KUR’AN’DA BEDENSEL ENGELLİLİKLE İLGİLİ İFADELERİN TAHLİLİ

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 218 - 229, 15.06.2021

Musa Turşak

Öz

Allah Teâla, çeşitli hikmetlere binaen yaratıklarını her bakımdan en güzel bir biçimde yaratmaktadır. İnsan, yaratılış gayesine uygun yaşasın diye en güzel bir şekilde yaratılmış; hayatının devamı ve bu ulvî gayesinin gerçekleşmesi için kendisine gerekli olan organlar verilmiştir. İnsana görmesi için göz, duyması için kulak, konuşması için dil, yürümesi için ayak ve işlerini görmesi için eller Allah’ın bir Lütfü olarak verilmiştir. Kur’an’da duyu organları çoğu yerde zahiri anlamlarıyla ifade edildiği gibi organların gerçek işlevlerini yerine getirmemeleri nedeniyle meydana gelen engelli olma durumu bazen metaforik anlatımlarla ifade edilmektedir. Bu çalışmada Kur’an’ın engelli olma durumuna bakış açısı ele alınmaktadır. Maddi yönden dilsiz, sağır ve kör olmanın engelliği tek başına ifade etmede yeterli olmadığı, asıl engelliğin gerçeği görmemenin, gerçeğe kulak vermemenin ve gerçeği söylememenin olduğu konusu işlenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kur’an, Dilsiz, Kör, Sağır, Engelli Olmak.

