Süleymân-Nâme-i Kebîr’in 19. ve 20. Ciltlerinde Lokman Hekim Tarafından Verilen Ansiklopedik Bilgiler

Yıl 2024, , 154 - 163, 30.09.2024

Kadriye Yılmaz , Ertuğrul Çalışkan

https://doi.org/10.37215/bilar.1504425

Öz

Klasik Türk Edebiyatının geniş bilgi birikimine sahip müelliflerinden olan Firdevsî-i Rûmî’nin en hacimli eseri Süleymân-nâme-i Kebîr’dir. Firdevsî, manzum-mensur olarak kaleme aldığı eserinde Hz. Süleyman etrafında gelişen hikâyeleri bir araya getirmiştir. Süleymân-nâme, Hz. Süleymân’ın peygamber olması ile İslâm’ı yayma sürecindeki çeşitli mücadelelerini anlatan 81 ciltlik büyük bir külliyata sahiptir. Bu eserin içinde din, tasavvuf, menkâbe, tarih, coğrafya, felsefe, hendese, ilm-i nücûm ve hekimlik gibi farklı disiplinlere dair bilgiler bulunur. Bu bilgileri ihtiva etmesi bakımından eser, ansiklopedik bir mahiyette değerlendirilmeye imkân veren özellikler taşımaktadır. Bu makalede Süleyman-nâme-i Kebîr’in Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi H. 1526 numaralı katalogda kayıtlı olan eserin 19. ve 20. ciltlerinin nüsha tavsifi yapılarak eserin ana kahramanlarından olan ve bilim, felsefe ve hikmet alanında Hz. Süleyman’a kılavuzluk eden Lokman Hekim hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca Lokman Hekim tarafından Hz. Süleyman’a verilen ansiklopedik bilgiler üzerinde durulmuş, metinle bağlantı kurularak bilgilerin analizi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Klasik Türk Edebiyatı, Süleymân-nâme-i Kebîr, Lokman Hekim

Encyclopedıc Information Given By Lokman Hekim in the 19th And 20th Volumes Of Süleymân-Nâme-i Kebîr

Öz

The most voluminous work of Firdevsî-i Rûmî, who is one of the authors with a wide knowledge of Classical Turkish Literature, is Süleymân-nâme-i Kebîr. Firdevsî brought together the stories developing around Prophet Süleyman in his work written in verse and prose. Süleymân-nâme has a large collection of 81 volumes, describing Prophet Süleyman’s various struggles in the process of spreading Islam. This work contains information about different disciplines such as religion, mysticism, legend, history, geography, philosophy, hendese, science and medicine. In terms of containing this information, the work has features that allow it to be evaluated in an encyclopedic nature.In this article, the copies of the 19th and 20th volumes of Süleyman-nâme-i Kebîr, which are recorded in the catalog numbered 1526 H. of the Topkapı Palace Museum Library, were described, and Lokman Hekim, one of the main heroes of the work and who guided Prophet Süleyman in the field of science, philosophy and wisdom, was described and the information about it was given. In addition, the encyclopedic information given to Prophet Süleyman by Lokman Hekim was emphasized and the information was analyzed by making a connection with the text.

Anahtar Kelimeler

Classical Turkish Literature, Süleymân-nâme-i Kebîr, Lokman Hekim

Kaynakça

• Çakın, M.B. (2018) , “Firdevsî-i Rûmî’nin Süleymân-nâme Adlı Eseri (14.-15.Ciltler)”, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
• Firdevsî-i Rûmî, “Süleymân-nâme-i Kebîr”, Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, Nr. H. 1526, (19-20)
• Komisyon, Kur’ân-ı Kerîm ve Açıklamalı Meâli, (2014) Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 27. Baskı, Ankara
• Köprülü, O.F. (1996). “Firdevsî, Uzun”, TDV İslâm Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, (13): 127-129.
• Şan, A., Firdevsî-i Rûmî, (2019) “Süleyman-nâme (39. Cilt) İnceleme-Transkripsiyonlu Metin”, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Vanlı, Murat, (2012). “Firdevsî-i Rûmî, Süleymân-nâme-i Kebîr (8.-9. ciltler), (İnceleme- Metin)”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzincan.