Ortadoğu’da Arap Baharı Süreci ve Libya İç Savaşı

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 175 - 192, 31.03.2021

İskender Karakaya , Mehmet Tunahan Çelik

Öz

17 Aralık 2010’da Tunus’ta seyyar satıcılık yapan Muhammet Bouazizi’nin tezgâhının zabıta tarafından kaldırılması sonucunda intihar etmesiyle başlayan ve kısa süre içerisinde Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerine yayılan bir toplumsal protesto ve isyan hareketleri Arap Baharı Olayları olarak isimlen-dirilmektedir. Toplumsal, ekonomik ve siyasi birçok alanda talepleri karşılanmayan bölge insanlarının otoriter yönetimlere karşı başlattığı protestolar, önceleri barışçıl şekilde başlamış fakat çeşitli terör örgüt-leri, iç ve dış müdahaleler ile şiddet olaylarına dönüşmüştür. Bu çalışmada “Arap Baharı süreci sonrası Libya’da yaşanan iç savaşın sadece iç etkenlerden kaynaklanmadığı, aynı zamanda Libya ve bölge ile ilgilenen; ‘yerel, bölgesel ve küresel’ güçlerin dahil olduğu uluslararası güç mücadelesi ile ortaya çıktığı öne sürülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Arap Baharı, Ortadoğu, Libya, Kaddafi, İç Savaş

Kaynakça

• Ajami,F.(2012). The Arab Spring At One: A Year Of Living Dangerously. Foreign Affairs, 56-65.
• Akbaş,Z.(2012). Ortadoğu’da Değişim Süreci Ve Türk Dış Politikası. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 51-73.
• Akıncı,B.A.(2015,05 14). Türkiye’nin Libya İle İnişli-Çıkışlı İlişkisi. 03 22, 2021 tarihinde Uluslararası Politika Akademisi: http://politikaakademisi.org/2015/05/14/turkiyenin-libya-ile-inisli-cikisli-iliskisi/ adresinden alındı
• Arı, T., & Dursun, D. (2013). Orta Doğuda Siyaset. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Aydemir, M. (2020, 05 20). Hafter’i Silahlandırmak İçin Servet Harcayan Birleşik Arap Emirlikleri Libya’da İstediğini Elde Edemedi. 03 22, 2021 tarihinde Anadolu Ajansı: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/hafter-i-silahlandirmak-icin-servet-harcayan-birlesik-arap-emirlikleri-libya-da-istedigini-elde-edemedi-/1847494 adresinden alındı
• Aznar, J. M. (2006). Counterterrorism Strategies: Successes And Failures Of Six Nations. Potomac Books.
• Buzkıran, D., & Kutbay, H. (2013). Arap Baharının Türkiye'ye Olan Ekonomik Ve Sosyal Etkileri. Sosyal Ve Beşeri Bilimler Dergisi.
• Cleveland, W. L. (2008). Modern Ortadoğu Tarihi. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Dede, A. y. (2011). The Arab Uprisings: Debating the “Turkish Model”. Insight Turkey, 23-32.
• Demir, M. (2020). Libya'da 2011 Sonrası Siyasal Süreçlerde Dış Aktörlerin Rolü. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Ankara, Türkiye: Ankara Üniversitesi.
• Eriksson, M. (2015). A Fratricidal Libya and its Second Civil War:Harvesting Decades of Qaddafi ’s ‘Divide and Rule’. Stockholm: Swedish Defence Research Agency.
• Faytre, L. (2020). Fransa'nın Libya Politikası. SETA, 3.
• Goldschmidts, A., & Davidson, L. (2011). Kısa Ortadoğu Tarihi. İstanbul: Doruk Yayınları
• Güngörmez, O. (2020). İtalya'nın Libya Politikası. SETA, 2.
• Hinnebusch, R. (2015). The International Politics Of The Middle East. Manchester: Manchester University Press.
• Jentleson, B. W., & Whytock, C. A. (2006). “Who “Won” Libya?: The Force-Diplomacy Debate and Its Implications for Theory and Policy. İnternational Security, 4
• Kerimoğlu, Y. (2017, 04 08). Rusya’nın Libya Politikası ve Askerî Müdahale İhtimali. 01 03, 2021 tarihinde İnsamer: https://insamer.com/tr/rusyanin-libya-politikasi-ve-asker-mudahale-ihtimali_645.html adresinden alındı
• Kurt, V. (2020). 27 Kasım Anlaşmasından Berlin Konferansı'na Libya'da Yeni Denklem. Seta | Siyaset, Ekonomi Ve Toplum Araştırmaları Vakfı.
• Lewis, B. (2005). Ortadoğu: İki Bin Yıllık Ortadoğu Tarihi. Ankara: Arkadaş Yayınevi
• Libya Divided. (2014, 09 27). 12 18, 2020 tarihinde fanack.com: https://fanack.com/libya/history-past-to-present/libya-divided/ adresinden alındı
• Libya'da Geçiş Yönetimi Belirlendi: Başkanlık Konseyi'nde Kimler Var? (2021, 02 05). 03 22, 2021 tarihinde BBC News Türkçe: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-55947259 adresinden alındı
• Libya'da Kalıcı Ateşkes Önündeki Zorluklar Neler? (2020, 01 22). 12 18, 2020 tarihinde BBC.com: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-51201669 adresinden alındı
• Libya'daki En Önemli Siyasi Aktörler Hangi Ülkeler Ve Kim Ne İstiyor? (2020, 01 02). 03 22, 2021 tarihinde BBC News Türkçe: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-50976809 adresinden alındı
• Mansfield, P. (2011). Ortadoğu Tarihi. İstanbul: Say Yayınları.
• Orhan, D. D. (2018). Rusya Dış Politikasında Orta Doğu: Arap Baharı Sonrası Tehditler ve Fırsatlar. Avrasya Etüdleri, 53(1), 87-116.
• Sağlam, Z. (2014). Güç Kavramı ve Ortadoğu'da Değişen Dengeler Üzerinden Güç Okuması. İnsani ve Sosyal Araştırmalar Merkezi(İHH), 2.
• Schiller, J. (2009). Internet View Of The Arabic World. CreateSpace.
• SZAJKOWSKI, B. (2011). Social Media Tools And The Arab Revolts. Alternative Politics, 420-432.
• Yaşar, N. T. (2019, 11 29). Rusya'nın Libya'da Artan Nüfuzu ABD Politikasını Değişime Zorluyor. 01 03, 2021 tarihinde Anadolu Ajansı: https://www.aa.com.tr/tr/analiz/rusyanin-libyada-artan-nufuzu-abd-politikasini-degisime-zorluyor/1659085 adresinden alındı
• Yılmaz, M. E. (2011). Arap İsyanları Ve Arap Ortadoğusu'nun Siyasal Dönüşümü. Akademik Ortadoğu, 63-75.