مشاركة النساء في الحروب الصليبية

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 2, 205 - 224, 15.12.2019

Gülşen İstek

https://doi.org/10.31456/beytulmakdis.573436

Cited By: 2

Öz

HAÇLI SEFERLERİNE KATILAN KADINLAR

Öz

1096-1291
yılları arasında cereyan eden Haçlı Savaşları, Ortaçağ’daki kadınların
dünyasını anlamak için önemli hadiselerden biridir. Bu savaşlar sırasında
Papalık Kurumu kendi hiyerarşisini yeniden sağlamlaştırırken ve siyasi
yöneticiler de onlara bu hususta yardımcı olurken, savaşın en ağır yükünü halk
çekmiştir. Nitekim dini duygularla manastır ve kiliseleri tek tek dolaşan
papazlar, Müslümanlara karşı yapılacak savaşta halkın hem fiziksel hem de maddi
desteklerine ihtiyaç duyduklarını belirtmiş, eli silah tutanların orduya
katılmasını, malları olanların da mallarını “kutsal dava” uğruna fedakârca
harcamalarını istemişlerdir. Onların bu vaazlarından sadece erkekler değil,
kadınlar ve hatta çocuklar dahi etkilenmiştir. Bu duygularla kadınların bir
kısmı savaşa katılırken büyük bir kısmı da evini ve çocuklarını geçindirmek
mecburiyetinde kalmıştır. Savaşa katılan kadınların bazılarının ismi belliyken,
tarihi kaynaklar kayıtlara geçmeyen on binlerce kadının olduğunu ve bunların da
Haçlı Seferlerine katıldığını belirtmektedir. Bu çalışmanın amacı; 1099-1250
yılları arası Haçlı Seferleri’ndeki Hristiyan kadınların durumunu ortaya koymak
ve bu kadınların bazılarını da ismen zikrederek aktarılanları desteklemektir.
Bu bağlamda savaşa katılanlar ve katılmayanlar olarak kategorize edilen Haçlı
kadınlarının, din adına yapılan savaşlarda yaşadıkları durumlar gösterilmek
istenmiştir. Çalışmanın hazırlanmasında, öncelikle dönemin kroniklerine
başvurulmuş, ardından çalışma Türkçe, Almanca ve İngilizce dillerinde kaleme
alınmış çağdaş eserlerle de zenginleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Haçlı Seferleri, Kadınlar, Kudüs, Kilise

Women Participation in the Crusades

Öz

The Crusades that took place between 1096-1291
are important events in understanding the World of Women in the Middle Ages.
During these wars, as the Papacy was re-consolidating its own hierarchy with
the help of political rulers, it must nonetheless be said that the greatest
burden of war was attracted by the population. The Priests went to the
monasteries and churches one by one asking for physical and financial support
from the people in this war against Muslims. Additionally, those who could
fight were asked to join the army and those who were rich were asked to give
their goods for the sake of the holy cause. Women and children were also
involved and were often persuaded to participate through sermons. Having heard
these, some of the women participated in the war, with many having to bear the
expenses of participation to their home and children. The names of some of the women who had participated in the war are
well-known. However, historical sources report that tens of thousands of women
who were not registered had also participated in the Crusades. The aim of this
study is to reveal the situation of Christian women in the Crusades between 1099 and 1250 and to specify some of these women by name. In this context, Crusader women will be classified as those who
participated in the war and those who did not. In the preparation of the study,
the chronicles of the period were relied on and through these, the lives of
women in the Crusades are explained. In addition, the study is enriched by
contemporary works written in Turkish, German and English.

