EXHIBITION CONDITIONS AND PRESERVATION PROPOSAL OF SILVER JEWELERY IN DENIZLI-ATATÜRK AND ETHNOGRAPHY MUSEUM

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 20, 2841 - 2861, 01.07.2020

Ayşegül Koyuncu Okca , Gizem Erten

https://doi.org/10.33431/belgi.716503

Cited By: 1

Öz

While museums reflect the cultural identities of living and living societies, they also aim to define and promote this value against external factors. Ethnographic values and ethnographic museums, which include ethnographic values and their reflections, constitute the backbone of Anatolian culture in a geography that has hosted many civilizations such as Anatolia.
The study was limited to silver jewelry exhibited at The Denizli Atatürk and Ethnography Museum. Within the framework of the permission obtained from The Denizli Museum Directorate, the inventory records of the artifacts were examined and the definition, raw material and date of inclusion in the museum collection were reached. In the light of the data obtained, ethnographic silver jewelries were compared with similar samples in terms of their typological characteristics and their periodic features were revealed. Considering the display conditions of silver jewelry, deterioration conditions, detrimental factors and factors that accelerate the deterioration process were observed and preventive protection recommendations were made.

Anahtar Kelimeler

Museum, Ethnographic Museums, Metal Works, Silver Jewelry, Conservation

DENİZLİ-ATATÜRK VE ETNOGRAFYA MÜZESİ’NDEKİ GÜMÜŞ TAKILARIN SERGİLEME KOŞULLARI VE KORUMA ÖNERİLERİ

Öz

Müzeler, yaşayan ve yaşamış toplumların kültürel kimliklerini yansıtırken, bu değeri tanımlama ve tanıtmanın yanında dış etkenlere karşı muhafaza etmeyi de amaçlamaktadır. Anadolu gibi pek çok uygarlığa ev sahipliği yapmış bir coğrafyada Etnografik değerler ve bu değerlerin yansımalarını barındıran etnografya müzeleri Anadolu kültürünün bel kemiğini oluşturmaktadır.
Çalışma, Denizli Atatürk ve Etnografya Müzesi’nde sergilenen gümüş takılar ile sınırlandırılmıştır. Denizli Müze Müdürlüğü’nden alınan izin çerçevesinde eserlerin envanter kayıtları incelenerek çalışma için belirlenen gümüş takıların tanımı, hammaddesi, müze koleksiyonuna dahil edilme tarihlerine ulaşılmıştır. Elde edilen veriler ışığında etnografik gümüş takılar, tipolojik özellikleri bakımından benzer örnekler ile karşılaştırılarak dönemsel özellikleri ortaya konmuştur. Gümüş takıların sergileme koşulları göz önünde bulundurularak bozulma durumları, bozulmaya sebep olan etkenler ve bozulma süreci hızlandıran faktörler gözlemlenerek önleyici koruma önerilerinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Müze, Etnografya Müzeleri, Metal Eserler, Gümüş Takılar, Koruma

