Futbolcuların Video Yardımcı Hakem “VAR” Sistemi Hakkındaki Görüşleri

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 113 - 123, 18.01.2021

Çağrı Hamdi Erdoğan

Öz

Bu araştırmanın amacı futbolcuların Video Yardımcı Hakem “VAR” Sistemi hakkındaki görüşlerini incelemektir. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinde kullanılan olgubilim desenine göre tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2019-2020 sezonunda Kayseri ilinde süper grup ve birinci kümede faal olarak futbol oynayan amatör erkek futbolculardan seçilen 21 kişi oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında nitel araştırma veri toplama tekniklerinden biri olan görüşme tekniği kullanılmıştır. Görüşme tekniği kapsamında dört sorudan oluşan görüşme formu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre çalışma grubundaki futbolcular VAR Sistemi’nin hakem hatalarını azaltan ve futboldaki adaleti sağlayan bir teknoloji olduğunu düşünmektedirler. Çalışma grubundaki futbolcular VAR Sistemi’nin hakemlerin stresini azalttığına ve özgüvenlerini artırdığına ancak futbolcularda oyun esnasında motivasyon düşüklüğüne sebep olduğuna vurgu yapmışlardır. Ayrıca çalışma grubundaki futbolcular VAR Sistemi’ni geliştirmek için Var karar süresini kısaltıcı çalışmaların yapılması ve daha farklı kamera çekimlerinin kullanılmasını önermektedirler.

