RELIGIOUS GROUPS AS BASIC POLITICAL ACTORS IN LEBANON THAT CAN NOT BE INTEGRATED

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 190 - 212, 31.12.2020

Rüveyda Andırırbu

Öz

Lebanon is a country stuck between Israel and Syria. With her fragile structure, in which there were many different personalities, he could not achieve stability with full meaning throughout history. Ethnic and religious diversity within the country; As a result of civil war, occupation, assassination and foreign interference, the fragile structure of the country has turned the country into a center of conflict and chaos far from independence.
The purpose of our work: Along with the Muslim communities with which we are already familiar, was to analyze the ethnic and religious groups living in Lebanon, effective in the country's policies and affecting integration. We studied the orientation of the main religious groups living in the country and these groups on politics under a weak structure, the boundary of our article is determined with the fact that thoughts in the social structure are becoming deeper and deeper as a factor of tolerance on the political field. In connection with the definition of the boundaries of our dissertation, events taking place in the historical process of the country and their influence to date have been included in our field of study. Religious groups and their influence in the country. This is a question of our research. This is a study of the structure of Lebanon that affects social integration and impedes the maintenance of political stability in the country. To this end, work was studied one by one, similar studies were identified, and we performed data analysis while maintaining the originality of the study. The society that provokes chaos in the country was opened by reference and tried to obtain an objective assessment and conclusion on the article.
In 1932, the first and last census was conducted in Lebanon. It owes two important documents on the existence of the political system that still exists in the country. These are: the National Pact and the Taif Agreements. An important document is the Taif Agreement. When the document expanded the powers of the Sunni prime minister, the power and powers of the head of state, Maruni, were reduced. In 1943, the National Pact was signed. Under the Covenant, which is considered the founder of the country; The Government and political offices are in accordance with the population of the sect. According to the national PAC: President Maruniy, Chairman of the Shia Parliament, Prime Minister Sunni and members of Parliament can hold office between Christians and Muslims with a ratio of 6/5.
The political system, created after independence in 1943, has undergone minor changes. However, the new system was not sufficient for integration, which affected the intervention of Syria and the Lebanese İsrail'in in religious divisions within the country, and causes such as the Arap-İsrail war and the Palestinian question impeded integration. On October 22, 1989, at the initiative of international organizations, the Taif Agreement was signed aimed at ensuring peace and restoring balance in the country. The Presidential Council consists of 128 delegates from Christian Marunias. Therefore, from the point of view of integration and merger, the Agreement is a turning point for Lebanon. Sunni has a veto on a president who cannot independently appoint a council. It was presented in accordance with the new Taif order against the unjust distribution of Muslims and Christians in parliament. While the powers of the president were reduced, and the powers of the prime minister and cabinet were strengthened, the police in the country were disarmed.
Our article, prepared in the field of the Middle East and politics, contains completely theoretical content. Data collected with careful examination of the literature. Information collected after literature scanning is subject to evaluation. This article describes the problems of Lebanon's integration, and then describes the religious groups that influence events in political history. According to our article, various religious groups and thoughts prevail in Lebanon. Demonstrating an environment in which the influence of social structure in politics becomes even deeper with the help of the cult factor also determines the boundaries of our article. In connection with the definition of the boundaries of our article, events taking place in the historical process of the country and their influence to date have been included in our sphere of study. Religious groups and their influence in the country. In literature, works were studied one by one. The originality of the study was also preserved, having established whether there are a number of studies or practical attempts similar to our work. We analyzed the data. The society that provokes chaos in the country was opened by reference and tried to obtain an objective assessment and conclusion on the article.