Kaynakça

• Acar, Șinasi (2005), “Eski Kemer Tokaları”, Antik Dekor Dergisi, S. 86, 108-114.
• Akyay Meriçboyu, Yıldız (2000), “Anadolu Eski Çağında Takıların Dili”, Çağlar Boyunca Takı ve Mücevher, İstanbul: Portakal Sanat ve Kültür Evi Yayınları, S. 17, 16-25.
• Arlı, Mehmet (1990), Köy El Sanatları, Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.
• Bingöl, Işık F.R. (1999), Anadolu Medeniyetleri Müzesi Antik Takılar, Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Ankara: Dönmez Ofset Basımevi.
• Costa, Virginia (2001), “The Deterioration of Silver Alloys and Some Aspects of Their Conservation”, Studies in Conservation, Volume: 46, Issue: 2, 19-35.
• Çalış, Ercan (2017), “Alanya Atatürk Evi ve Müzesi’nde Sergilenen Bir Grup Madeni Takı”, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 36, 177-193.
• Çoruhlu, Tülin (2008), Kayıp Mirasın İzinde: Gora Halk Sanatları, İstanbul: Uluslararası Kalkınma ve İşbirliği Derneği (UKİD).
• Erbay, Mutlu (2011), Müzelerde Sergileme ve Sunum Tekniklerinin Planlanması, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Erdal, Behçet (1989), “Müzelerimizde Sergilenen Taşınır Arkeolojik ve Etnografik Kültür Varlıklarımızın Bozulma Sebepleri ve Koruma (Konservasyon) Metotları”, 28. Türk Arkeoloji Başbakanlık Basımevi Dergisi, S. 28, s. 308-323.
• Erginsoy, Ülker (1978), İslam Modern Sanatının Gelişimi, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul: Eğitim Basımevi.
• Eruz, Fulya (1993), Konuşan Maden- Tombak ve Gümüş Madeni Eserler Koleksiyonu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Feilden, Bernard Melchior (2003), Conservation of Historic Buildings, Oxford: Architectural Press.
• Gürsoy, Başak (2014), Kuyumculuk Atölye Eğitim El Kitabı, Manisa: Manisa İl Kültür Ve Turizm Müdürlüğü.
• Hasol, Doğan (2016), Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü, İstanbul: Yem Yayınları.
• ICOM (2006), “Müzecilik Etik Yasası”, http://icomturkey.org/tr/icom-m%C3%BCzecilik-etik-yasas%C4%B1 (Erișim Tarihi:20.10.2019).
• İstanbulluoğlu, Ari (1990), “Gümüş Sanatı”, Antik Dekorlar Dergisi, S. 33, 68-74.
• Karabay, Nesrin (2007), “Atatürk ve Etnografya Müzesi”, Geçmişten Günümüze Denizli Yerel Tarih ve Kültür Dergisi, S. 15, 2-7.
• Kodal, Tahir (2007), Atatürk Döneminde Denizli (1923-1938), Ankara: Matsa Basımevi.
• Koşan, Sema (1981), “Atatürk Evleri”, Türkiyemiz, Yıl:12, S. 33, 1-10.
• Koyuncu Okca, Ayşegül-Özar, Hülya (2015), “Denizli Atatürk ve Etnografya Müzesi”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl:3, S. 14, 194-206.
• Köroğlu, Gülgün (2004), Anadolu Uygarlıklarında Takı, İstanbul: Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü.
• Kuşoğlu, Mehmet Zeki (1994), Dünkü sanatımız- Kültürümüz, Yayın No:279, Kültür Serisi:84, İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
• Kuşoğlu, Mehmet Zeki (1998), Tılsımdan Takıya, İstanbul: Pimapen Kültürevi.
• MEGEP (2008), “Sanat ve Tasarım-Aydınlatma Aksesuarlarının Seçimi”,
• http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Ayd%C4%B1nlatma%20Aksesuarlar%C4%B1n%C4%B1n%20Se%C3%A7imi.pdf (Erişim Tarihi: 12.12.2019).
• Oran, Halil (1974), Atatürk Denizli’de, Denizli: Cumhuriyetin 50. Yılı İl kutlama Kurulu Yayınları. No: 2.
• Önder, Mehmet (1998), Antika ve Eski Eserler Kılavuzu, Ankara: Türkiye İș Bankası Kültür Yayınları.
• Ötgün, Ömer (2007), Atatürk Evleri, Ankara: Dösim Basımevi, Ankara.
• Özbağı, Tevhide (1995), “Baş Süslemelerinde Kullanılan Anadolu Kadın Takıları”, Türkiye İş Bankası Kültür Sanat Dergisi, S. 2, 50-62.
• Öztürk, İsmail (2003), Geleneksel Türk El Sanatlarına Giriş, İzmir: Dokuz Eylül Yayınları.
• Pavoni, Rosanna (2001), “Towards a Definition and Typology of Historic House Museums”, Museum International, Blackwell Publisher, No: 210, Vol. 53, Issue: 2, 16-21.
• Plenderleith, Harold James–Werner, Alfred Emil Anthony (1971), The Conservation of Antiquities and Works of Art: Treatment, Repair and Restoration, London: Oxford University Press.
• Pourbaix, Marcel (1966), Atlas of Electrochemical Equilibria in Aqueous Solutions, New York: Pergamon Press.
• Scottish Museums Council; “Temperature and Humidity”, https://amagavic.org.au/assets/Info_Sheet_4_Temperature_and_Humidity.pdf, (Erişim tarihi: 17.12.2019).
• Şahin, M. Bahadır - Ağrılı, Haşim-Koşun, Erdal-Mengi, Hamdi (1994), Mineraller, Ankara: Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü.
• Tissot, Isabel-Monteiro, Olinda-Barreiros, M. Alexandra-Corregidor, Victoria-Correia, Jorge Palm-Guerra, Maria Filomena (2016), “Corrosion of Silver Alloys in Sulphide Environments: A Multianalytical Approach for Surface Characterisation”, RSC Advances-The Royal Society of Chemistry, Volume:6, 51856-51863.
• Türe, Altan-Savaşçın, M. Yılmaz (2000), Kuyumculuğun Doğuşu, İstanbul: Goldaş Kültür Yayınları-1.
• Türe, Altan (2005), Dünya Kuyumculuk Tarihi I, Takının Öyküsü, İstanbul: Goldaş Kültür Yayınları-4.
• Uz, Seden (2015), “Müze Evler”, http://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/UZ-Seden- M%C3%9CZE-EVLER.pdf (Erişim Tarihi 09.11.2019).
• Vitiello, Luigi (1995), Modern Teknik ve Pratik Kuyumculuk, Yardımcı ve Kaynak Kitaplar Dizisi:113, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Wharton, Glenn-Kökten Ersoy, Hande (2002), “Arkeolojik Kazılarda Metal Buluntuların Konservasyonu”, Kazı Notları- Arkeolojik Konservasyon ve Antik Yerleşimlerin Korunması İçin Pratik Rehber, Ankara: Japon Anadolu Arkeoloji Enstitüsü, S. 11.
• Çalışmada kullanılan fotoğraflar Gizem ERTEN arşivinde yer almaktadır.