EBU’L-HASEN ALİ B. ÖMER B. AHMED ED-DÂREKUTNÎ’NİN (ö. 385/995) SÜNEN İSİMLİ ESERİNDE TASHÎH YÖNTEMİ

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 2, 117 - 132, 30.06.2017

Ali Arslan

Öz

Rasûlullah’ın (s.a.s.) sünnetinin yazıyla tespit edilmesi faaliyeti, çok erken devirlerde
başlamış ve birkaç asır sonra sayısız eserin vücut bulmasına vesile olmuştur. Bu nakledilen
rivâyetlerin içine sahîh olan ve olmayan bilgilerin karışması, muhaddisleri sahîh hadîsin
tanımını yapmaya sevk etmiştir. Hadislerin naklinin başlangıcından itibaren göz önünde
bulundurulan bu kriterler zamanla belli tanımlarla ifade edilmeye başlanmıştır. Bu
araştırmamızda hadislerin illetleri konusunda önemli bir şahsiyet olan ed-Dârekutnî’nin
Sünen isimli eseri çerçevesinde, onun “sahîh” hükmünü hangi hadisler için kullandığı
üzerinde durulacaktır. 

Anahtar Kelimeler

ed-Dârekutnî, Sünen, Tashîh, Sahîh, Yöntem

Kaynakça

• Abdulfettâh Ebû Gudde, “Sünnet İfadesinin Dini Anlamı ve ed-Dârekutnî’nin Sünen’inin Konumu”, trc. Enbiya YILDIRIM, Mesut DUMAN, Usûl İslam Araştırmaları, sayı: 5, Ocak- Haziran 2006, s. 77-108.
• Abdullah b. Dayfullah er-Ruhaylî, el-İmam Ebu’l-Hasen ed-Dârekutnî ve âseruhu’l-ilmiyye, el- Medinetü’l-Münevvere: 2000.
• Ahmed Abdullah Ahmed, Istılâhâtu’l-İmâm ed-Dârekutnî fî sünenihî “sahîh”, “hasen”, “sahîh hasen”, Ammân: tsz.
• Aydınlı, Abdullah, “Sünen”, İstanbul: DİA, 2010, c. 38, s. 148.
• _____,Hadis Istılâhları Sözlüğü, İstanbul: İFAV, 8. baskı, , 2015.
• Başaran, Selman-M. Ali Sönmez, Hadis Usûlü ve Tarihi, Bursa: 2012.
• Çakan, İsmail Lütfi, “ed-Dârekutnî”, İslam Ansiklopedisi, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1993, c. 8, s. 488-490, yıl: 1993, cilt: 8, sayfa: 488-490.
• ed-Dârekutni, Ebu’l-Hasen Ali b. Ömer, Sünen, thk. es-Seyyid Abdullah Hâşim Yemânî el- Medenî, Beyrût: Dâru’l-ma’rife, 1966.
• _____,Sünen, (nşr. Şuayb el-Arnavut v.dğr.), Beyrut: 2003.
• _____,el-İlel, (nşr. Mahfûzurrahman Zeynullah es-Selefî, Riyâd: 1985.
• Dinçoğlu, Mehmet, ed-Dârekutnî ve Sünen Adlı Eseri, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya: 1993, s. 24-31.
• Hatîb Ahmed b. Ali b. Sâbit el-Bağdâdî, Târihu Bağdâd, thk. Beşşâr Avvâd Ma’rûf, Beyrût: Dâru’l-Garbi’l-İslâmî, h.1422/m. 2001, I-XVII.
• Irâkî, Zeynu’d-dîn Abdurrahîm b. el-Hüseyn, et-Takyîd ve'l-îzâh, Beyrut: 1993.
• İbn Hacer, Ahmed b. Ali el-Askalânî, Tehzîbu’t-tehzîb, Dâru’l-fikr, 1984.
• İbn Ebî Hâtim, el-Cerh ve’t-ta’dîl, Beyrût: 1952.
• İbnu’s-Salah, Mukaddimetu İbni’s-Salâh fî ulûmi’l-hadis, Beyrut: Muessesetu’l-Kutubi’s- Sekâfiyye, 1999.
• Koçyiğit, Talat, Hadîs Tarihi, Ankara: II. baskı, 1998.
• Köycü, Erdoğan, Sunenu’t-Tirmizî’nin Metot Yönünden İncelenmesi, Ankara: Araştırma Yayınları, 2013.
• _____,Sunenu’t-Tirmizî’nin Metot Yönünden İncelenmesi, (dan: Mücteba Uğur), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi SBE, Ankara: 1993.
• Mahmud Tahhân, Teysîru Mustalâhi’l-hadîs, trc. Cemal Ağırman, İstanbul: Rağbet Yayınları, 2014.
• Muhammed Ebû Zehv, Hadis ve Hadisçiler, trc. Selman Başaran, M. Ali Sönmez, İstanbul: Ensar Neşriyât, II. baskı, 2016.
• Nevevî, Muhittin b. Şeref, et-Takrîb ve’t-teysîr, Beyrut: 1987.
• Şâfiî, er-Risâle, thk. Ahmed Muhammed Şâkir, Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, t.y., s.369,372. Sem’anî, el-Ensâb, thk. Abdurrahman b. Yahyâ el-Muallimî el-Yemânî, Kâhire: 1980.
• et-Tirmizî, Sünen, thk. Nâsıruddin el-Elbânî, Riyâd: h. 1417.
• Uğur, Mücteba, Ansiklopedik Hadis Terimleri Sözlüğü, Ankara: TDV Yayınları, 1992.
• Yücel, Ahmet, Hadîs Istılâhlarının Doğuşu ve Gelişimi Hicrî İlk Üç Asır, İFAV, İstanbul: 2014. _____,Hadis Tarihi, İstanbul: İFAV, 11. baskı, 2013.
• Zehebî, Muhammed b. Ahmed, Siyeru a’lâmi’n-nubelâ, nşr. Şuayb el-Arnaût, Beyrut: 1984. Zübeyir Sıddıkî, Hadis Edebiyatı Tarihi, trc. Yusuf
• Ziya Kavakçı, İstanbul: 1966.