Sürgün Şair Nûri El-Cerrâh’ın Şiirlerinde Bir Sığınak Olarak Mitolojik Öğeler

Yıl 2023, Sayı: Özel Sayı, 232 - 241, 28.02.2023

Muhammet Bilal Tolan

Öz

1956 Şam doğumlu olan çağdaş Suriyeli şair Nûri el-Cerrâh genç yaşlarda edebiyatla ilgilenmeye başlamış, ilk şiiri 1974 yılında bağımsız bir edebiyat gazetesinde yayınlanmıştır. Bu tarihten itibaren diktatörlüğe ve sömürü düzenine karşıtlığıyla öne çıkan yazar, yetmişli yıllarda Filistin mücadelesinde yer almıştır. Siyasi baskılardan dolayı seksenlerde yurdunu terk eden yazar, bir süre Beyrut ve Lefkoşe’de kaldıktan sonra Londra’ya yerleşmiştir. Halen çeşitli faaliyetleri ile aktif olarak edebiyata katkı sunmaya devam etmektedir. Arap şiirindeki yenilik çabalarıyla bilinen yazarın şu ana kadar on altı şiir kitabı yayınlanmıştır. Bu şiirlerin bir kısmı İngilizce, Yunanca, Fransızca, Türkçe gibi çeşitli dünya dillerine çevrilmiştir. Yaşadığı uzun süreli sürgün, şairi toplumsal, ailevi ve siyasi bir yalnızlığa itmiştir. Bundan dolayı o, vatanından ayrıldıktan sonra varoluşsal bir maceraya çıkmış, efsanenin büyüsel dünyasında dolaşmaya başlamıştır. Bu macerasındaki en önemli sığınağı mitoloji, yalnızlığını gidermede kendisine eşlik eden en önemli dostları ise mitolojik kahramanlar olmuştur. Bundan dolayı el- Cerrâh’ın şiirleri mitoloji, destan ve eski halk hikâyelerinden bolca motifler taşımaktadır. Enkidu ve Gılgamış, İkarus, Poseidon, Teiresias, Nersis, orfeus, Odisseus, Daidalus, Osiris, Tilemahos şairin şiirlerinde karşılaşılan kahramanlardan bazılarıdır. Bu çalışmada öncelikle şair Nûri el-Cerrâh’ın duygu dünyasının şekillenmesinde etkili olan hayat serüvenine kısaca değinilmiş, ardından şiirleri incelenmek suretiyle mitolojiden ne ölçüde etkilendiği, şiirlerindeki mitolojik öğelerin şairin metaforik anlatımına hangi düzeyde katkı sunduğu örnekler verilmek suretiyle tespit edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Arap Edebiyatı, Arap Şiiri, Mitoloji, Nûri el-Cerrâh, Sürgün

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Belgü dergisine bilimsel çalışmalara yaptığı katkılardan dolayı teşekkür ediyorum.

Mythological Elements as a Refuge in the Poems of the Exiled Poet Nouri al-Jarrah

Öz

Born in 1956 in Damascus, the contemporary Syrian poet Nouri al-Jarrah became involved in literature at a young age, and his first poem was published in 1974 in an independent literary newspaper. The author, who has been prominent since then for his opposition to dictatorship and the exploitative order, took part in the Palestinian struggle in the seventies. After leaving his homeland in the eighties due to political oppression, he lived in Beirut and Nicosia for a time before settling in London. He continues to actively contribute to literature through various activities. Known for his efforts towards innovation in Arabic poetry, he has so far published sixteen books of poetry. Some of these poems were translated into various world languages such as English, Greek, French and Turkish. The prolonged exile he experienced pushed the poet into social, familial, and political loneliness. Therefore, after leaving his homeland, he embarked on an existential adventure, wandering in the magical world of myths. In this adventure, his most important refuge was mythology, and his most important companions in relieving his loneliness were mythological heroes. For this reason, al-Jarrah's poetry contains many motifs from mythology, epic, and ancient folk tales. Enkidu and Gilgamesh, Icarus, Poseidon, Tiresias, Narcissus, Orpheus, Odysseus, Daedalus, Osiris, and Telemachus are some of the heroes found in his poems. In the present study, first, the life journey of the poet Nouri al-Jarrah, which was influential in shaping his world of emotions, was briefly mentioned, and then his level of influence from mythology and the contribution of mythological elements in his poems to the poet's metaphorical narrative were tried to be determined by giving examples through the analysis of his poems.

Anahtar Kelimeler

Arabic Literature, Arabic Poetry, Mythology, Nouri al-Jarrah, Exile

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Birsaygılı Mut, P. (2022, Nisan 15). Nuri el-Cerrâh’la Söyleşi. Edebistan. Erişim adresi: https://edebistan.com/soylesiler/nuri-el-cerrah-la-soylesi
• el-Cerrâh, N. (2013). Yevmu Kâbil. Dârus-Sadâ.
• el-Cerrâh, N. (2019). Midilliye Açılan Tekne. (M. H. Suçin, Çev.). Kırmızı Yayınları.
• el-Cerrâh, N. (ty). el-A‘mâlu’ş-şi‘riyye. Müessesetu’l- Arabiyye.
• Granger, E. (1983). Mitoloji. (N. Ataç, Çev.). Cem Yayınevi.
• Kaplan, H. (2022, Nisan 25). En trajik göç şiiri: Midilli. Ağaca bağlanan dilekler, kıyıya vuran cesetler. Erişim adresi: https://www.star.com.tr/acik-gorus/en-trajik-goc-siiri-midilli-agaca-baglanan-dilekler-kiyiya-vuran-cesetler-haber-1620586/
• eş-Şabbi, Ebu’l-Kâsım. (2013). el-Hayâlu’ş-şi‘riyyu ‘inde’l-‘Arab. Kelimât Arabiyye lit’terceme ve’n-neşr.
• Seyidoğlu, B. (2011). Mitoloji Üzerine Araştırmalar. Dergah Yayınları.
• Usta, İ. (2021). Çağdaş Arap Şiirinde Mitolojik Unsurlar. Fenomen Yayınları.