Anahtar Kelimeler

Crusaders, Women, Jerusalem, Church

Kaynakça

• Abû’l-Farac, Gregory (1950), Abû’l-Farac Tarihi, süry.ing. çev. Ernest A. Wallıs Budge, türk.çev. Ömer Rıza Doğrul, Cilt II, Ankara: TTK Basımevi.
• Aguilers, Raimundus (2019), Haçlılar Kudüs’te, çev. Süleyman Genç, İstanbul: Yeditepe Yayınları.
• Albert of Aachen (2007), Historia Hierosolymitana. History of the Journey to Jerusalem, trans. S.B Edgington, Oxford: Oxford Medieval Texts.
• Altan, Ebru (2013),”Renaud de Châtillon: Antakya Prinkepsi (1153-1187), Mâverâ-i Ürdün Senyörü (1177-1187)”, Tarih Dergisi, S.55, ss.1-30.
• Anna Kommena (1996), Alexiad, çev. Bilge Umar, İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
• Anonim Haçlı Tarihi (2013), çev. Ergin Ayan, İstanbul: Selenge Yayınları.
• Anonim Süryani Kroniği (2019), çev. İlhan Aslan, İstanbul: Post Yayınları.
• Asbridge, Thomas (2014), Haçlı Seferleri, çev. Ekin Duru, İstanbul.
• Baudouin, Marshall W. - Setton, Kenneth M. (1969), A History of the Crusades: The First Hundred Years, I, London: The University of Wisconsin Press.
• Bechstein, Ludwig (1845), Geschichte und Gedichte des minnesaengers Otto von Botenlauben, Georg Wigand’s Verlag, Leipzig.
• Blythe, James M. (2001), “Women in the Military. Scholastic Arguments and Medieval Images of Female Warrios”, History of Political Thought 22, Summer 2001, No:2, pp. 242-269.
• Brückner, Georg (1858), Neue beiträge zur Geschichte deutschen Altertums, I-II, Meiningen: Kommission bei Brückner&Renner.
• Carnotensis, Fulcherius (2009), Kudüs Seferi, çev. İlcan Bihter Barlas, İstanbul: IQ Yayıncılık.
• Classen, Albrecht (2008), Sexuality in the Middle Ages and Early Modern Times, Berlin: Walter de Gruyter.
• Cobb, Paul M.(2018), Müslümanların Gözüyle Haçlı Seferleri, çev. Ekin Duru, İstanbul: Say Yayınları.
• Demirkent, Işın (1996), “Haçlılar”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt: 14, ss.525-546.
• Der deutschen Liederdichter des 12- 14. Jahrhundert (1852), Abhandlungen der Königlichen Akademie der Wissenschaften zu Berlin, Berlin: Königliche Akademie der Wissenschaften.
• Die Chronik des Ekkehard von Aura (1893), çev. W. Pflüger, Leipzig.
• Durmaz, Sayime (2016), “Yüksek Ortaçağ Politik Ve Estetik Evreninde Mitik Bir İlahe Portresi: Akitanyalı Eleanor”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.9, ss.701-714.
• Eder, Franz X. (2018), Eros, Wollust, Sünde. Sexualität in Europa von der Antike bis in die Frühe Neuzeit, Campus Verlag, Frankfurt am Main.
• El-Azîmî, Ebû Abdullah Muhammed (2006), Târîhu’l Azîmî (Azîmî Tarihi), çev. Ali Sevim, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Ernoul Kroniği-Haçlı Seferleri Tarihi (2019), çev. Ahmet Deniz Altunbaş, İstanbul: Kronik Yayınları.
• Ersch, Johann Samuel & Gruber, Johann Gottfried (1869), Allgemeine Encyclopädie der Wissenschaften und Künste, Cilt: 89, Leipzig.
• Evans, Michael R. (2002), “Unfit to Bear Arms. The Gendering of Arms and Armour in Accounts of Womans of Crusade”, (ed.) S. E. Lamber, Gendering the Crusades, New York, pp.45-58.
• Firth-Godbehere, Richard, “Women and Crusading: A Brief Examination”, (https://www.academia.edu/4407207/Women_and_Crusading_A_Brief_Examination), (30.05.2019).
