Canan Seyfeli, Millet Sistemi mi? Rum ve Ermeni Patrikliği’nin İdaresi ve Osmanlı Devlet Salnameleri (1847-1918), Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya 2019, 320 s. ISBN: 978-605-1962-77-1

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 114 - 117, 30.06.2023

Mehmet Deri

https://doi.org/10.52735/bellek.1298481

Öz

Osmanlı Devleti’nde gayrimüslimlerin idarî yapısı hakkında yapılan akademik çalışmaların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Bu konudaki çalışmalardan biri de Prof. Dr. Canan Seyfeli’nin, “Millet Sistemi mi? Rum ve Ermeni Patrikliği’nin İdaresi ve Osmanlı Devlet Salnameleri (1847-1918)” başlıklı çalışmasıdır.
Çalışmanın iki ana amacı olup birincisi Rum ve Ermeni cemaatlerinin Osmanlı Devleti tarafından idare ediliş biçimlerini ortaya koymak; ikincisi ise Osmanlı Devlet Salnamelerindeki idari yapılarını ve durumlarını açığa çıkarmak ve bütüncül olarak görülmesini sağlamaktır. Bu yapılırken de Rum ve Ermeni patrikliklerinin 1847-1918 yılları arasında çıkmış olan Osmanlı Devlet Salnamelerinden faydalanılmıştır.
Çalışmanın temel hedefi, Osmanlı Devleti’nde gayrimüslimlerin idarî yapısı hakkında “fetihten önceki yapının korunması geleneği” şeklinde isimlendirilen kendi görüşünü ortaya koymaktır. Bunun için önce gayrimüslimlerin idari sistemine dair daha çok “millet sistemi” fikrine dayanan görüşler yanında “iltizam sistemi” gibi fikirlerin eleştirisi yapılmıştır. Ardından yazara ait “fetih öncesi geleneği” fikri Yahudi, Rum, Ermeni, Süryani ve bunlarla ilişkisi bulunan diğer kilise ve toplulukların fetih öncesi ve sonrasındaki durumları tespit edilerek idari mekanizma içerisindeki yerleri açığa çıkarılmıştır. Ayrıca çalışmada gayrimüslimlerin idarî yapısını etkileyen ve açığa çıkaran iki önemli patriklik; Rum Patrikliği ve Ermeni Patrikliği müstakil olarak ele alınmıştır. Böylece bunların “fetih öncesi geleneği” fikrinden hareketle fetihten önceki durumları, fetihle şekillenen idareleri, sivil manada idarelerine bağlı kiliseler ve bunların Osmanlı Devlet Salnamelerine yansımaları akademik bir perspektiften ele alınıp incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Millet Sistemi, Ermeni Patrikliği, Rum Patrikliği, Osmanlı Devleti, Salnameler.

Canan Seyfeli,“The Nation System? Administration of the Greek and Armenian Patriarchate and Ottoman State Yearbooks (1847-1918)”, Çizgi Kitabevi Publications, Konya 2019, 320 p. ISBN: 978-605-1962-77-1

Öz

The number of academic studies on the administrative structure of non-Muslims in the Ottoman Empire is increasing day by day. One of these personal studies is Prof. Dr. Canan Seyfeli’s, “The Nationality System? The Administration of the Greek and Armenian Patriarchate and the Ottoman State Yearbooks (1847-1918)” is the work of the booklet.
The aim of the study is to reveal the way in which the first Greek and Armenian communities were governed by the Ottoman State; the second is to reveal the administrative structures and situations in the Ottoman State Yearbooks and to influence the perspective as a whole. While doing this, the Ottoman State Yearbooks of the Greek and Armenian patriarchates, which were published between 1847-1918, were used
The main aim of the study is to reveal the existence of the non-Muslims in the Ottoman Empire, which is defined as the “protection shield before the conquest” about the administrative structure. For this, firstly, besides the opinions based on the idea of “nationality system” about the management system of non-Muslims, absolute criticism such as “iltizam system” was made. The idea of “pre-conquest tradition” belonging to the next author, Jewish, Greek, Armenian, Syriac and other churches and communities in relation to objects, and their place in the administrative mechanism after the encroachment before and after the conquest were revealed. In addition, two important patriarchates that formed and revealed the administrative structure of the non-Muslims they included; The Greek Patriarchate and the Armenian Patriarchate were handled independently. Thus, based on the idea of their “conquest tradition”, the administrations shaped by the conquest, the churches affiliated to their civil administration and their reflections on the Ottoman State Yearbooks were examined from an academic perspective.

Anahtar Kelimeler

Nationality System, Armenian Patriarchate, Greek Patriarchate, Ottoman State, Yearbooks (Salname).