İNGİLTERE MEDYASININ MONARŞİYE BAKIŞININ ULUSLARARASI YAYINCILIK BAĞLAMINDA BBC TÜRKİYE ÖRNEĞİ: KRALIÇE II. ELIZABETH’İN ÖLÜM VE DEFİN HABERLERİNİN ELEŞTİREL SÖYLEM ANALİZİ

Yıl 2023, Sayı: 8, 22 - 40, 12.06.2023

Mevlüt Altıntop

https://doi.org/10.59577/belgu.1279458

Öz

Yirminci yüzyılın ortalarından itibaren gündem belirleme, algı üretme ve kamuoyu oluşturmanın en önemli silahı medya olmuştur. Geçen kısa zaman içinde medyanın bu amaçla kullanımı yalnızca ulusal sınırlar içinde değil uluslararası arenada etkin bir faaliyet alanı olarak şekillenmiştir. Dolayısıyla uluslararası alanda etkin olan ülkelerin ulusal yayın yapan medya kurumları yerel toplumların dillerinde yayıncılığı bir rutin hâline getirmiştir. Böylelikle ulusal ve uluslararası politikalarının devamlılığı sağlayan bu ülkeler konumlarını da koruma altına almaktadır. Geleneksel medyanın da öncesine dayanan bu anlayışın bugünün dünyasında son derece etkin olduğu görülmektedir. Özellikle internet ve bilişim teknolojileri aracılığıyla yeni medyanın kullanımı geleneksel medyanın yapısal özellikleri nedeniyle aşamadığı sınırlılıkları birçoğunu ortadan kaldırmıştır. Yukarıda değinilen amaç ile yöntemi kullanan ve BBC bünyesinde oluşturulan BBC Türkçe, Birleşik Krallık adına Türkiye’de faaliyetlerine devam eden bir yeni medya organıdır. Bu çalışma, BBC Türkçe’nin yayınlarında kullandığı dili, Teun Adrian van Dijk’ın eleştirel söylem analizi anlayışı bağlamında geliştirdiği haber analiz modeliyle çözümlemeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Teun Adrian van Dijk, Eleştirel Söylem Analizi, BBC Türkçe, Yeni Medya, Haber

The Case Of BBC Turkey In The Context Of International Broadcast Of The England Media's Perspective To Monarchia: Critical Discussion Analysis Of Queen II. Elizabeth's Death And Burial News

Öz

Since the middle of the twentieth century, the most important weapon of agenda setting, perception generation and public opinion formation has been the media. In the short time that has passed, the use of the media for this purpose has been shaped as an active field of activity not only within the national borders but also in the international arena. Therefore, national broadcasting media institutions of countries that are active in the international arena have made broadcasting in the languages of local communities a routine. Thus, these countries, which ensure the continuity of their national and international policies, also protect their positions. It is seen that this understanding, which dates back to the traditional media, is extremely effective in today's world. The use of new media, especially through the internet and information technologies, has eliminated many of the limitations that traditional media could not overcome due to its structural features. BBC Turkish, which uses the method for the above-mentioned purpose and was created within the body of the BBC, is a new media organ that continues its activities in Turkey on behalf of the United Kingdom. This study aims to analyze the language used by BBC Turkish in its broadcasts, with the news analysis model developed by Teun Adrian van Dijk in the context of critical discourse analysis.