• Funck, Ferdinand von (1821), Gemälde aus dem Zeitalter der Kreuzzüge, Leipzig.
• Geldsetzer, Sabine (2001), "Frauen im Umfeld der Kreuzzüge des 12.Jahrhunderts", (ed.) Marita Krauss ve Holger Sonnabend, Frauen und Migration, Franz Steiner Verlag, Stuttgart, ss.37-75.
• Geldsetzer, Sabine (2003), Frauen auf Kreuzzügen. 1096-1291, Darmstadt.
• Gesta Francoum et Aliorum Hierosolimitanorum (1962), III, çev. Rosalind Hill, Oxford.
• Haas, Alois M. (1984), Geistliches Mittelalter, Universitaetsverlag, Freiburg.
• Hahn, J. C. (1859), Über die Ursachen und Folgen der Kreuzzüge, Greifswald.
• Heer, Friedrich (1993). The Medieval World: Europe 1100-1350, London: Weidenfeld &Nicolson.
• Hodgson, Natasha R. (2007), Women, Crusading and the Holy Land in Historical Narrative, Woodbridge/Rochester.
• Houben, Hubert (1997), Roger II. von Sizilien. Herrscher zwischen Orient und Okzident, Darmstadt: Primus Verlag.
• Hubatsch, W. (1955), "Der Deutsche Orden und die Reichslehnschaft über Cypern", Philosophische Historische Klasse, S. 8, ss.245-306.
• Ioannes Kınnamos’un Hıstorıa’sı-(1118-1176) (2001), yay. haz. Işın Demirkent, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Itinerarium Peregrinorum et Gesta Ricardi (1864), I, çev. W. Stubbs, London.
• İbn Munkız, Usame (2018), Kitâbu’l i’tibâr (İbretler Kitabı), çev. Yusuf Ziya Cömert, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• İbnü’l Adîm, Kemâlüddîn (2014), Zübdetü’l- Haleb min Târîhi- Haleb’de Selçuklular, çev. Ali Sevim, Ankara.
• İbnü’l-Esîr (2016), El-Kâmil fi’t- Tarih, IX, çev. Ahmet Ağırakça, Beşir Eryarsoy, Zülfikar Tüccar, Abdülkerim Özaydın, Yunus Apaydın, Abdullah Köşe, İstanbul: Ocak Yayıncılık.
• İstek, Gülşen (2019), “Almanca Eserlerde Çocuk Haçlılar”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:12, S.65, ss.248-254.
• Jonathan, Phillips (2012), Heiliger Krieg. Eine neue Geschichte der Kreuzzüge, Bonn.
• Karakuş, Nadir (2018), “Haçlı Acımasızlığının Uç Örneği: Châtillonlu Renaud”, Kastamonu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 2/1 (Haziran 2018), ss.91-118.
• Khoniates, Niketas (1995), Historia (Ioannes ve Manuel Kommenos Devirleri), terc. Fikret Işıltan, Ankara: TTK.
• Koepf, Johann (1843), Palästina oder: topographische Darstellung des biblischen Schauplatzes, Kempten.
• Köberlein, M., “Frauen im Umfeld der Kreuzzüge - Schwaches Geschlecht oder wichtige Unterstützung? Realität und Sicht des ZeitgenossInnen”, (https://www.academia.edu/8095855/Frauen_im_Umfeld_der_Kreuzz%C3%BCge_-_Schwaches_Geschlecht_oder_wichtige_Unterst%C3%BCtzung_Realit%C3%A4t_und_Sicht_der_ZeitgenossInnen), (09.05.2019).
• Kugler, Bernhard (2016). Geschichte der Kreuzzüge, Verone, Nikosia/Cyprus.
• Lamb, Harold (2017), Selahaddin Eyyubi ve Haçlılar, çev. Sinem Ceviz, İstanbul: İlgi Kültür Sanat Yayınları.
• Lambert, Sarah ( 2002), “Crusading or Spinning”, (ed.) Susan Edgington and Sarah Lambert, Gendering the Crusades, New York, pp.1-15.
• Lexikon, P. U. (1861), Grafen von Henneberg, XII, H.A. Pierer Buchhandlung, Altenburg.
