Demografik Değişkenler ve İşle İlgili Geçmişin Güvenli Davranışa Etkisi: Gemi İnşa Sanayiinde Bir Alan Araştırması

Yıl 2018, Sayı: 1, 124 - 146, 20.06.2018

Cihan Selek Öz , Dilek Nam

Öz

İş kazalarının önemli bir bölümünün çalışanların güvenli olmayan davranışlarından
kaynaklandığı bilinmektedir. Buradan hareketle çalışanların güvenli
davranışlarının iş kazalarını azaltmada büyük rol oynayacağı açıktır. Bu
çalışmanın amacı çalışanların demografik özellikleri ve iş ile ilgili geçmişlerinin
güvenli davranış üzerindeki etkilerini tespit etmektir. Bu amaçla İstanbul’da
gemi ve tersanecilik sektöründe çalışan 505 kişiye anket yapılmış, anket
sonuçları SPSS 23.0 programında analiz edilmiştir. Buna göre yaş, eğitim
düzeyi, çalışma süresi ve daha önce iş kazası geçirme durumu gibi değişkenler
ile güvenli davranış arasında anlamlı bir ilişki saptanamamıştır. Buna karşın
bekar ve kadrolu çalışanlar ile ramak kala olayı yaşamamış çalışanların güvenlik
uyumlarının daha güçlü olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  

Anahtar Kelimeler

iş kazası, güvenli davranış, güvenlik uyumu, güvenlik katılımı

Kaynakça

• Bandura, Albert (1971), Social Learning Theory, New York: General Learning Press.
• Choudhry, Rafiq M., Dongping Fang, Sherif Mohamed (2007), “Deve-loping a Model of Construction Safety Culture”, Journal of Manage-ment in Engineering, 23 (4), pp. 207-212.
• Cooper, Dominic (2002), “Human Factors in Accidents”, Revitalising Health and Safety-Achieving the Hard Target, pp. 1-7.
• Cooper, M.D.(2000), “Toward a Model of Safety Culture”, Safety Science 36, pp. 111-136.
• Demirbilek, Tunç (2005), İş Güvenliği Kültürü, Legal Yayıncılık: İz-mir
• Dizdar, Ercüment N. (2001), “Kaza Sebeplendirme Yaklaşımları”, TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Temmuz, ss. 26-31.
• Dursun, Salih (2013) “İş Güvenliği Kültürünün Çalışanların Güvenli Davranışları Üzerine Etkisi”, Sosyal Güvenlik Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, ss. 61-75.
• Dursun, Salih (2012), İş Güvenliği Kültürü, Beta Basım: İstanbul.
• Dursun Salih ve Aşkın Keser (2014) “İş Güvenliği Farkındalığı ve İş Güvenliği Davranışları Arasındaki İlişkilerin Araştırılması: UygulamalıBir Araştırma”, Çalışma İlişkileri Dergisi, Cilt 5, Sayı 2, ss. 1-9
• Esin, Alp (2010), “İş Kazalarına Yeni Yaklaşım Davranışsal Güven-lik”, Çimento İşveren Dergisi, Mart, ss. 4-12.
• Froggatt, Peter, James A. Smiley (1964), “The Concept of Accident Proneness: A Review”, British Journal of Industrial Medicine, Vol. 21 (1), pp. 1-12.
• Griffin, Mark A., Andrew Neal (2000), “Perceptions of Safety at Work: A Framework for Linking Safety Climate to Safety Performan-ce, Knowledge, and Motivation”, Journal od Occupational Health Psychology, Vol. 5, No. 3, pp. 347-358.
• Hall, E. Michael, Earl H. Blair, Susan M. Smith, June D. Gorski (2013), “Development of a Theory-Based Safety Climate Instrument”, Journal of Safety, Health & Environment Research, Vol. 9, No. 1, pp.58-69.
• Manuele, Fred A. (2011), “Reviewing Heinrich: Dislodging Two Myths From The Practice of Safety”, Professional Development, 56, pp. 52-61.
• Neal, A., M. A. Griffin and P. M. Hart (2000), “The İmpact of Organi-zational Climate on Safety Climate and İndividual Behavior”, Safety Science 34, pp. 99-109.
• Neal, M. A. and A. Griffin (2002), “Safety Climate and Safety Beha-viour”, Australian Journal of Management, Vol. 27, Special Issue, pp. 67-76.
• TBMM (2008), Tuzla Tersaneler Bölgesinde İşçi Sağlığı ve İş Gü-venliği Önlemlerinin Yetersizliği İle İlgili İddialar Hakkında Alt Komisyon Raporu, İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanlığı, Ankara.
• Tulonen, Tuuli (2010), “Electrical Accident Risks in Electrical Work”, Tukes Publications Series, Vol. 3, Tampere.
• Yavuz, Kenan (2012), Tersanelerde Kazaların Önlenmesi ve İş Gü-venliği: Tuzla Tersaneleri, Ankara: ÇASGEM.