The Validity and Reliability Study of the Preliminary Analysis Application of the At-Home Early Literacy and Library Perceptions Scale

Yıl 2023, Sayı: 19, 41 - 72, 22.06.2023

Özlem Tok , Mehmet Canatar

https://doi.org/10.26650/bba.2023.19.1290351

Öz

With the changing perspective on early literacy skills in today’s society, many children acquire letters, sounds, and most other literacy skills (print awareness, phonological awareness, letter and alphabet knowledge, vocabulary, comprehension, and writing) at home before starting school. The experiences parents should have in order to provide their children with early literacy skills at home are important in this regard. The foundation and development ofchildren’s early reading skills are largely formed in the home environment. Parents should be aware of what they can do to teach their children literacy skills and increase their reading motivation in early childhood. The first part of this study conducts the validity and reliability study of the At-Home Early Literacy and Library Perceptions Scale, which will be developed to determine parents’ library perceptions by measuring the experiences and competencies parents with children between the ages of 3-6 should have in order to provide their children with literacy skills in the home environment. The pilot study group consists of 100 parents with children between the ages of 3-6 living in Ankara’s central districts. The evaluations of the item pool prepared for the scale were made in line with the exploratory and confirmatory factor analyses. According to the findings, the At-Home Early Literacy and Library Perceptions Scale has been determined to be a valid and reliable measuring tool.

Anahtar Kelimeler

Preschool, Early childhood, Early literacy, Home literacy, Library perception, Validity, Reliability

Evde Erken Okuryazarlık ve Kütüphane Algıları Ölçeğinin Ön Analiz Uygulamasının Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz

Günümüz toplumunda erken okuryazarlık becerilerine olan bakış açısının değişmesiyle birlikte birçok çocuk okula başlamadan önce evde harfleri, sesleri ve diğer okuryazarlık becerilerinin (yazı farkındalığı, ses bilgisel farkındalık, harf ve alfabe bilgisi, sözcük bilgisi, anlama ve yazı yazma) çoğunu kazanmaktadır. Ebeveynlerin çocuklarına evde erken okuryazarlık becerilerini kazandırmak için sahip olması gereken deneyimler bu noktada önem arz etmektedir. Çocukların erken okuma becerilerinin temeli ve gelişimi büyük oranda ev ortamında oluşmaktadır. Ebeveynler çocuklarına erken çocukluk döneminde okuryazarlık becerilerini öğretmek ve okuma motivasyonlarını arttırmak için neler yapması gerektiğinin bilincinde olmalıdır. Bu çalışmanın ilk bölümünde 3-6 yaş aralığında çocuk sahibi olan ebeveynlerin ev ortamında çocuklarına okuryazarlık becerilerini kazandırmak için sahip olması gereken deneyim ve yetkinliklerini ölçerek ebeveynlerin kütüphane algısını belirlemek amacıyla geliştirilecek olan “Evde Erken Okuryazarlık ve Kütüphane Algısı Ölçeği”nin geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır. Pilot çalışma grubunu, Ankara ili merkez ilçelerinde yer alan 3-6 yaş aralığında çocuk sahibi olan 100 ebeveyn oluşturmaktadır. Ölçek için hazırlanan madde havuzunun değerlendirmeleri açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi doğrultusunda yapılmıştır. Bulgulara göre, Evde Erken Okuryazarlık ve Kütüphane Algısı Ölçeği”nin geçerli ve güvenilir olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi, Erken çocukluk dönemi, Erken okuryazarlık, Evde okuryazarlık, Kütüphane algısı, Geçerlik, Güvenirlik