Anahtar Kelimeler

Futbol, Hakem, VAR Sistemi

Kaynakça

• 1. Apaydın A. (2000). Futbola Giriş. Bursa: Akmat Akınoğlu Matbaacılık.
• 2. Aydın İ. (2003). Hakemlerin Maç Öncesi Durumluk Kaygı Düzeylerinin Karşılaştırılması ve Bazı Değişkenlerin Durumluk Kaygılarına Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• 3. Baltaş A, Baltaş Z. (2002). Stres ve Başa Çıkma Yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• 4. Bangsbo S, Williams AM. (2003). Physiology of Training. Reilly T. and Williams Marks. (Edt). United Kingdom: Science and Soccer. Routledge.
• 5. Başer E. (1996). Futbolda Psikoloji ve Başarı. Ankara: Bağırgan Yayınevi.
• 6. Castillo D, Yanci J, Casajus AJ, Camara J. (2015). Physical fitness and physiological characteristics of soccer referees. Science and Sports. 31: 27-35.
• 7. Cei A. (1994). Hakemlik psikolojisi. (Çev. Ayşe Kin). Futbol Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1(1): 21-23.
• 8. Cengiz R, Pulur A. (2004). Celal Bayar Üniversitesi Spor Felsefesi ve Sosyal Bilimleri Sempozyumu: Hakemlerin fair play olaylarına bakış açıları. Manisa: Celal Bayar Üniversitesi
• 9. Collina P. (2004). Benim Oyun Kurallarım (GT Ünal Çev.). İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• 10. Çalışkan G, Göral M. (2013). Antrenörün Liderliği, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. 94-103
• 11. Çırak MF. (2020). Dijital Çağda Dönüşen Futbol ve Futbol Aktörleri. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Medipol Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• 12. Çoban D. (2004). Türkiye Profesyonel Futbol Liglerinde Görev Yapan Klasman Hakemlerinin Sürekli Kaygı Durumlarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• 13. Dal İY. (2004). Anadolu Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Bilişim Teknolojisi Olanaklarının Bilimsel Araştırmada Kullanmalarına İlişkin Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• 14. Demir M. (2019). Endüstriyel futbol ve futbolda teknoloji kullanımı. TRT Akademi, 4(7), 86-103.
• 15. Dinç A. (2017). Futbol hakemlerinin klasmanlarına göre mesleki yeterliliklerinin değerlendirilmesi (10. bölge örneği). Igdir University Journal of Social Sciences, 13(3), 125-50
• 16. Dohmen TJ. (2008). The influence of social forces: evidence from the behavior of football referees. Economic Inquiry, 46(3), 411-424.
• 17. Durna E. (1997). Türkiye’de Futbol ve Hakem. İstanbul: Büyük Şehir Belediyesi Basımevi
• 18. Eitzen DS. (2006). Fair and Foul: Beyond the Myths and Paradoxes of Sport. USA: The Rowman & Littlefield Publishing Group.
• 19. Ekblom B. (1994). Handbook of Sports Science and Football. Oxford: Blackwell Scientific Publication.
• 20. Eker E. (2011). Motivasyon, Beyin ve Futbol, İçinde; Dopingle Mücadele ve Futbolda Performans Arttırma Yöntemleri, Ankara: Ajans Mat Matbaacılık.
• 21. Engin SG, Çelik VO. (2019). VAR’lığın YETER! Hakemlerin gözünden video yardımcı hakem sistemi. International Journal of Sport Culture and Science, 7(2), 53-68.
• 22. Evans R, Bellion E. (2000) For the Good of the Game. USA: Youth Sports International California.
• 23. Folkman S, Lazarus RS. (1980) An analysis of coping in a middle aged community sample. Journal of Health and Social Behavior, 21(3), 219-239
• 24. Gacar A. (2011). Türkiye’deki Beden Eğitimi ve Spor Öğretim Elemanlarının Karar Verme ve Atılganlık Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Doktora Tezi. Fırat Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• 25. Gharehbaba PB. (2015). Kadın Yüzücülerin Yüzme Sporunu Seçmelerinde Motive Eden Faktörler: İstanbul - Tebriz Karşılaştırması. Yüksek Lisans Tezi. Bahçeşehir Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• 26. Gifford C. (2006). Futbol Ansiklopedisi (L Türer Çev.). İstanbul: Tudem Yayınları.
• 27. Grunska J. (2011). Successful Sports Officiating. USA: American Sports Education Program.
• 28. Guillen F, Feltz DL. (2011). A conceptual model of referee efficiacy. Hypothesis and Theory Article, 2(25), 1-5.
• 29. Gümüş İA. (2009). 3. Bölgede Görev Yapan Futbol Hakemlerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Dumlupınar Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• 30. Hagger M, Chatzisarantis N. (2005). The Social Psychology of Exercise and Sport. New York: Open University Press.
• 31. Harley RA, Tozer K, Doust J. (1999). An analysis of movement patterns and physiological strain in relation to optimal positioning of association football referees. Journal of Sport Science, 17(10), 813-820.
• 32. Helsen W, Bultynck J. (2001) The Road to Excellence Fitness Training for Top Referees. Belgium: Department of Kinesology, Cathoilek University.
• 33. Hosenıolupour F. (2015). Üniversiteli Sporcu Öğrencilerin Sporda, Motivasyon Düzeyleri ve Stresle Başa Çıkma Yöntemlerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• 34. İnal A. (2013). Futbolda Eğitim ve Öğretim. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• 35. İshihara Y, Naito H, Ozaki H, Yoshimura M. (2015). Aerobic fitness relation to match performance of Japanese soccer referees. Football Science, 12: 91-97.
• 36. Karageorghis CI, Terry PC. (2015). Spor Psikolojisi. (E Demir, A Çadır Çev.). Ankara: Nobel Yayınları.
• 37. Karasar N. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• 38. Kneeland S. (2001). Problem Çözme (N Kalaycı Çev.). Ankara: Gazi Kitabevi.
• 39. Kolayiş H. (2009). Marmara bölgesi a ve b klasmanı futbol hakemlerinin kaygı seviyelerinin reaksiyon zamanı ile ilişkisi. Uluslararası Spor Araştırmaları Dergisi, 1(1), 33-42.
• 40. Koludar S. (1996). Futbolda Hakem ve Sporcu. İzmir: Gençkurt Matbaacılık.
• 41. Körük E, Biçer T, Donuk B. (2003). Amatör futbol antrenörlerinin liderlik davranış tipleri kullandıkları motivasyon tekniklerinin belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 11(3), 55-57.
• 42. Macmahon C. (1999). Making Sense of Chaos: Decision Making By High and Low Experienced Rugby Referees. Master's Thesis. University of Ottawa.
• 43. Mckeon D. (2003). The Football Referee. England: The Referees’ Association.
• 44. Morgan TC. (2000). Psikolojiye Giriş (Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Elemanları Çev.). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları.
• 45. Orhun A. (1992). Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri II. Ulusal Kongresi: Fair-play okul sporunda bir eğitim ilkesidir. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu.
• 46. Orta L. (2000). Dünya’da ve Türkiye’de Futbol Hakemliğinin Başlangıcı ve Gelişimi Semineri, Çanakkale: Onsekiz Mart Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bölümü.
• 47. Pehlivan Z. (2004). Fair play kavramının geliştirilmesinde okul sporunun yeri ve önemi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 49-53.
• 48. Pelletier LG, Tuson KM, Fortier MS, Vallerand RJ, Briere NM, Blais MR. (1995). Toward a new measure of intrinsic motivation, extrinsic motivation, and amotivation in sports: the sport motivation scale (sms). Journal of Sport and Exercise Psychology, 17(1), 35-53.
• 49. Ratmatpenah M. (1997). A Critical Look at the Quality of Our Soccer Officials, USA: Central Methodist College MO.
• 50. Rushall BS, Lippman LG. (1997). The role of referees in physical performance. International Journal of Sport Psychology, 29(1), 57-72.
• 51. Sarvan MK. (2012). Anılarla Yolculuk. İzmir: Zeus Kitabevi.
• 52. Satman C. (2017). Futbolda Hâkim Olma Sanatı. Ankara: Spor Yayınevi.
• 53. Tenenbaum G, Eli MB. (1993). Decision Making in Sport: A Cognitive Perspective. New Yard. Macmillan: Handbook of Research Publishing Company.
• 54. Weinberg R, Richardson P. (2008). Başarılı Hakemliğin Psikolojisi (R Ekmekçi Çev.). Denizli: Gültürk Matbaası.
• 55. Yardımcı O. (1996). Futbol Kültürü ve Eğitimi. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Matbaası.
• 56. Yıldıran İ. (2005). Fair play eğitiminde beden eğitiminin rolü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 3–16.
• 57. Yıldırım A, Şimşek H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.