Türk İnsanını ve Kültürünü Tanımak: Almanca Erasmus Deneyim Raporlarında Kültürlerarası Etkileşimin İncelenmesi

Yıl 2018, Sayı: 87, 1 - 32, 30.10.2018

Dalım Çiğdem Ünal

Öz

Bu çalışmada, Almanca konuşulan ülkelerden Türkiye’ye yükseköğrenim görmek için gelen yabancı uyruklu öğrencilerin yaşadıkları Erasmus
deneyimleri sonucunda Türk toplumu ve kültürü hakkında edindikleri
izlenimler incelenmektedir. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman
incelemesi kullanılmıştır. Araştırma 2010-2015 yılları arasında programdan yararlanan yabancı öğrencilerin ülkelerine geri dönünce yazmış oldukları 696 Almanca Erasmus deneyim raporu üzerinde yürütülmüştür.
Araştırmada MAXQDA 11 adlı nitel veri analizi programından yararlanılmış, öğrencilerin Türklere ve Türk kültürüne yönelik farklı görüş ve
tavsiyelerini saptamak amacıyla raporların içerik analizi yapılmıştır. Elde
edilen veriler, Türklerin sosyal hayatta yabancılara karşı oldukça olumlu
bir davranış ve tutum sergilediğini, yabancıların da sosyal yaşama uyum
sağlayarak Türk kültürünü ve yaşam biçimini derinlemesine tanıma fırsatı
bulduklarını, ayrıca bundan dolayı oldukça memnun olduklarını ve adeta
bir kültür elçisi olarak ülkelerine geri döndüklerini göstermektedir. Etkili
bir kültürlerarası değişimin meydana geldiği, ayrıca daha önyargısız ve
hoşgörülü bir bakış açısının geliştirildiği anlaşıldığından Erasmus+ Programının kültürlerarası duyarlılığın artmasında katkı sağladığı varsayımı
doğrulanmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Türk insanı, Türk kültürü, kültürlerarası etkileşim, kültürlerarası öğrenme, Erasmus+ Öğrenci Öğrenim Hareketliliği Programı, Erasmus deneyim raporu