Kaynakça

• Aarnoutse, C., van Leeuwe, J, ve Verhoeven, L. (2005). Early literacy from a longitudinal perspective. EducationalResearch andEvaluation, 11(3), 253-275. google scholar
• Babayiğit, S. ve Stainthorp, R. (2007). Preliterate phonological awareness and early literacy skills: Evidence from Turkish. Journal of Research in Reading, 30(4), 394-413. google scholar
• Boethel, M. (2004). Readiness: School, family, and community connections. Annual synthesis 2004. Austin: National Center for Family and Community Connections with Schools, Southwest Educational Development Laboratory. google scholar
• Boudreau, D. (2005). Use of a parent questionnaire in emergent and early literacy assessment of preschool children. Lan SpeechHearServ Sch, 36(1), 33-47. google scholar
• Büyüköztürk, Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 133-151. google scholar
• Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö. ve Köklü, N. (2018). Sosyal bilimler için istatistik. Pegem Atıf İndeksi. google scholar
• Cabell, S. Q., Justice, L. M., Konold, T. R., ve McGinty, A. S. (2011). Profiles of emergent literacy skills among preschool children who are at risk for academic difficulties. Early ChildhoodEducation Journal, 26(1), 1-14. google scholar
• Catts, H. W., Fey, M. E., Zhang, X. ve Tomblin, J. B. (2001). Estimating the risk of future reading difficulties in kindergarten children. Language, Speech sndHearing Services in School, 32, 38-50. google scholar
• Cevher, N. (2015). Ankara’daki halk kütüphanesi çocuk bölümlerinin çocukların okuma alışkanlığındaki rolü [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi. google scholar
• Coyne, M. D., McCoach, D. B. ve Kapp, S. (2007). Vocabulary intervention for kindergarten students: Comparing extended instruction to embedded instruction and incidental exposure. Learning Disability Quarterly, 30(2), 74-88. google scholar
• Creswell, J. W. (2013). Steps in conducting a scholarly mixed methods study. https://digitalcommons.unl.edu/ cgi/viewcontent.cgi?article=1047&context=dberspeakers google scholar
• Dearing, E., Kreider, H., Simpkins, S. ve Weiss, H. B. (2006). Family involvement in school and low-income children’s literacy: Longitudinal associations between and within families. Journal of Educational Psychology, 98(4), 653. google scholar
• Efe, M. ve Temel, Z. F. (2018). Okul öncesi dönem 48-66 ay çocuklarına etkileşimli kitap okuma programı’nın yazı farkındalığına etkisinin incelenmesi. Journal of Early ChildhoodStudies, 2(2), 257-283. google scholar
• Ehri, L. C. (1998). Grapheme-phoneme knowledge is essential for learning to read words in English. Word recognition in beginning literacy, 3, 40. google scholar
• Ehri, L. C., Nunes, S. R., Stahl, S. A. ve Willows, D. M. (2001). Systematic phonics instruction helps students learn to read: Evidence from the National Reading Panel’s meta-analysis. Review of Educational Research, 71(3), 393-447. google scholar
• Erdoğan, Ö. (2009). ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin fonolojik farkındalık becerileri ile okuma ve yazma becerileri arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi. google scholar
• Ergül, C., Karaman, G., Akoğlu, G., Tufan, M., Dolunay Sarıca, A. ve Bahap Kudret, Z. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin» erken okuryazarlık» kavramına ilişkin bilgi düzeyleri ve sınıf uygulamaları. Ilkogretim Online, 13(4), 1449-1472. google scholar
• Erkorkmaz, Ü., Etikan, İ., Demir, O., Özdamar, K. ve Sanisoğlu, S. Y. (2013). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 33(1), 210-223. google scholar
• Frith, U. (2017). Beneath the surface of developmental dyslexia. Surface dyslexia içinde (pp. 301-330). google scholar
• Ghoting, S. N. ve Martin-Diaz, P. (2006). Early literacy storytimes@your library: Partnering with caregivers for success. American Library Association. google scholar
• Gonzalez, J. E. ve Uhing, B. M. (2008). Home literacy environments and young Hispanic children’s English and Spanish oral language: A communality analysis. Journal of Early Intervention, 30(2), 116-139. google scholar
• Goodman, Y. (2001). The development of initial literacy. E. Cushman, E.R. Kintgen, B.M. Kroll ve M. Rose (Eds.), Literacy: A critical sourcebook içinde (pp. 316-324). Bedford/St. Martin’s. google scholar
• Gutierrez, K. D. ve Stone, L. D. (2000). Synchronic and diachronic dimensions of social practice: An emerging methodology for cultural-historical perspectives on literacy learning. Vygotskianperspectives on literacy research: Constructing meaning through collaborative inquiry, 1, 150-164. google scholar
