Metaphoric Perceptions of Healthcare Professionals for the COVID-19 Pandemic: Case of Kayseri Province

Yıl 2022, , 32 - 47, 07.09.2022

Fatma Dağlı , Ümit Yusuf Gönen

https://doi.org/10.37215/bilar.1028468

Öz

It is obvious that, like other epidemics in history, the Covid-19 pandemic is a crisis that will cause
significant breaks and will change the reflexes of societies and states. The surprisingly rapid spread
of Covid-19 around the world causes the anxiety, worry and fear felt individually to spread to a wide
area in social life and leads to serious mental and behavioral changes. Healthcare workers, who play
an active role in the fight against epidemics and carry a high risk of transmission, are the group most
affected by the psychosociological consequences of the pandemic. In this study, it is aimed to reveal the
perceptions of healthcare professionals about the Covid-19 virus through metaphors, to determine the
reasons for preferring the developed metaphors and to evaluate the metaphors in terms of demographic
information such as age, gender, number of children. The sample of the research consists of 460
health workers working in the health service providers of Kayseri province. The study was carried out
using the phenomenology design within the scope of the qualitative research model and the data were
collected with the metaphorical perception form.
The metaphors developed by healthcare professionals regarding the “Covid-19” pandemic were
collected in eleven different categories according to the characteristics they represent, the frequency
and percentage values of the metaphors included in each category were calculated, and the results were
evaluated in terms of the psychosocial effects of the pandemic on healthcare professionals. According to
the findings of this study, when the metaphors developed by healthcare professionals for the Covid-19
phenomenon were examined, it was determined that the category of “pessimism” was in the first place,
followed by the categories that included metaphors related to restrictiveness, confusion, obscurity and
contagiousness. In addition, it was seen that the demographic characteristics of the participants (age,
gender, having a child) affected the ordering of the conceptual categories related to the metaphors.
Considering the findings of this study, it would be beneficial to increase supportive/protective programs
in terms of providing psychosocial well-being in order to reduce the traumatic effects of the Covid-19
phenomenon on the sample of healthcare workers.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, metaphor, healthcare workers, psychosocial status, pandemic

Sağlık Çalışanlarının COVİD-19 Pandemisine Yönelik Metaforik Algıları: Kayseri İli Örneği

Öz

Tarihte yaşanan diğer salgınlar gibi Covid-19 pandemisinin de önemli kırılmalara yol açan, toplumların
ve devletlerin reflekslerinin değiştirecek olan bir kriz olduğu ortadadır. Covid-19’un dünya üzerinde
şaşırtıcı bir hızla yayılması bireysel olarak hissedilen kaygı, endişe ve korkunun toplumsal yaşamda
geniş bir alana yayılmasına neden olmakta ve ciddi düzeyde ruhsal ve davranışsal değişikliklere yol
açmaktadır. Salgınlarla mücadelede aktif rol oynayan ve yüksek oranda bulaş riski taşıyan sağlık
çalışanları pandeminin psikososyolojik sonuçlarından en çok etkilenen grup olmaktadır. Bu çalışmada
sağlık çalışanlarının Covid-19 virüsüne yönelik algılarının metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarılması,
aynı zamanda geliştirilen metaforların tercih edilme nedenlerinin tespit edilmesi ve metaforların yaş,
cinsiyet, çocuk sayısı gibi demografik bilgiler açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın
örneklemini Kayseri ili sağlık hizmet sunucularında görev yapan 460 sağlık çalışanı oluşturmaktadır.
Çalışma nitel araştırma modeli kapsamında olgubilim deseni kullanılarak yürütülmüş ve metaforik algı
formu ile veriler toplanmıştır. Sağlık çalışanlarının “Covid-19” pandemisine ilişkin geliştirmiş oldukları
metaforlar temsil ettikleri özelliklere göre on bir farklı kategoride toplanmış, her bir kategoriye dahil
edilen metaforların frekans ve yüzde değerleri hesaplanmış ve sonuçlar pandeminin sağlık çalışanları
üzerine olan psikososyal etkileri açısından değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın bulgularına göre
sağlık çalışanlarının Covid-19 olgusuna yönelik geliştirdikleri metaforlar incelendiğinde ilk sırada
“karamsarlık” kategorisinin yer aldığı, bu kategoriyi kısıtlayıcılık, karmaşa, bilinmezlik ve bulaşıcılık
ile ilgili metaforların dahil edildiği kategorilerin izlediği belirlenmiştir. Ayrıca katılımcıların
demografik özelliklerinin (yaş, cinsiyet, çocuk sahibi olma) metaforlara ilişkin kavramsal kategorilerin
sıralamasını etkilediği görülmüştür. Bu çalışmanın bulguları dikkate alındığında Covid-19 olgusunun
sağlık çalışanları örneklemi üzerinde oluşturduğu travmatik etkileri azaltabilmek için psikososyal iyi
oluşun sağlanabilirliği açısından destekleyici/koruyucu programların artırılması faydalı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, metafor, sağlık çalışanları, psikososyolik durum, pandemi