Anahtar Kelimeler

Social Structure, Vulnerability, Religious Groups, Hezbollah, İntegration

BÜTÜNLEŞEMEYEN LÜBNAN’DA TEMEL SİYASİ AKTÖR OLARAK DİNİ GRUPLAR

Öz

Coğrafi ve siyasi açıdan İsrail ile Suriye arasında sıkışıp kalmış bir ülke olan Lübnan; içerisindeki birçok farklı kimliğin kırılgan yapısıyla, tarih boyunca tam anlamı ile istikrarı yakalayamamıştır. Ülke içindeki etnik ve dini çeşitliliğe; iç savaş, işgaller, suikastlar ve dış devlet müdahaleleri gibi etkenler, ülkeyi bağımsızlıktan uzak, çatışmanın ve kaosun merkezi haline getirmiştir. Siyasi-idari yapısıyla ve bünyesinde barındırdığı çeşitli etnik-dini gruplar ile Ortadoğu’da kendine has özellikleriyle tanınan Lübnan, 1943 yılında bağımsızlığa kavuşmuştur. Ülkedeki toplumsal bütünleşmeye farklı dini ve mezhepsel aktörlerin engel olduğu yapı ulusal kimliğin de oluşmasına engel teşkil etmektedir. Bundan dolayı ülkede, toplumun durumuna göre şekillenen Fransız dönemindeki manda yönetiminden kalma yönetim yapıları uygulanmıştır. Lübnan’da 1932 yılında ilk ve son kez nüfus sayımı yapılmış ve bu nüfus sayımına göre Ulusal paktın kabulünü Marunî ve Sünni ailelerin temsilcileri gerçekleştirmiştir. Ülkenin kuruluşundan günümüze kadar uygulanan siyasal sistem varlığını Ulusal Pakt ve Taif Anlaşması olmak üzere iki önemli belgeye borçludur.
Ortadoğu ve siyaset alanında hazırlanıp tamamen teorik bir içeriğe sahip olan çalışmamızın amacı; zaten aşina olduğumuz Müslüman topluluklarının yanında Lübnan bölgesinde yaşayan, ülke siyasetinde etkili olan ve bütünleşmeyi etkileyen etnik ve dinsel grupların analiz edilmesi olmuştur. Ülkede yaşayan belli başlı dini grupların ve bu grupların zaimlik yapısı altında siyasete yön vermesi incelenmiştir. Sosyal yapıdaki düşüncelerin siyaset meydanında mezhep faktörüyle daha da derinleştiği ortamın gösterilmesiyle makalemizin sınırları belirlenmiştir. Yine makalemizin sınırlarını belirlemek amacıyla ülkenin tarihsel süreçte yaşadığı olaylar ve günümüzdeki etkisi, inceleme alanımız içerisinde yer almıştır. Sonrasında ülkedeki toplumsal yapı dini gruplar ve etkileriyle birlikte ele alınmıştır. Buradan hareketle araştırmamızın konusu; Lübnan’da toplumsal bütünleşmeyi etkileyen ve ülkede siyasal istikrarın sağlanmasına engel olan yapının incelenmesidir. Bu amaçla çalışmamız kapsamına giren eserler teker teker incelenmiş, benzer araştırmalar tespit edilerek çalışmanın özgünlüğü korunarak veriler ışığında analizlerimiz yapılmıştır. Ülkedeki kaosu tetikleyen toplumsal yapı referanslarla ortaya konulup, objektif bir değerlendirme ile makale ilgili sonuç elde edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Yapı, Zaimlik, Dini Gruplar, Hizbullah, Bütünleşme