• Güneş, F. (2010). Ninnilerin çocukların dil ve zihinsel gelişimine etkisi. Zeitschrift für die Welt der Türken/ Journal of Worldof Turks, 2(3), 27-38. google scholar
• Hannon, P. (2013). Literacy, home andschool: Research andpractice in teaching literacy withparents. Routledge. google scholar
• Harmandar, D. ve Arıkan, A. (2020).Erken okuryazarlık becerilerine yönelik dil destek çalışmalarında ailelerin tercihleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(4), 1183-1203. google scholar
• Hogan, T. P., Adlof, S. M. ve Alonzo, C. N. (2014). On the importance of listening comprehension. International Journal Of Speech-Language Pathology, 16(3), 199-207. google scholar
• Işıtan, S. ve Akoğlu G. (2016). Yazı farkındalığı becerilerinin resimli çocuk kitabı aracılığıyla değerlendirilmesi: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Turkish Studies -InternationalPeriodical for the Languages, Literature andHistory of Turkish or Turkic, 11(3), 1333-1352. google scholar
• Justice, L. M., Sofka, A. E. ve McGinty, A. (2007). Targets, techniques, and treatment contexts in emergent literacy intervention. In Seminars in Speech and Language. Thieme Medical Publishers. google scholar
• Karaahmetoğlu, B. (2015). Gelişimsel yetersizliği olan ve normal gelişim gösteren çocukların ailelerinin erken okuryazarlığa ilişkin inançları ile erken okuryazarlık ev ortamı arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. google scholar
• Karaahmetoğlu, B. ve Turan, F. F., (2022). “The Reliability and Validity of the Home Early Literacy Environment Scale (HELE),” Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 11(3), 479-487. google scholar
• Kargın, T., Güldenoğlu, B. ve Ergül, C. (2017). Anasınıfı çocuklarının erken okuryazarlık beceri profili: Ankara örneklemi. Ankara Üniversitesi EğitimBilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(1), 61-87. google scholar
• Katrancı, M. ve Yetkin. A. (2019). Ebeveynlerin, çocukların okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıkları ile çocuk kütüphanesine yönelik görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Eğitim Dergisi, 8(3), 1817-1839. google scholar
• Kjeldsen, A. C., Kârna, A., Niemi, P., Olofsson, Â. ve Witting, K. (2014). Gains from training in phonological awareness in kindergarten predict reading comprehension in grade 9. Scientific Studies of Reading, 18(6), 452-467. google scholar
• Kotaman, H. (2009). Ana-Babaların Hikâye Kitabı Okumaya İlişkin Özyeterlilik Ölçeği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(4), 767-780. google scholar
• Leslie, L. ve Allen, L. (1999). Factors that predict success in an early literacy intervention project. Reading Research Quarterly, 34(4), 404-424. google scholar
• Lonigan, C. J., Burgess, S. R., Anthony, J. L. ve Barker, T. A. (1998). Development of phonological sensitivity in 2-to 5-year-old children. Journal of Educational Psychology, 90(2), 294. google scholar
• Lundberg, I., Frost J. ve Petersen, O. (1988). Effectiveness of an extensive program for stimulating phonological awareness in preschool children. Reading Research Quarterly, 23(3), 263-84. google scholar
• Mantzicopoulos, P. Y. (1997). The relationship of family variables to Head Start children’s preacademic competence. Early Education and Development, 5(4), 357-375. google scholar
• Marsh, G., Freidman, M. ve Welsh, V. (1981). A cognitive development theory of reading acquisition GE Mackinnon and TG Waller (Eds.), Reading Research: Advances in Theory andPractice içinde (pp. 87102). Academic Press. google scholar
• Morrow, L. M. ve Tracey, D. H. (2004). Instructional environments for language and learning: Considerations for young children. Handbook of research on teaching literacy through the communicative andvisual arts içinde (pp. 475-485). Taylor and Francis. google scholar
• Nelson, P. A. (2005). Could you and your students use a poetry get away? The Reading Teacher, 55(8), 771-773. google scholar
• Neuman, S. B. ve Dickinson, D. K. (Eds.). (2001). Handbook of early literacy research. Guilford Publications. google scholar
• Neuman, S. B., Copple, C. ve Bredekamp, S. (2000). Learning to readandwrite: Developmentally appropriate practices for young children içinde (pp. 1-139). National Association for the Education of Young Children. google scholar
• Nutbrown, C. (1997). Recognising early literacy development: Assessing children’s achievements. Recognising Early Literacy Development, 1-160. google scholar
• Özdemirci, F. (2000). Kitapların dünyasında çocuk çocuğun dünyasında kitaplar. Türk Kütüphaneciliği, 14(2), 226-232. google scholar
• Petrill, S. A., Deater-Deckard, K., Schatschneider, C. ve Davis, C. (2005). Measured environmental influences on early reading: Evidence from an adoption study. Scientific Studies of Reading, 9, 237-259. google scholar