• Luden, Heinrich (1834), Geschichte des teutschen Volkes, IX, Justus Pertes Verlag, Gotha.
• Maalouf, Amin (2019), Arapların Gözünden Haçlı Seferleri, çev. Ali Berktay, İstanbul.
• Maier, Cristoph T. (2004), “The Roles of Women in the Crusade Movement”, A Survey, Journal of Medieval History, S. 30/1, pp.61-82.
• Meyer, Hans Eberhard (2005), Geschichte der Kreuzzüge, 10.Lieferung, Stuttgart.
• Mitchell, Piers D. (2007), Medicine in the Crusades. Warfare, Wounds and the Medieval Surgeon, Cambridge.
• Nicholson, Helen (1997), “Women on the Third Crusade”, Journal of Medieval History, S. 23/4, pp.335-349
• Nicolle, David (2014), İkinci Haçlı Seferi 1148, İstanbul.
• Pernoud, Regine (1995), Frauen zur Zeit der Kreuzzüge, Freiburg.
• Petermann, Heinrich (1861), Beitraege zu der Geschichte der Kreuzzüge aus armenischen Quellen, Abhandlungen der Königlich Preussischen Akademie der Wissenschaften zu Berlin, Berlin.
• Phillips, Jonathan (2002), The Crusade. 1095-119, Harlow/New York.
• Romberg, Johannes Andreas & CLASEN, Lorenz, & FABER, Friedrich (1846), Conversations-Lexicon Für Bildende Kunst, III, Renger’sche Buchhandlung, Leipzig.
• Runciman, Steven (1958), Geschichte der Kreuzzüge, I-III, München.
• Runciman, Steven (2008), Haçlı Seferleri Tarihi, II, Ankara.
• Schlosser, Friedrich Cristoph (1821), Weltgeschichte in zusammenhängender Erzählung, III/I, Frankfurt am Main.
• Schuster, Moritz (1868), Der deutsche Ritterorden bis zum Tode Hermanns von Salza, Leipzig.
• Schymura, Y., “Für zwei Pfennige kam die Dirne ins Kämmerchen”, (https://www.zeit.de/wissen/geschichte/2013-11/prostitution-geschichte), (16.04. 2019).
• Sporschil, Johann (1843), Geschichte des Entstehens, des Wachsthums und der Größe der österreichischen Monarchie, I, Leipzig.
• Süryani Patrik Mihail (1944), Süryani Patrik Mihail’in Vakainamesi, çev. Hrant D. Andreasyan, İstanbul: TTK tek nüsha basımı.
• Şeşen, R. (2018), Selâhaddin Eyyubi ve Dönemi, İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınevi.
• Trube-Becker, Elisabeth, “Regine Pernoud: Frauen zur Zeit der Kreuzzüge”, Deutsche Arzteblatt, S. 91, s.15
• Urfalı Mateos (2019), Urfalı Mateos Vekayi-nâmesi (952-1136) ve Papaz Grigor’un Zeyli (1136-1162), çev.Hrant D. Andreasyan, Ankara.
• Usta, Aydın (2016), Çıkarların Gölgesinde Haçlı Seferleri, İstanbul: Yeditepe Yayıncılık.
• I. ve II. Haçlı Seferleri Vekayinamesi (2005), çev. Vedii İlmen, İstanbul: Yaba Yayınları.
• Vones, Ludwig (1996), “Ludwig IX. 1226-1270”, (ed.)Joachim Ehlers, Die französischen Könige des Mittelalters: von Odo bis Karl VIII. : 888-1498, C.H.Beck, München, ss.176-193.
• Wilcke, Ferdinand (1860), Geschichte des ordens der Tempelherren, I, G,Schwetschke'scher Verlag, Halle.
• Willermus Tyrensis’in Haçlı Kroniği. Başlangıçtan Kudüs’ün Zaptına Kadar (2016), haz. Ergin Ayan, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Willermus Tyrensis’in Haçlı Kroniği. Kudüs’ün Zaptından Urfa’nın Fethine (1099-1143) (2018), haz. Ergin Ayan, Ankara: Gece Kitaplığı Yayınları.
• Zeyl-i Târîhu Wilyem Sûrî (1995), çev. Süheyl Zekkâr, el Mevsuatü’l-Şamiye Fi’t-Tarih-i Hurub’s-Salibiyye, Cilt: 8, Dımaşk: Darü’l-fikr.