TÜRK ULUSAL BASININA GÖRE 1938’DE HATAY VE ATATÜRK’ÜN ÖLÜMÜNÜN HATAY’DAKİ YANSIMASI

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 15, 656 - 679, 01.01.2018

Mithat Aydın , Cengiz Akseki

Öz

1938’de Türk dış politikası
Hatay sorununa odaklanmıştır. Bu suretle Atatürk, ömrünün son yılını Hatay konusunun
çözümüne adamıştır. Her aşaması, Atatürk tarafından hassas bir şekilde
yönlendirilen bu süreç, Hatay’ın bağımsızlığı ile sonuçlanmıştır. Büyük acılar
yaşayan Hatay’ın bağımsızlığını kazanmasındaki rolü nedeniyle bölgede Atatürk’e
karşı derin bir sevgi ve saygı hissedilmiştir. Bu bağlamda Atatürk devrimleri
Hatay’da da uygulanmaya çalışılmıştır. Onun ölümü, emperyalizme karşı
bağımsızlık mücadelesi veren bütün toplumlar gibi, Hatay’da da samimi bir
üzüntü yaratmıştır. Bu çalışmada Türk ulusal basınında çıkan haberlerden hareketle
1938 yılı gelişmeleri ve Atatürk’ün vefatının Hatay’daki yansımaları değerlendirilmeye
çalışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Türk ulusal basını, Atatürk, Hatay, Atatürk’ün ölümü

Kaynakça

• Gazeteler Akşam
• Cumhuriyet
• Kurun
• Son Posta
• Son Telgraf
• Tan
• Ulus
• Yeni Sabah
• Kitaplar Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, AKDTYK AAM Yayını, C.I. , TTK Basımevi 1997
• Kocatürk, Utkan, Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara 1992 Melek, Abdurrahman, Hatay Nasıl Kurtuldu, AKDTYK TTK Yayınları, Ankara 1991
• Soyak, Hasan Rıza, Atatürk’ten Hatıralar, Yapı Kredi Bankası Yayınları, İstanbul 1973
• Sökmen, Tayfur, Hatay’ın Kurtuluşu İçin Harcanan Çabalar, AKDTYK TTK Yayınları, Ankara 1992
• Şimşir, Bilal, 10 Kasım Günlüğü, Bilgi Yayınevi, Ankara 2014
• Tekin, Mehmet, Hatay Devlet Reisi Tayfur Sökmen, Mustafa Kemal Üniversitesi Yayını, Antakya 2002
• Tekin, Mehmet, Hatay Devleti Millet Meclisi Zabıtları, AKDTYK AAM Yayını, Ankara 2009
• Makaleler Asker, Ahmet, “Misak-ı Millî’ den Anavatan’a: Sancak Meselesi ve Çözümü”, Yeni Türkiye Misak-ı Millî Özel sayısı, sayı: 93, 2017.
• Akseki, Cengiz, “Atatürk’ün Ölümünün Türk Ulusal Basınına Yansıması (1938-1939)”, Belgi Dergisi, Pamukkale Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, C.II, Sayı:12, 2006.
• Aydın, Mithat, “Atatürk’ün Son Hastalığı”, Belgi Dergisi, Pamukkale Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, C.II, Sayı:12, 2006.
• Çelebi, Mevlüt, “Atatürk’ün Ölümünün Türk Dünyasındaki Yankıları”, Atatürk Haftası Armağanı, Sayı:32 Ankara, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik ve Denetleme Başkanlığı Yayını, 2005.
• Çolak, Melek, “Atatürk’ün Vefatı ve Macaristan’daki Yankıları”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, AKDTYK Yayını, C.XIX, Sayı.53, Kasım 2003.
• Dağıstan, Adil-Sofuoğlu, Adnan, “Arşiv Belgeleri Işığında Sancak (Hatay)’ın Bağımsızlık Sürecinin İlk Aşaması ve Türkiye”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt: XXI, 2005, Sayı 61.
• Dayı, Esin, “Hatay Gazetesi’ne Göre, Atatürk ve Atatürk’ün Vefatının Hataylılar Üzerindeki Tesirleri”, Beşinci Uluslararası Atatürk Kongresi, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara 2005.
• Köni, Hasan, Hatay Sorununa Yeni Bir Bakış, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, C. I, Sayı:4, 1989.
• Sarınay , Yusuf, Atatürk’ün Hatay Politikası-I- (1936-1938), Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C. XII, Sayı: 34, 1996.
• ………………, “Atatürk’ün Hatay Politikası-II- (1938-1939)”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi”, C. XII, Sayı:35, 1996.
• Tınal, Melih, “Atatürk’ün Vefatının Bulgaristan Kamuoyundaki Yankıları”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, Dokuz Eylül Üniversitesi AİİTE Yayını, C.XV, Sayı.31, 2003.
• Toksoy, Nurcan, “Avrupa Gazetelerinde Atatürk’ün Ölümüyle ilgili Olarak Çıkan Haber ve Yorumların Türk Basınına Yansıması”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı. 37-38, 2006.
• Toksoy, Nurcan, “Atatürk’ün Vefatının Balkanlar ve Ortadoğu Basınındaki Etkilerinin Türkiye’deki Akisleri”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 8, Sayı: 2, 2010.
• Tez Olcay Özkaya Duman, Sancaktan Devlete Hatay Basını (1921-1938), Yayınlanmamış doktora tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih ABD, Isparta 2013
• Arşiv TBMM Arşivi, Hatay Devleti Belgeleri, Dosya 8., Zabıtname, 10.11.1938/14.11.1938