• Rakhlin, N., Cardoso-Martins, C. ve Grigorenko, E. (2014). Phonemic awareness is a more important predictor of orthographic processing than rapid serial naming: Evidence from Russian. Scientific Studies of Reading, 15(6), 395-414. google scholar
• Rosenkoetter, S. ve Barton, L. (2002). Bridges to literacy: Early routines that promote later school success. Bridges to literacy: Early routines that promote later school success. Zero to Three, 22(4), 33-38. google scholar
• Rush, K. L. (1999). Caregiver-child interactions and early literacy development of preschool children from low-income environments. Topics in Early ChildhoodSpecial Education, 19(1), 3-14. google scholar Sandvik, J. M., Van Daal, V. H. ve Ader, H. J. (2014). Emergent literacy: Preschool teachers’ beliefs and practices. Journal of Early Childhood Literacy, 14(1), 28-52. google scholar
• Saracho, O. N. (2017). Parents’ shared storybook reading-learning to read. Early Child Development And Care, 157(3-4), 554-567. google scholar
• Sarıca, A. D., Ergül, C., Akoğlu, G., Deniz, K. Z., Karaman, G., Bahap Kudret, Z. ve Tufan, M. (2014). Ev erken okuryazarlık ortamı ölçeği-EVOK: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Online Journal of Educational Sciences, 6(2), 444-459. google scholar
• Scarborough, H. S., Neuman, S. ve Dickinson, D. (2009). Connecting early language and literacy to later reading (dis) abilities: Evidence, theory, and practice. Approaching difficulties in literacy development: Assessment, pedagogy and programmes, 10, 23-38. google scholar
• Schickedanz, J. A. (1192). More than the abcs: The early stages of reading & writing. National Association for the Education of You. google scholar
• Sevinç, M. (2003). Okul öncesi dönemde okuma yazma kavramlarının gelişimi. M. Sevinç (Ed.), Erken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar içinde. google scholar
• Share, D. L. (1995). Phonological recoding and self-teaching: Sine qua non of reading acquisition. Cognition, 55(2), 151-218. google scholar
• Shaywitz, S. ve Shaywitz, B. (2005). Dyslexia (Specific reading disability). Society of BiologicalPsychiatry, 57(11), 1301-1309. google scholar
• Smith, T.J. (2006). Early child development. Pearson Education. google scholar
• Snow, C. E., Burns, S. ve Griffin, P. (1998). Preventing reading difficulties in young children. National Academy Press. google scholar
• Stanovich, K. E. (2000). Progress in understanding reading: Scientific foundations andnew frontiers. Guilford. google scholar
• Strickland, D. S. (1990). Emergent Literacy: How Young Children Learn to Read and Write. Educational Leadership, 47(6), 18-23. google scholar
• Teale, W. H. ve Sulzby, E. (1989). Emergent literacy: New perspectives. Emerging literacy: Young children learn to read and write, 1, 15. google scholar
• Troia, G. (2004). Phonologicalprocessing and its influence on literacy learning. C. Stone, E. Silliman, B. Ehren, ve K. Appel (Eds.), Handbook of language and literacy: Development and Disorders içinde (pp. 271-301). Guilford. google scholar
• Turan, F. ve Gül, G. (2008). Okumanın erken dönemdeki habercisi: Sesbilgisel farkındalık. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8(1), 279-284. google scholar
• Uludağ, G. ve Durmuş, T. (2020). Erken okuryazarlık eğitimi. Nobel Yayınevi. google scholar
• Uyanık, Ö. ve Kandır, A. (2010). Okul öncesi dönemde erken akademik beceriler. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 3(2), 118-134. google scholar
• Van Steensel, R. (2006). Relations between socio-cultural factors, the home literacy environment and children’s literacy development in the first years of primary education. Journal of Research in Reading, 29(4), 367-382. google scholar
• Whitehead, M. R. (2007). Developing language and literacy with young children. Paul Chapman Publishing. google scholar
• Whitehurst, G. J. ve Lonigan, C. J. (1998). Child development and emergent literacy. Child Development, 69(3), 848-872. google scholar
• Whitehurst, G.J. ve Lonigan, C. J. (2001). Emergent literacy: Development from pre-readers to readers. S. B. Neuman, ve D.K. Dickinson (Eds.), Handbook of early literacy research, içinde (pp. 11-29). Guilford Press. google scholar
• Wilson, S. B. ve Lonigan, C. J. (2010). Identifying preschool children at risk of later reading difficulties: Evaluation of two emergent literacy screening tools. Journal of learning disabilities, 43(1), 62-76. google scholar
• Yumuş, M. (2018). Paylaşımlı kitap okuma müdahale programının ebeveynlerin deneyimlerine bebeklerin dil gelişimine ve erken okuryazarlık becerilerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi. google scholar