Anahtar Kelimeler

Teun Adrian van Dijk, Critical Discourse Analysis, BBC Turkish, New Media, News

Kaynakça

• Altıntop, M. (2021). Zygmunt Bauman Sosyolojisinde İletişim Olgusu. KDY.
• Altıntop, M., & Bak, G. (2022). Kültürel Çalışmalar İçinde İzleyici/İzlerkitle Araştırmalarına Getirilen Eleştiriler. New Era International Journal Of Interdisciplinary Social Researches, 7(16), 115–133.
• Altıntop, M., & Bak, G. (2023). Teun Adrian Van Dijk’in Eleştirel Söylem Analizi Anlayişi ve Haber Analiz Modeli (Ed.), Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Temel Alanında Akademik Çalışmalar - I içinde. Artikel Akademi.
• Arsan, E. (2008). Medya Gözcüsü. Evrensel Basım.
• Arsan, E., & Çoban, S. (2014). Medya ve İktidar. Evrensel Basım.
• Aziz, A. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri. Nobel Yayın Dağıtım.
• Başçı, E. (2018). Kamu Hizmeti Yayıncılığı Düzenlemelerinde Halkın Katılım ve Temsiliyet Biçimleri Üzerine Bir Değerlendirme. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 10(4), 59-74.
• Başkaya, F. (1995). Sömürgecilik Emperyalizm Küreselleşme. Öteki.
• Benlaribi, N. (2022). Televizyon, Talk-Show ve Kadın: BBC News Arabic Tartışma Noktası Programında Kadın Sorunlarının Ele Alınışı Üzerine Bir İnceleme (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Ankara.
• Bilgin, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. Siyasal.
• Canyurt, S. (2011). Kamu Medya Hizmeti: BBC ve TRT Karşılaştırması. RTÜK.
• Çağlar, İ., Akdemir, K., & Toker, S. (2019). Uluslararası Medya Kuruluşlarının Türkiye Uzantıları. SETA.
• Çakır, A. (2014). Söylem Analizi. Palet.
• Doyuran, L. (2018). Medyatik Bir Çalışma Alanı Olarak Eleştirel Söylem Çözümlemesi (Televizyon Dizileri Örneğinde). Kritik Araştırmalar Dergisi, 301-323.
• Eaton, A. (Prodüktör), Morgan, P. (Yazar), & Daldry, S. (Yöneten). (2016). The Crown [Sinema Filmi]. Netflix.
• Güngör, N. (2016). İletişim Kuramlar Yaklaşımlar. Siyasal.
• Herman, E. S. (2004). Medyada İki Yüzlülük. (N. Nirven, Çev.) Çivi.
• Hill, C. (2016). İngiltere'de Devrim Çağı 1603-1714. (U. Kocabaşoğlu, Çev.). İletişim.
• Kaplan, F. N. (2013). Global Kültür ve Kimlik. Umuttepe.
• Karaduman, M. (2019). Uluslararası Haber Akışı ve Medya Düzeni Bağlamında; Türkiye’de Yayın Yapan Uluslararası Medya Kuruluşları. Akdeniz İletişim Dergisi, 465-484.
• Kejanlıoğlu, B. (2004). Türkiye'de Medyanın Dönüşümü. İmge.
• Kırık, A. M. (2012). İngiltere’de Kamu Hizmeti Yayıncılığı ve Toplumsal Farkındalık Çerçevesinde BBC’nin Tarihsel Analizi. IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal, 03(05), 60-71.
• Meyer, T. (2014). Medya Demokrasisi. (A. Fethi, Çev.) Köprü.
• Morva, O. (2013). Chicago Okulu Pragmatik Sosyal Teoride İletişimin Keşfi. Doruk.
• Mutlu, E. (1999). Televizyon ve Toplum. TRT.
• Özer, Ö. (2011). Haber Söylem İdeoloji. Literatürk.
• Özer, Ö. (2015). Teun Adrian van Dijk Örneğinde Eleştirel Söylem Çözümlemesi (Ed.), İletişim Araştırmalarında Yöntemler içinde. Literatürk Academia.
• Özgen, M. (2016). İletişime Bireysel, Toplumsal ve Yönetsel Bağlamda Bakmak: Olgular, Olaylar ve Örnekler. M. Bostancı içinde, Eleştirel Medya Çalışmaları (s. 80-100). Anahtar.
• Saygın, D., & Ultan, M. (2016). Ekonomi ve Siyaset Bağlamında İngiltere-Avrupa Birliği İlişkileri: Tarihsel Bir Analiz. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 12(23), 71-102.
• Sözen, E. (2017). Söylem. Profil.
• Şah, U. (2020). Eleştirel Söylem Analizi: Temel Yaklaşımlar. Kültür Araştırmaları Dergisi, 210-231.
• Şahin, M., & Uçak, G. (2020). İnternet Gazeteciliğinde Kullanılan Kurumsal Haber Kaynaklarının Analizi: BBC Örneği. Yeni Medya(9), 18-39.
• Tekinalp, Ş. (2003). Radyo ve Televizyon: Camera Obscura'da Synopticon’a. Der.
• Tilly, C. (2001). Zor, Sermaye ve Avrupa Devletlerinin Oluşumu. (K. Emiroğlu, Çev.) İmge. Uğurlu, F., & Öztürk, Ş. (2006). Türkiye'de Televizyon Haberciliği. Tablet.
• Yalçın, Ö. (2015). İngiltere’de Kamu Hizmeti Yayıncılığı: Dijital Medya Ortamında BBC’nin Var Olma Mücadelesi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 98-118.
• Yanardağoğlu, E. (2014a). Uluslararası Yayıncılıkta Değişen Pratikler: BBC Dünya Servisi Örneği. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 1(1), 11-31.
• Yanardağoğlu, E. (2014b). Uluslararası İletişim ve Kamu Diplomasisi: BBC Dünya Servisi Haber Merkezi Örneği. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 115-131.
• URL 1- https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/royal-charter (Erişim Tarihi: 16.12.2022)