Kaynakça

• Aliyev, Ramin ve Selahaddin Öğülmüş (2015). “Türkiye’deki Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Kültürlerarası Etkileşim Algısının İncelenmesi”. 21. Yüzyılda Eğitim Ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 4 (12): 49-71.
• Balcı, Ali (2006). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem Yay.
• Bekiroğlu, Onur ve Şükrü Balcı (2014). “Kültürlerarası İletişim Duyarlılığının İzlerini Aramak: İletişim Fakültesi Öğrencileri Örneğinde Bir Araştırma”. Türkiyat Araştırmaları Dergisi: 429-460.
• Bilgin, Nuri (2000). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. Teknikler ve Örnek Çalışmalar. Ankara: Siyasal Yay.
• Boyacı, Adnan (2011). “Erasmus değişim programı öğrencilerinin geldikleri ve Türkiye’de öğrenim gördükleri üniversitedeki sınıf yönetimine ilişkin karşılaştırmalı görüşleri (Anadolu Üniversitesi Örneği)”. Eğitim ve Bilim 36 (159): 270-282.
• Certel, Sevgi Saime (2010). Erasmus Öğrenci Değişim Programına Katılan Türk Öğrencilerin Akademik Yaşantılarının Nitel Olarak İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Demir, Aysın ve Semra Demir (2009). “Erasmus Programının Kültürlerarası Diyalog ve Etkileşim Açısından Değerlendirilmesi Öğretmen Adaylarıyla Nitel Bir Çalışma”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 2 (9): 95-105.
• Eristi, Suzan Duygu (2009). “Using an interactive art education application to promote cultural awareness: A case study from Turkey”. International Journal of Education Through Art 5 (2-3): 241-256.
• Ersoy, Ali (2013). “Türk Öğretmen Adaylarının Kültürlerarası Deneyimlerinde Karşılaştıkları Sorunlar: Erasmus Değişim Programı Örneği”. Eğitim ve Bilim 38 (168): 154-166.
• Gökmen, M. Ertan (2005). “Yabancı Dil Öğretiminde Kültürlerarası İletişimsel Edinç”. Dil Dergisi 128: 69–77.
• Göksu, Fatih (2011). Bir Kültürlerarası İletişim İncelemesi: Erasmus Programı ile Avusturya’ya giden Türk Öğrencilerin Yaşantı ve Beklentileri Üzerine Yapılan Odak Grup Çalışması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Guo, Yan vd. (2009a). “Intercultural inquiry with pre-service teachers”. Intercultural Education 20: 565-577.
• ____, (2009b). My culture, your culture: What pre-service teachers say about intercultural competence. Prairie Metropolis Centre.
• Güvenç, Bozkurt (2005). İnsan ve Kültür. İstanbul: Remzi Yay.
• Hofstede, Geert vd. (2005). Cultures and organizations: Software of the mind. New York: McGraw Hill.
• Işık, Şehnaz (2012). “Kültürlerarası İletişim Bağlamında Cumhuriyet Üniversitesindeki Gençlerin Almanlara Yönelik Kalıp Yargıları”. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 36 (2): 159-191.
• Karaoğlu, Fatma (2007). Yabancı Uyruklu Öğrencilerde Uyma Davranışı: Tömer Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Kartarı, Asker (2001). Farklılıklarla Yaşamak. Kültürlerarası İletişim. Ankara: Ürün Yay.
• Kasapoğlu Önder, Ranâ ve Ali Balcı (2010). “Erasmus Öğrenci Öğrenim Hareketliliği Programının 2007 Yılında Programdan Yararlanan Türk Öğrenciler Üzerindeki Etkileri”. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi 9/2: 93-116.
• Lembet, Zeynep (2008). Avrupa Birliği Eğitim ve Değişim Programları’nın Yabancı Dil Öğreniminde Kültürel Etkileşime Olan Katkısı. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Mirici, İsmail Hakkı vd. (2010). “Eğitim Amaçlı Değişim Programları ve Erasmus Yoğun Dil Kursları: Türkçe Kursları İçin Bir Örnek Olay”. Eğitim ve Bilim 34 (152): 148-159.
• Miles, Matthew B. ve A. Michael Huberman (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. London: Sage.
• Özdem, Güven (2013). “Yükseköğretim kurumlarında ERASMUS programının değerlendirilmesi (Giresun Üniversitesi örneği).” Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi 19 (1): 61-98.
• Özer, Bayram vd. (2014). “Erasmus Programıyla Türkiye’ye gelen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Türk Kültürü ve Yaşayışı Hakkındaki Düşünceleri”. Gençlik ve Kültürel Mirasımız Uluslararası Kongre II. 16-18.05.2014. Ed. Bekir Şişman ve Muhittin Düzenli. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi. 347-358.
• Pope, Raechele L. vd. (2004). Multicultural competence in student affairs. SanFrancisco: Jossey- Bass.
• Teichler, Ulrich (2001). “Changes of ERASMUS under the umbrella of SOCRATES”. Journal of Studies in International Education 5 (3): 201-227.
• Türkiye Ulusal Ajansı (2016). Erasmus+ Program Rehberi. http://www.ua.gov.tr/progralar/erasmus-program%C4%B1 [Erişim: 08.09.2016]
