretiminde kültürel unsurların önemi. Journal of Language and Linguistic Studies, 9(1), 95-106.
• Arslan, Y., & Şumuer, E. (2020). Covıd-19 döneminde sanal sınıflarda öğretmenlerin karşılaştıkları sınıf yönetimi sorunları. Milli Eğitim Dergisi, Özel Sayı(Salgın Sürecinde Türkiye'de ve Dünyada Eğitim), 201-230. https://doi.org/10.37669/milliegitim.791453
• Ateş, V. (2010). Gazi üniversitesi uzaktan eğitim programlarında kullanılmakta olan öğrenme yönetim sisteminin ders verenler açısından değerlendirilmesi. (Tez No. 287487) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Aydemir, M. (2018). Uzaktan Eğitim Program, Ders ve Materyal Tasarımı. Eğitim Yayınevi.
• Başar, H. (2016). Sınıf Yönetimi (20. baskı). Anı Yayıncılık.
• Bayram, F., İbili, E., Hakkari, F., Kantar, M., & Doğan, M. (2009). E-üniversite: SCORM uyumlu modüler öğrenim yönetim sistemlerinin yükseköğretimde kullanımı. XI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri.
• Bentler, P. M., & Bonett, D. G. (1980). Significance tests and goodness of fit in the analysis of covariance structures. Psychological bulletin, 88(3), 588-606. https://doi.org/10.1037/0033-2909.88.3.588
• Borel, D. A. (2013). The influence of web conferencing on graduate students’ sense of community in an onlıne classroom. (Tez No. 3562263) [Yüksek lisans tezi, Lamar University], Beaumont ProQuest Dissertations & Theses
• Bozkurt, A. (2017). Türkiye’de uzaktan eğitimin dünü, bugünü ve yarını. AUAd, 3(2), 85-124.
• Browne, M. W., & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. Sage Focus Editions, 154, 136-136. Buyruk, H. (2018). Gelişen Teknolojiler, Değişen İşgücü Nitelikleri ve Eğitim. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 22-22. https://doi.org/10.26466/opus.404223
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Byrne, B. M. (2005). Factor analytic models: Viewing the structure of an assessment instrument from three perspectives. Journal of Personality Assessment, 85(1), 17-32.
• Çalık, T., & Sezgin F. (2005). Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim. Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 55-66.
• Christopher, D. (2014). The successful virtual classroom: How to design and facilitate interactive and engaging live online learning. New York: Amacom.
• Clark, R. C., & Kwinn, A. (2007). The new virtual classroom: Evidence-based guidelines for synchronous learning. San Francisco: Jossey-Bass.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve Lisrel Uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cornelius, S. (2014). Facilitating in a demanding environment: Experiences of teaching in virtual classrooms using web conferencing. British Journal of Educational Technology, 45(2), 260-271. https://doi.org/10.1111/bjet.12016
• Creed, P. A., & Machin, M. A. (2003). Multidimensional properties of the access to categories of experience scale. European Journal of Psychological Assessment, 19(2), 85–91.
• De Vaus, D. A. (1990). Surveys in social research. London: Unwin Hyman.
• Elkins, D., & Pinder, D. (2015). E-learning fundamentals: A practical guide. Alexandria, VA: ATD.
• Emmer, E. T., & Stough, L. M. (2001). Classroom management: A critical part of educational psychology, with implications for teacher education. Educational Psychologist, 36(2), 103-112. https://doi.org/10.1207/S15326985EP3602_5
• Erkut, E. (2020). Covid-19 Sonrası Yükseköğretim. Yükseköğretim Dergisi, 10(2), 125-133. https://doi.org/10.2399/yod.20.002
• Fornell, C., & Larcker, D.F. (1981). Evaluating structural models with unobservables variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 28, 39-50. https://doi.org/10.1177/002224378101800104
• Gökbulut, B. (2021). Uzaktan Eğitim Öğrencilerinin Bakış Açısıyla Uzaktan Eğitim ve Mobil Öğrenme. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 11(1), 160-177. https://doi.org/10.17943/etku.797164
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2006). Multivariate Data Analysis (6nd Edition). New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• Henseler J., Ringle C. M., & Sarstedt M. (2015). A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling. J Acad Marketing Sci, 43(1), 115–135. https://doi.org/10.1007/s11747-014 0403-8
• Horzum, M. B. (2007). İnternet Tabanlı Eğitimde Transaksiyonel Uzaklığın Öğrenci Başarısı, Doyumu ve Özyeterlilik Algısına Etkisi. (Tez No. 234257) [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi], Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• İşman, A. (2011). Uzaktan eğitim. Pegem Yayıncılık.
• Iyer, P., Azız, K., & Ojcıus, D. (2020). Impact of COVİD-19 on dental education in the United States. Journal Of Dental Education, 84(6), 718-722. https://doi.org/10.1002/jdd.12163
• Jöreskog, K., & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the sımplıs command language. Chicago, IL: Scientific Software International Inc.
• Kaiser, H. F. (1960). The application of electronic computers to factor analysis. Educational and Psychological Measurement, 20(1), 141–151. https://doi.org/10.1177/001316446002000116
• Karaman, E, G. (2015). Canlı Ders Etkileşim Düzeyi Belirleme Ölçeği’nin geliştirilmesi ve otomatik kestirim sisteminin tasarlanması. (Tez No. 418219) [Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi], Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi (26. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kırık, A. (2016). Uzaktan eğitimin tarihsel gelişimi ve Türkiye’deki durumu. Marmara İletişim Dergisi, 21, 73-94. https://doi.org/10.17829/midr.20142110299
• Kırmızıgül, H. G. (2020). Covıd-19 Salgını Ve Beraberinde Getirdiği Eğitim Süreci. Avrasya Sosyal Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 283-289.
• Kline, P. (1994). An Easy Guide To Factor Analysis. New York: Routledge.
• Ko, S. S., & Rossen, S. (2017). Teaching online: A practical guide (4nd Edition). New York: Routledge.
• Koçak, Ö., & Göksu, İ. (2023). Engagement of higher education students in live online classes: Scale development and validation. TechTrends, 1-16. https://doi.org/10.1007/s11528-023-00849-7
• Leech, N. L., Barrett, K. C., & Morgan, (2005). SPSS for Intermediate Statistics: Use and Interpretation (4nd Edition). New York: Taylor & Francis.
• Loch, B., & Reushle, S. (2008). The practice of web conferencing: Where are we now?. In R., Atkinson & McBeath, C. (Eds.), Hello! Where are you in the landscape of educational technology? (pp. 562-571). Melbourne.
• Mcdonald, R. P., & Marsh, H. W. (1990). Choosing a multivariate model: Noncentrality and goodness of fit. Psychological bulletin, 107(2), 247.
• Netemeyer, R. G., Bearden, W. O., & Sharma S. (2003). Scaling procedures: Issues and applications. California: Sage.
• Neuman, W. L. (2016). Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Yayın Odası Kitapçılık.
• Nunnally, J. C. (1978). Psychometric Theory (2nd Edition). New York: McGraw-Hill.
• Phelps, A., & Vlachopoulos, D. (2020). Successful transition to synchronous learning environments in distance education: A research on entry-level synchronous facilitator competencies. Education and Information Technologies, 25(3), 1511-1527. https://doi.org/10.1007/s10639-019-09989-x
• Romiszowski, A. (2004). How’s the e-learning baby? Factors Leading to Success or Failure of an Educational. Educational Technology, 44(1), 5–27.
• Sarı, H. İ. (2020). Evde kal döneminde uzaktan eğitim: Ölçme ve değerlendirmeyi neden karantinaya almamalıyız?. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 3(1), 121-128.
• Scherer, R. F., Wiebe, F. A., Luther, D. C., & Adams, J. S. (1988). “Dimensionality of Coping: Factor Stability Using the Ways of Coping Questionnaire”, Psychologica Report, 62(3), 763-770.
• Tanaka, J. S., & Huba, G. J. (1985). A Fit Index for Covariance Structure Models under Arbitrary GLS Estimation. British Journal of Mathematical and Statistical Psychology, 38, 197-201.
• Tavşancıl, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayın Dağıtım.
• Telli, S. G., & Altun, D. (2020). Coronavirüs ve Çevrimiçi (Online) Eğitimin Önlenemeyen Yükselişi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(1), 25-34. https://doi.org/10.32329/uad.711110
• Turan, S., Karadağ, E., Bektaş, F., & Yalçın, M. (2014). Türkiye’de eğitim yönetiminde bilgi üretimi: Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi 2003-2013 yayınlarının incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 20(1), 93-119. https://doi.org/10.14527/kuey.2014.005
• Turgut, M. F., & Baykul, Y. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. (4.baskı) Pegem Akademi. Ural, A., & Kılıç, İ. (2011). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi: SPSS 10.0-12.0 For Windows. Detay Yayıncılık.
• Üstün Ç., & Özçiftçi S. (2020). COVID-19 Pandemisinin Sosyal Yaşam ve Etik Düzlem Üzerine Etkileri: Bir Değerlendirme Çalışması. Anadolu Kliniği. 25(Special Issue on COVID 19), 142-53. https://doi.org/10.21673/anadoluklin.721864
• Uşun, S. (2006). Uzaktan Eğitim. Nobel Yayıncılık.
• Velicer, W. F., & Fava, J. L. (1998). Affects of variable and subject sampling on factor pattern recovery. Psychological Methods, 3(2), 231–251. https://doi.org/10.1037/1082-989X.3.2.231
• Voorhees, C., Brady, M. K., Calantone, R., & Ramirez, E. (2016), Discriminant validity testing in marketing: an analysis, causes for concern and proposed remedies. Journal of The Academy of Marketing Science, 44(1), 119-134. https://doi.org/10.1007/s11747-015-0455-4
• Warner, R. M. (2012). Applied statistics: from bivariate through multivariate techniques: from bivariate through multivariate techniques. UK: Sage.
• Yang, Y., & Green, S. B. (2011). Coefficient Alpha: A reliability coefficient for the 21st century?. Journal of Psychoeducational Assessment, 29(4), 377-392. https://doi.org/10.1177/0734282911406668
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Qualitative research methods in the social sciences (11th Edition). Seçkin Publishing.
• Yılmaz, E., Mutlu, H., Güner, B., Doğanay, G., & Yılmaz, D. (2020). Veli Algısına Göre Pandemi Dönemi Uzaktan Eğitimin Niteliği. Palet Yayınları.
• Yorgancı, S. (2015). Web Tabanlı Uzaktan Eğitim Yönteminin Öğrencilerin Matematik Başarılarına Etkileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 1401-1420.