Suyunu Kirletme Biyoçeşitliliği Bitirme: Daphnia magna Örneği

Yıl 2024, , 128 - 134, 30.09.2024

Sercan Çoban , Ahmet Bünyamin Özdem , Umut Deniz Tercanlı

https://doi.org/10.37215/bilar.1426697

Öz

Bu çalışmada Daphnia magna kullanılarak tatlı sulara çeşitli yollar karışan toksik maddelerin canlılar üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Daphnia magna su ekosisteminde birincil tüketicidir. Bu deneyde permethrin, atık motor yağı, çinko nitrat ve sodyum bifosfat maddeleri kullanılmıştır. Deneyde kullanılan toksik maddelerin üç farklı konsantrasyonu ve 10 adet D. magna ile kurulan akvaryum düzeneklerinde gerçekleştirilmiştir. Permethrin, atık motor yağı, çinko nitrat ve sodyum bifosfat maddelerinin D. magna üzerindeki etkileri birinci saat, dördüncü saat ve yirmi dördüncü saat sonunda gözlemlenerek kaydedilmiştir. 24 saatlik süre sonunda 1 ve 1,5 g/L permethrin uygulanan tüm D. magna’ları öldüğü görülmüştür. Atık motor yağı ile kurulan deney düzeneklerinde ise madde konsantrasyonu arttıkça ölüm oranı da artmıştır. D. magna’lar atık motor yağına yapıştığı için hareket edememiştir. Çinko nitrat kullanılan deneylerde 24 saat sonunda tüm bireyler ölmüştür. Hatta en hızlı ölüm çinko nitratta gerçekleşmiştir. Sodyum bifosfat D. magna için ölüm oranı en az olan maddedir. Deneyler sonucunda elde ettiğimiz veriler sayesinde permethrin, atık motor yağı, çinko nitrat ve sodyum bifosfatın D. magna üzerindeki etkilerini tespit ederek su ekosisteminde yaşayan ve hatta su ekosisteminde dolaylı yollarla etkilenen canlılara bu maddelerin toksik etkileri hakkındaki veri tabanına katkı sağlanmış olunacaktır. Ölümcül etki gösterdiği tespit edilen bu maddelerin kullanımına kısıtlama getirilerek canlıların ve ekosistemlerin korunması büyük önem taşımaktadır..

Anahtar Kelimeler

Daphnia magna, çinko nitrat, pestisit, atık motor yağ, sodyum bifosfat

Do not Pollute Water, Do not Finish Biodiversity: Daphnia magna Example

Öz

In this study, Daphnia magna was used to investigate the effects of toxic substances that enter freshwater through various pathways on living organisms. Daphnia magna is a primary consumer in the aquatic ecosystem. Permethrin, waste motor oil, zinc nitrate and sodium bisphosphate were used in this experiment. The experiment was carried out with three different concentrations of toxic substances and 10 D. magna in aquarium setups. The effects of permethrin, waste engine oil, zinc nitrate and sodium bisphosphate on D. magna were observed and recorded at the end of the first hour, fourth hour and twenty-fourth hour. At the end of 24 hours, all D. magna treated with 1 and 1.5 g/L permethrin died. In the experimental setups with waste motor oil, mortality increased as the concentration of the substance increased. D. magna could not move because they were stuck to the waste engine oil. In the experiments using zinc nitrate, all individuals died after 24 hours. In fact, the fastest mortality occurred in zinc nitrate. Sodium bisphosphate had the lowest mortality rate for D. magna. Thanks to the data we obtained as a result of the experiments, by determining the effects of permethrin, waste engine oil, zinc nitrate, and sodium bisphosphate on D. magna, we will contribute to the database on the toxic effects of these substances on living organisms living in the aquatic ecosystem and even indirectly affected by the aquatic ecosystem. It is of great importance to protect living beings and ecosystems by restricting the use of these substances, which have been found to have lethal effects.