Kaynakça

• Acar, Demet Şefika, “İslamcı İdeoloji ve İslamcı Hareketler Ekseninde Orta Doğu”, Kırıkkale Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler, 2011, ss. 1-26.
• Acar, İrfan, Lübnan Bunalımı ve Filistin Sorunu, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1989.
• Aktoprak, Elçin, Devletler ve Ulusları, Tan Kitabevi Yayınları, Ankara 2010.
• Altunışık, Meliha Benli, Lübnan Krizi Nedenleri ve Sonuçları, TESEV Yayınları, İstanbul 2007.
• Arı, Tayyar, Geçmişten Günümüze Ortadoğu Siyaset Savaş ve Diplomasi, Alfa Yayınları, Cilt I, Baskı 7, İstanbul 2017.
• Armaoğlu, Fahir, Filistin Meselesi ve Arap-İsrail Savaşları 1948-1988, Kültür Bakanlığı Yayıncılık, 5. Baskı, İstanbul 2019.
• Artokça, İzzettin, “Ortadoğu’da Dürziler”, Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi(TASAM), İstanbul, 2013, ss. 1-25.
• Atacan, Fulya, Değişen Toplumlar Değişmeyen Siyaset Ortadoğu, Bağlam Yayıncılık, Ankara 2004.
• Atlıoğlu, Yasin, “Lübnan’da Din Ve Siyaset-Dürzi Liderlik Örneği”, Akademik Orta Doğu Dergisi, C. 9, S. 2, 2015, ss. 1-24.
• Atlıoğlu, Yasin, “Lübnan’da Seçimler ve Siyasal Bölünmüşlük”, https://tasam.org/trTR/Icerik/261/lubnanda_secimler_ve_siyasal_bolunmusluk, Erişim: 12.01.2020.
• Atlıoğlu, Yasin, Modern Lübnan’da Marunîler ve Çatışma, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Ortadoğu Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul 2011.
• Bağlıoğlu, Ahmet, “Dini ve Mezhebi Esaslarla Yönetilen Lübnan ve Lübnan’daki son gelişmeler”, Fırat üniversitesi Ortadoğu Araştırmaları Dergisi Cilt: IV. Sayı: 2, Elazığ 2006, ss. 107-132.
• Boran, Yıldırım, Lübnan’daki İran Hizbullah, Siyah Beyaz Kitap Yayınları, 1.baskı, İstanbul 2007.
• Bozkurt, Abdülgani, Lübnan’ın Sosyal Yapısı, Siyasi Tarihi ve Hizbullah, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon 2010.
• Bulut, Halil İbrahim, İslam Mezhepleri Tarihi, DİB Yayınları, Ankara 2016.
• Çağatay, Neşet, Çubukçu, İbrahim Agâh, İslam Mezhepleri Tarihi, A.Ü İlahiyat Fakültesi Yayınları, Ankara 1985.
• Çelik, Kürşad, Osmanlı Hâkimiyetinde Beyrut (1839-1918) , Yayımlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ 2010.
• Çiyan, Hakkı Yılmaz, Manda İdaresinden Sonra Lübnan ve Lübnan-Türkiye İlişkileri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elâzığ 2007.
• Dağ, Ahmet Emin “Şii-Sünni İlişkileri (Güç Mücadelesinin Anatomisi)”, Dünya Kriz Bölgeleri 10, İNSAMER, İstanbul 2019.
• Doğrusözlü, Cüneyt, “Lübnan 2011”, Ortadoğu Yıllığı, 2011, ss. 97-112.
• Duman, Olcay Özkaya, “Ortadoğu Ölçeğinde Tarihi Bir Deneyim Üzerinden Yeni Stratejilere Doğru Bir Adım -Lübnan Örneği” ,Türk-Arap İlişkileri: Çok Boyutlu Güvenlik İnşası, Hatay, 2016, ss. 93-111.
• El-Beînî Hasan Emin, Cebelü’l-Arab Safahâtü min Târîhi’l-Muvahhidîn ed-Duruz, Beyrut 1985.
• Elik, Süleyman, “Lübnan Konsosiyonel Demokratik Siyasal Sisteminin Açmazları ve Başarısızlığı”, Akademik Orta Doğu Dergisi, C. 10, S. 2, 2016, ss. 32-56.
• Erdem, Gökhan, “Lübnan’da Şii Siyasi Hareketin Evrimi: Emel’den Hizbullah’a”, The Turkish Yearbook of International Relations, cilt:49, 2018, ss. 21-55.
• Karakışla, Mehmet Deniz, 1840-1861 tarihleri arasında Cebel-i Lübnan’da Dürzi-Marunî Çatışması ve Bu Çatışmanın Bölgeye Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Ankara 2016.
• Karal, Enver Ziya, Büyük Osmanlı Tarihi, TTK Yayınları, C. II, Ankara.
• Kaya, İlker, “Lübnan’daki İslami Hareketler”, Strateji Düşünce ve Analiz Merkezi, İstanbul 2019.
• Kaya, Mustafa, “Lübnan Hizbullah’ının Tarihçesi”, https://www.dunyabulteni.net/makale-yorum-1/lubnan-hizbullahi-nin-tarihcesi-h4221.html, Erişim: 24.01.2020.
• Kenar, Ceren, Ortadoğu’nun Prova Odası Olarak Lübnan, Orsam Ortadoğu Analiz, Cilt: 6 Sayı: 61, Mart-Nisan 2014, ss. 82-83.
• Kevser, Azad, Lübnan’da Toplumsal Yapının Devlet Yönetimine Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Ortadoğu Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul 2008.
• Kuşoğlu, Baran, “Lübnan-Sedir Devrim’inden Arap Bahar’ına”, Yasama Dergisi, 2013 ss. 102-117.
• Küresel Aktörlerin Kıskacında Lübnan, Uluslararası Hak İhlalleri İzleme Merkezi, Rapor no:10, İstanbul 2013, ss. 25-26.
• Lübnan’daki Yahudilerin Tarihi, https://www.wikizeroo.org/index.php?q=aHR0cHM6Ly90ci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvTCVDMyVCQ2JuYW4lMjdkYWtpX1lhaHVkaWxlcmluX3RhcmloaQ, Erişim: 14.11.2019.
• Lübnan'da Devlet Dışı Aktör: Hizbullah, https://www.trthaber.com/haber/dunya/lubnanda-devlet-disi-aktor-hizbullah-429584.html, Erişim: 30.01.2020.
• Muran, Aygül, “Hizbullah Devlet Olan Örgüt”, 21.YY Türkiye Enstitüsü Dergisi, Özel Rapor 16, Haziran, 2013.
• Nas, Fethi, Ortadoğu’da Etnik Ve Dinsel Bağlamda Göç ve Kimlik Sorunu, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla 2014.
• Orhan, Oytun ve Ayhan, Veysel, “2009 Lübnan Seçimleri: Kazananlar, Kaybedenler ve Türkiye”, Ortadoğu Stratejik Araştırma Merkezi (ORSAM) , Rapor No: 4, Temmuz 2009, ss. 8-10.
• Örnek, Sedat Veyis, Etnoloji Sözlüğü, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara 1971.
• Özdemirci, Ayşe Selcan, “Suriye İç Savaşı’nın Lübnan’a Etkileri (2011-2016)”, Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, C. 3, S. 2, ss. 76-105.
• Özşavlı, Halil, Lübnan Ermenileri (1914-1939), Basılmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2014.
• Özuğurlu, Musa, “Lübnan’ı Anlamak 2: Lübnan Siyasetinde Kim Kimdir?”, https://www.gazeteduvar.com.tr/yazarlar/2017/11/11/lubnani-anlamak-2/, Erişim:12.01.2020.
• Refik Hariri Kimdir? https://www.mepanews.com/refik-hariri-kimdir-33880h.htm, Erişim: 22.02.2020.
• Sağlam, Zeliha, “Türk Dış Politikasında Lübnan”, İHH İnsani ve Sosyal Araştırmalar Merkezi, sayı 07, 2014 ss. 1-9.
• Samur, Sabahattin, “Cebel-i Havran ’da Dürzîler ve Sultan Abdülhamit’in bunlarla ilgili Politikası”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Kayseri, 1994 ss. 399-408.
• Sever, Ayşegül, “Ortaklıkçı Kurgulanan Rejim Lübnan Cumhuriyeti”, Karşılaştırmalı Siyasal Sistemeler, 2018, ss. 9
• Şahin, Kenan, “Bütünleşme Olgusunun Analiz Düzeyi”, Türk Dünyası Araştırmaları, Ocak - Şubat 2018, C. 118 S. 232, ss. 81-96.
• Şöhret, Mesut, “Ulus Devletsiz Devlet Sistemi, Lübnan Modeli ”Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Y. 5, S. 1, Haziran 2012, ss. 85-107.
• Tan, Muzaffer, “Geçmişten Günümüze Dürzîlik”, Makalat Mezhep Araştırmaları Dergisi, C. 5, S. 2, Güz 2012, ss. 61-82.
• Taşpınar, İsmail , “Marunîler” İslam Ansiklopedisi, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, C. 28, 2003, ss. 71-72.
• Toplumsal Bütünleşme Nedir, Ögeleri Nelerdir? https://www.felsefe.gen.tr/toplumsal-butunlesme-nedir-ogeleri-nelerdir/, Erişim: 19.01.2020.
• Turan, Namık Sinan, “Lübnan’da Ulusun İnşası Ve Ortak Tınının Üretimi -Rahbani Kardeşler Ve Feyruz”, Ortadoğu Etütleri, Temmuz 2011, C. 3, S. 1, ss. 193-228.
• Yetim, Mustafa, “Lübnan Siyasetinde Yenilenen Dönem ve Mişel Aun”, ORSAM Ortadoğu Analiz, Ocak-Şubat 2017, C. 9, S. 7, ss. 32-34.
• Ziya, Saliha, Lübnan’da Dini Grupların Şekillenmesinde İç ve Dış Dinamikler, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2010.
• “Lübnan'ın Siyasi Görünümü”, http://www.mfa.gov.tr/lubnan-siyasi-gorunumu.tr.mfa, Erişim: 8.01.2020.