Kaynakça

• Akbaş, E. (2020). “Covid-19 ve sonrası: Disiplinlerarası bir yaklaşım”. ULİSA12, (3): 1-10.
• Akçin, M, Zengin, O. (2020). “Düzensizliğin düzeni: Kaos kuramı ve sosyal hizmet”. Toplum ve Sosyal Hizmet, 31 (3): 1307-1323. doi: https://doi.org/10.33417/tsh.702267.
• Atar, A., Urgan, S., Erdoğan, P. (2020). “Covıd-19 pandemı̇ dönemı̇ndekı̇ ı̇yı̇mserlı̇k-kötümserlı̇k ve yaşam tatmı̇nı̇nı̇n demografı̇k değı̇şkenler açısından ı̇ncelenmesı̇”. Pearson Journal Of Socıal Scıences & Humanıtıes, 7(7): 263-278.
• Bozkurt, Y., Zeybek, Z., Aşkın, R. (2020). “Covid-19 pandemisi: psikolojik etkileri ve terapötik müdahaleler”. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Bahar (Covid19-Özel Ek): 304-318.
• Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/iticusbe/issue/55168/753233. Son Erişim Tarihi: 02.02.2021 Chen, Q., Liang, M., Li, Y., Guo, J., Fei, D., Wang, L., ve Wang, J. (2020). “Mental health care for medical staff in china during the covıd-19 outbreak”. The Lancet Psychiatry, 7(4): e15-e16.
• Çalışkan Pala S., Meti̇ntas S. (2020). “Covıd-19 pandemisinde sağlık çalışanları”. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, (5): 156-168.doi: https://doi.org/10.35232/estudamhsd.789806.
• Creswell, J. W. (2009). “Research Design”. Demir, S. B. (çev.) Araştırma Deseni (2015): Eğiten Kitap. Ankara-Türkiye.
• Ekici, G. (2016). “Öğretmen adaylarının ‘bilgisayar’ kavramına ilişkin metaforik algıları”. University of Gaziantep Journal of Social Sciences, 15(3): 755-781.
• Eraslan, L. (2011). “Sosyolojik metaforlar”. Akademik Bakış Dergisi, (27): 1-22.
• Eskici, G. (2020). “Covid-19 pandemisi: Karantina ı̇çin beslenme önerileri”. Anatolian Clinic The Journal Of Medical Sciences, 25 (Supplement 1): 124-129.
• Görgülü Arı, A., Arslan, A. (2020). “Ortaokul öğrencilerinin covid-19’a yönelik metaforik algıları”. Turkish Studies.doi: https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.44425
• Güneş, A., Fırat, M. (2016). “Açık ve uzaktan öğrenmede metafor analizi araştırmaları”. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 2(3): 115-129.
• İşlek, E., Özatkan, Y., Bilir, MK., Arı, H.O., Çelik, H., Yıldırım H.H. (2020). “Covıd-19 pandemi yönetiminde türkiye örneği: Sağlık politikası uygulamaları ve stratejileri.” Ankara: TÜSPE Raporu.
• Kale, E. ve Çiçek, Ü. (2015). “Hemşirelerin kendi mesleklerine ı̇lişkin metafor algıları”. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi,(3):142-151.
• Kandemir, F. (2020). “Bazı demografik değişkenler bağlamında Covid-19 pandemi neslinin dindarlık ve ölüm kaygısı ı̇lişkisi üzerine ampirik bir araştırma”. Tokat İlmiyat Dergisi 8(1): 99-129.
• Kaplan, T., Kızdırıcı, F. (2017). “Türkçe öğretmenliği ikinci sınıf öğrencilerinin “kültürel etkileşim”e ilişkin metaforik algılamaları”. SOBİDER Sosyal Bilimler Dergisi, 4(18): 614-627.
• Karaırmak, Ö., Güloğlu, B. (2012). “Metafor: Danışan ve psikolojik danışman arasındaki köprü”. Tü rk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (37): 122-135.
• Karakaş,M. (2020). “Covid-19 salgınının çok boyutlu sosyolojisi ve yeni normal meselesi”. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 40(1): 541–573.
• Kılıç, O. (2020). Küresel Salgının Anatomisi: İnsan ve Toplumun Geleceği: TÜBA Yayınları. Ankara-Türkiye.
