Türkiye’nin Son 10 Yılda En Çok İhracat ve İthalat Yaptığı Ülkelerin Hiyerarşik Kümeleme Analizi İle Gruplandırılması ve Değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 17 - 28, 15.11.2018

Alaiddin Koşar

Öz

İhracat,
bir ülke sınırları içerisinde üretilen mal ve hizmetlerin yabancı ülkelere
döviz karşılığında satılmasıdır. İthalat ise yurt dışında üretilen mal ve
hizmetlerin başka bir ülkedeki alıcılar tarafından satın alınması anlamına
gelmektedir. Türkiye’nin son 10 yıllık ihracat ve ithalat verilerine
bakıldığında en çok ihracat yaptığı ülkenin Almanya; en çok ithalat yaptığı
ülkenin Çin olduğu görülmektedir. Bu araştırmada Türkiye’nin son 10 yıl
içerisinde en çok ihracat ve ithalat yaptığı 20 ülke sınıflandırılmaya çalışılmıştır.
Veriler, Tüik’in internet sitesinden alınmıştır. Araştırma amacına yönelik
olarak hiyerarşik kümeleme analizi yapılmıştır. Bulgular, Türkiye’nin ihracat
ve ithalat yaptığı ülkelerin 2 kümeye ayrıldığını göstermektedir. İhracatta
Almanya, Birleşik Krallık, Irak ve İtalya A sınıfı ihracat yapılan ülkeler
olarak belirlenirken; Çin, Almanya, Rusya ve ABD ithalat yapılan A sınıfı
ülkeler olarak gruplanmıştır. İhracat ve ithalatta kalan diğer ülkeler ise B
sınıfı ülkeler olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İhracat, İthalat, Hiyerarşik Kümeleme

Kaynakça

• Atayeter, C. & Erol, A. (2011). Türkiye’de uygulanmakta olan ihracat teşvikleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-26.
• Barker, A. T. & Kaynak, E. (1992). An empirical investigation of the differences between initiating and continuing exporters. European Journal of Marketing, 26(3), 27-36.
• Birincioğlu, E. (2017). İthalat ve İşsizlik İlişkisi: Türkiye Örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Kilis.
• Bradley, F. (1995). International Marketing Strategy. U.S.A. : Prentice Hall.
• Cenger, H. & Çütcü, İ. (2018). İthalattaki Değişimin Genç İşsizliğe Etkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Ekonometrik Bir Uygulama. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi-International Journal of Society Researches, 8, 485-503.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Erkan, B. & Sunay, Z. F. (2016). Türkiye’nin İhracatının Yoğunlaşma Perspektifinde Analizi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi-Journal of the Human and Social Science Researches, 5(7), 1823-1842.
• Griffin R. W. & Putsay, M. W. (2005). International Business. New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• Ritchie, J. & Lewis, J. (2003). “Designing and Selecting Samples”. Jane Ritchie ve Jane Lewis (Ed.). Qualitative Research Practice. (77-108). London: Sage Publications.
• Tekin, V. N. (2007). Spss Uygulamalı Bilimsel Pazarlama Araştırmaları. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yurdakul, E. M. (2014). Türkiye’de İthalatın Gelişimi ve İthalatın Yapay Sinir Ağları Yöntemi İle Tahmin Edilebilirliğine Yönelik Bir Analiz. Yayınlanmamış doktora tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• www.tuik.gov.tr
• www.bloomberght.com