Kaynakça

• Altundağ, Mustafa, “Kelamullah-Halku'l-Kur'an Tartışmaları Çerçevesinde "Kelam-ı Nefsi-Kelam-ı Lafzi" Ayırımı”, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18 (2000): 149-181.
• ʿAmr b. Şeʾs el-Esedī, Şiʿru ʿAmr b. Şeʾs el-Esedī, nşr. Yaḥyā el-Cebbūrī, Kuveyt: Dāru’l-Ḳalem, 1983.
• Ebu Davud, es-Sünen, thk. Muḥammed Muḥyiddin ʿAbdulḥamid, Beyrut: Mektebetü’l ʿAsriyye, 2010.
• İbn Mace, es-Sünen, thk. Muḥammed Fuād ʿAbdulbāḳī, Darü İḥyāü’l—Kütubi’l-ʿArabiyye, 2010.
• İbn Baṭa, el-İbāne, thk. Rıza Muṭī ve dgr., Riyad: Daru’r-Rāye, ty.
• Fīrūzābādī, el-Ḳāmūsu’l-Muḥīṭ, Beyrut: Muʾessesetu’r-Risāle, 2005.
• Gölcük, Şerafettin ve dgr. Kelam, Konya: Tekin Kitapevi, 2016.
• el-Ġālāyīnī, Musṭafa, Camiʿu’d-Durusu’l-ʿArabiyye, Beyrut: Daru’l-Kutubi’l-ʿİlmiyye, ty.
• el-Ḫalīl b. Aḥmed, Kitābu’l-ʿAyn, thk. ʿAbdulḥamīd Hindāvī, Beyrut: Dāru’l-Kutubi’l-ʿİlmiyye, 2003
• Ḥasen Muṣṭafavī, et-Taḥḳiḳ fi Kelimāti’l Ḳurʾāni’l Kerim, Ṭahrān Merkezu’n-Neşr el- Muṣṭafavī, 1393.
• Ḥuṣayn b. el-Ḥumām el-Murrī, Divānu’l- Ḥuṣayn, thk. Şerīf ʿAlevne, Amman: Dāru’l-Menāhic, 2002.
• İbn Ebī Ḥātim, Tefsīru’l-Ḳurʾāni'l-ʿAzīm, thk. Esʿad Muḥammed eṭ-Ṭayyib, Mekke & Riyad: Mektebetu Nizār Muṣṭafā el-Bāz, 1997.
• İbn Dureyd, Cemheratu’l-Luġa, thk. Remzi Munīr Beʿalbekī, Beyrut: Dāru’l-ʿİlmi li’l-Melāyīn, 1987.
• İbn Fāris, Muʿcemu Meḳāyīsi’l-Luġa, thk. ʿAbdusselām Muḥammed Hārūn, Dımeşḳ: Dāru’l-Fikr, 1979.
• İbn Hīşām, es-Sīretu’n-Nebeviyye, thk. Muṣṭafā es-Seḳḳa, Kahire: Muṣṭafā el-Bābī el-Ḥalebī, 1955.
• İbn Kelbî, Kitābu’l Eṣnām, thk. Aḥmed Zeki Bāşā Ḳāhire: Daru’l-Kütubi’l Mıṣriyye, 1995.
• İbn Manẓūr, Lisānu’l-ʿArab, thk. ʿAbdullāh ʿAliyyu’l-Kebīr-Muḥammed Aḥmed Ḥasbullāh -Hāşim Muḥammed eş-Şāẕeli, Kahire: Dāru’l-Meʿarif, t.y.
• el-Ḳurtūbī, Muḥammed b. Aḥmed b. Ebī Bekr, el-Cāmiʿ li-Aḥkāmi’l-Ḳurʾān, thk. ʿAbdullāh b. ʿAbdulmuḥsīn et-Turkī, Beyrut: Muʾessesetu’r-Risāle, 2006.
• el-Māturīdī, Ebū Manṣūr Muḥammed b. Muḥammed, Teʾvīlātu’l-Ḳurʾān, thk. Ahmet Vanlıoğlu v.dğr., İstanbul: Dāru’l-Mīzān, 2010.
• el-Mucāhid b. Cebr, Tefsīru Mucāhid, thk. Muḥammed ʿAbdusselām Ebū’n-Nīl, Ḳahire: Dāru’l-Fikri’l-İslāmī el-Ḥadıs̠e, 1989.
• Muḥammed Bāsim Mīḳāṭī ve dgr., el-Ḳuṭuf min Luġati’l-Kur’ān, Beyrut: Mektebetü Lübnān Nāşirūn, 2007.
• el-Muḳātil b. Suleymān, Tefsīru Muḳātil b. Suleymān, thk. ʿAbdullāh Maḥmūd Şeḥāte, Beyrut:Muʾessesetu’l-Tārīḫi’l-ʿArabī, 2002.
• er-Rāġib el-İṣfehānī, el-Mufredāt fī Ġarībi’l-Ḳurʾān, thk. Muḥammed Seyyid Keylānī, Beyrut: Dāru’l-Maʿrife, t.y.
• et-Ṭaberī, Muḥammed b. Cerīr, Cāmiʿu’l-Beyān ʿan Teʾvīli ʾĀyi’l-Ḳurʾān, thk. ʿAbdullāh b. ʿAbdulmuḥsin et-Turkī, Kahire: Dāru Hecr, 2001.
• Tezcan, Münir, “Kur’an’ın Bedensel Engellilere Yaklaşımı”, KSÜ. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 10(2007): 137 – 186.
• ʿUmer, Aḥmed Muḫtār, Mu’cemu’l-Luġatu’l-‘Arabiye el-Muāsıra, Kahire: ‘Alimu’l-Kütub, 2008.
• ʿUmer, Aḥmed Muḫtār, el-Mu’cemu’l Mevsu’î li Elfazi el-Ḳur’ani el-Kerim ve Ḳıraatuh, Riyad: el-Müessesetü Sṭūr el-Mʿarife, 2002.
• ez-Zebīdī, Tācu’l-ʿArūs, thk. Heyet, Kuveyt: Maṭbaʿatu Hukūmeti’l-Kuveyt, 1965.
• ez-Zemahşerī, el-Keşşāf ʿan Ḥaḳāʾiḳi’t-Tenzīl ve ʿUyūni’l-Eḳāvīl fī Vucūhi’t-Teʾvīl, thk. ʿĀdil Aḥmed ʿAbdulmevcūd -ʿAlī Muḥammed Muʿavvaḍ, Riyad: Mektebetu’l-ʿUbeykān, 1998.