• Lai, J., Ma, S., Wang, Y., Cai, Z., Hu, J., Wei, N., Tan, H. (2020). “Factors associated with mental health outcomes among health care workers exposed to coronavirus disease 2019”. Journal of the American Medical Association, 3(3): e203976. doi:10.1001/jamanetworkopen.2020.3976.
• Lakoff, G., Johnson, M. (2015). Metaforlar: İthaki Yayınları. İstanbul-Türkiye.
• Mayring, P. (2011). Nitel Sosyal Araştırmaya Giriş :BilgeSu Yayınları. Ankara-Türkiye.
• Nakışçı-Kavas, B.,Develi, A. (2020). “Çalışma yaşamındakı̇ sorunlar bağlamında covı̇d-19 pandemı̇sı̇nı̇n kadın sağlık çalışanları üzerı̇ndekı̇ etkı̇sı̇”. UASBD, 4(2): 84-112.
• Ovalı, F. (2020). “Yenidoğanlarda Covıd-19 enfeksiyonları”. Anatolian Clinic The Journal of Medical Sciences, 25 (Supplement 1): 23-35.
• Özer, K. (2020). “Investigation of perceptions related to the covid-19 outcome ın healthcare employees ın the context of the stress level”. International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 6(36): 1725-1733. Pan, R., Zhang, L., Pan, J., (2020). “The anxiety status of chinese medical workers during the epidemic of Covıd-19: A meta-analysis”. Psychiatry Investigation, 17(5): 475–480. https://doi.org/10.30773/pi.2020.0127
• Patton, Q.M.(2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri: Pegem Akademi. Ankara-Türkiye.
• Roozenbeek, J., Schneider, CR., Dryhurst ,S., Kerr, J., Freeman ,ALJ., Recchia G., van der Bles, AM., van der Linden, S. (2020). “Susceptibility to misinformation about COVID-19 around the world”. R. Soc. Open Sci. 7: 201199. doi: http://dx.doi.org/10.1098/rsos.201199
• Saatçi, G., Aksu, M. (2020). “Lisans düzeyinde turizm eğitimi alan yabancı uyruklu öğrencilerin koronavirüs algılarını metafor yolu ile tespit etmeye yönelik bir araştırma”. Journal of Awareness, 5 (4): 617-630. Doi: https://doi.org/10.26809/joa.5.042.
• Sağlık Bakanlığı, (2021). “Genel Koronavirüs Tablosu”. Erişim adresi: https://covid19.saglik.gov.tr. Erişim tarihi: 02.02.2021
• Sarıbaş, S. (2019). “Geçmişten günümüze veba hastalığı ve kolektif bilinç: “çağımızın vebası” söyleminin kökenleri”. Journal of Social and Humanities Sciences Research. 6(42): 2470-2485.
• WHO, (2020). “Director-General’s opening remarks at the media briefing on COVID-19”. World Health Organization (WHO). Erişim Adresi: https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---23-october-2020.Erişim tarihi: 02.06.2022
• WHO, (2021). “WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard”. Erişim adresi: https://www.who.int/ Erişim tarihi: 02.02.2021
• Yağar, F., Dökme, S. (2018). “Nı̇telı̇ksel araştırmaların planlanması: araştırma soruları, örneklem seçı̇mı̇, geçerlı̇k ve güvenı̇rlı̇k”. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi 2018:3(3): 1-9.
• Yıldırım, S. (2020). “Salgınların sosyal-psikolojik görünümü: Covid-19 (Koronavirüs) pandemi örneği”. Turkish Studies, 15(4): 1331-1351. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.43585
• Yüncü, V., Yılan, Y. (2020). “Covıd-19 pandemisinin sağlık çalışanlarına etkilerinin ı̇ncelenmesi: Bir durum analizi.” Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (Ek Sayı): 373-401. Erişim Adresi:https://www.researchgate.net/publication/344728664. Son Erişim Tarihi: 02.06.2022