Anahtar Kelimeler

Daphnia magna, zinc nitrate, pesticide, waste motor oil, sodium biphosphate

Kaynakça

• Ameida, J. A., Novelli, E. L. B, Dal Pai Silva, M. and Alves, J. R., (2001). Environmental Cadmium Exposure and Metabolic Responses of the Nile Tilapia, Oreochromis niloticus. Environmental Pollution. 114-(2), 169- 175.
• Anonim 1: https://fineartamerica.com/featured/water-flea-daphnia-magna-ted-kinsman.html?product=poster ( Erişim Tarihi: 08.02.2022)
• Anonim 2: Atık Motor Yağ. https://www.golteksgerikazanim.com/atik-yag, (Erişim Tarihi: 06.01.2021)
• Anonim 3: Çinko nitrat. https://www.bilgincin.com/2020/06/cinko-nitrat.html, (Erişim Tarihi: 06.01.2021)
• Bat, L. ve Öztürk, M. (1998). Akuatik Toksikoloji. Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 6: 148-165.
• Deniz, T. (2019). Turizm ve Biyoçeşitlilik. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(3): 323-339.
• Ebert, D. (2005). Introduction to Daphnia Biology (Chapter 2) Ecology, Epidemiology, and Evolution of Parasitism in Daphnia. Bethesda (MD): National Center for Biotechnology Information (US), Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK2042/
• Erözkan, U.(2019), Suyun Yaşam İçin Önemi Nedir ?, Erişim Adresi: https://bilimvegelecek.com.tr/index.php/2019/02/05/suyun-yasam-icin-onemi-nedir/
• Güler, Ç., Çobanoğlu, Z ,(1994). Su Kirliliği. T.C. Sağlık Bakanlığı Yayınları. Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi No: 12;. 1. Baskı, Ankara. ISBN 975- 7572-60-8
• Ibadullayeva, J., Jumaniyazova, K., Azimzadeh, S., Canigür, S., Esen F (2019). The Effects of Environmental Pollution on Human Health The Research Journal of Medicine Turkish Students,
• Jonczyk, E., & Gilron, G. (2005). Acute and Chronic Toxicity Testing with Daphnia sp. In C. Blaise & J. F. Férard (Eds.), Small-scale Freshwater Toxicity Investigations. Dordrecht: Springer.
• Minareci O.,Çakır M.(2018), Adıgüzel Baraj Gölü’nde (Denizli/Türkiye) Deterjan, Fosfat, Bor ve Ağır Metal Kirliliğinin Belirlenmesi, Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi.
• Nassouhi, D., Ergönül, M. B., Fikirdeşici, Ş., Karacakaya, P. & Atasağun, S. (2018). Ağır Metal Kirliliğinin Biyoremediasyonunda Bazı Su içi ve Yüzücü Sucul Makrofitlerin Kullanımı Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 14(2), 148-165.
• Pektaş, G. Ç.( 2011), 2,4-D (2,4-Diklorofenoksi) Asetik Asit Ve Türevleri İle Bisfenol-A (Bis-A) Ve Fosfinotrisin (PPT)’in Su Pireleri Daphnia magna (Straus, 1820) (Cladocera, Crustacea) Üzerine Akut Toksik Etkilerinin Belirlenmesi Yüksek Lisans Tezi Çevre Bilimleri Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Eylül Ankara
• Sarı, E. (2011). Nikelin Daphnia magna (Straus, 1820) (Crustacea: Cladocera) Üzerine Akut Toksik Etkisinin Araştırılması Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı.
• Sarıgül, Z. Ve Bekcan, S. ( 2009), Herbisit Glifosatın Daphnıa magna Üzerine Akut Toksisitesi Tarım Bilimleri Dergisi, Cilt 15, Sayı 2
• Taner R. (2021). Pestisitlerin Trofik Transfer Sonucu Ortaya Çıkan Etkilerinin İki Türden Oluşan (Chlorella vulgaris ve Daphnıa magna) Tatlı Su Besin Zincirinde Değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). İnönü Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Yıldırım H. (2018). Su Kaynaklarında Pestisit Kirliliği Ve Lepistes Balıklarında Bazı Herbisitlerin Akut Toksik Etkisisinin Araştırılması .(Yüksek Lisans Tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü ,Rize.
• Yıldırım Ö. (2021). Daphnia magna Model Organizması Üzerinde Çinko Oksit Nanopartikül (ZnO NP) Toksisitesinin Mikrokozm Yaklaşımı Kullanılarak Değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.