• Ünal, Dalım Çiğdem (2017). “Anadili Almanca Olan Erasmus Öğrencilerinin Türkçe Öğrenmeye Yönelik Deneyimlerinin ve Yaklaşımlarının İncelenmesi”. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi (HÜTAD) 26: 293-328.
• Yağcı, Esed vd. (2007). “Yurtdışına Giden Erasmus Öğrencilerinin Memnuniyet Özellikleri”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 33: 229-239.
• ____ (2013). “Erasmus Programı ile Türkiye’ye Gelen Öğrencilerin Karşılaştıkları Akademik Güçlükler”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 44: 341-350.
• Yıldız, Cemalettin vd. (2012). “Fenomenografik Araştırma Yöntemi”. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi 6 (2): 77-102.
• Yücelsin Taş ve Türkân Yaprak (2013). “Erasmus Programında Karşılaşılan Sorunlar ve Öneriler”. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 8/10: 763-770.
• Kaynak Belgelerin Üniversiteleri ile Erişim Sayfalarının Adları ve Adresleri Albert-Ludwigs-Universität Freiburg.“Bogazici Üniversitesi, Istanbul, Türkei“. http://portal.uni-freiburg.de/politik/medien/pdf/studium/berichteerasmus/Istanbul%20Lots.pdf
• Brandenburgische Technische Universität.“Türkei“. https://www.b-tu.de/studierende/auslandsaufenhalte/studium-im-ausland/erasmus/erfahrungsberichte/tuerkei
• Cari von Ossietzky Universität Oldenburg.“Erfahrungsberichte aus der Türkei”. https://www.uni-oldenburg.de/iso/wege-ins-ausland/erfahrungsberichte/erfahrungsberichte-fuer-die-tuerkei/
• Deutsche Sporthochschule Köln.“Erasmus Bericht: Akdeniz Üniversitesi Antalya/ Türkei“. http://www.dshs-koeln.de/fileadmin/redaktion/Studium/International_Studieren/Studium_im_Ausland/Studium_Europa/Erfahrungsbericht_ Tu__rkei__Antalya.pdf
• Ernst-Abbe-Hochschule Jena.“Zwischen Europa und Asien – als Erasmusstudent in der Türkei“. http://www.eahjena.de/fhj/fhjena/resab/aaa/Dokumente/Studium_im_Ausland/Erfahrungsberichte/20110506_M%20Thiele%20-%20 Erasmusbericht-Izmir2011.pdf
• Ernst-Moritz-Arndt-Universität Greifswald.“Türkei, Erfahrungsberichte im PDF-Format”. http://www.uni-greifswald.de/international/erasmus/studium/erfahrungsberichte/tuerkei.html
• Europa-Universität Viadrina Frankfurt (Oder).“Tuerkei“. http://www.europa-uni.de/de/internationales/euvstudis/berichte/Tuerkei/index.html
• Fachhochschule Aachen.“Mein Auslandssemester - Studenten der FH Aachen berichten”. https://www.fh-aachen.de/fachbereiche/wirtschaft/organisation/ifo/erfahrungsberichte-auslandssemester/
• Fachhochschule KölnInstitut für Translation und Mehrsprachige Kommunikation. „Erasmus-Austausch Türkei“. http://www.f03.fh-koeln.de/fakultaet/itmk/international/erasmus-outgoings/outgoings/00604/index.html
• Fachhochschule Schmalkalden.“Erfahrungsbericht Auslandssemester Tage in İstanbul”. http://www.fh-schmalkalden.de/schmalkaldenmedia/2013_Halic_University_Istanbul_T%C3%BCrkei-p-17760.pdf
• Fachhochschule Wedel.“Partneruniversitäten“. http://www.fh-wedel.de/uni-international/partneruniversitaeten/#c12709
• Frankfurt University of Applied Sciences.“Erfahrungsberichte Studenten berichten von ihrem Auslandsaufenthalt“. https://www.frankfurt-university.de/international/wege-ins-ausland/erfahrungsberichte.html
• Heinrich-Heine-Universität Düsseldorf.“Erfahrunsberichte”. http://www.uni-duesseldorf.de/home/internationales/auslandsaufenthalte/berichte.html#c109180
• Hochschule der Medien(HdM).“Auslandssemester in der Türkei”.http://www.medienmaster.de/auslandsaufenthalt/erfahrungsberichte/auslandssemester-in-der-tuerkei/
• Hochschule für Angewandte Wissenschaften München.“Erasmus Erfahrungsberichte”.https://www.hm.edu/allgemein/hm_international/wege_in_die_welt_2/studiumimausland/euerasmus/erfahrungsberichte.de.html
• Hochschule Hannover.“Erfahrungsberichte aus Europa“.http://www.hs-hannover.de/international/wege-ins-ausland/erfahrungsberichte/europa-bis-2012/index.html
• Hochschule Nordhausen.“Erasmus Erfahrungsbericht”. https://www.hs-nordhausen.de/fileadmin/daten/internationales/downloads/downloads_sms/Erfahrungsberichte/2010-11_Dokuz-Eyluel-UEniversitesi_Tuerkei.pdf
• Hochschule Ostwestfalen-Lippe.“Erfahrungsberichte”. https://www.hs-owl.de/international/erfahrungsberichte/erfahrungsberichte-europa.html
• Hochschule ReutlingenFakultät Textil & Design.“Erfahrungsberichte aus dem Ausland”. http://www.td.reutlingen-university.de/ueber-uns/internationales/erfahrungsberichte-aus-dem-ausland/
• Hochschule Rosenheim.“Studium an der Dogus Universityi Türkei”. https://international.fh-rosenheim.de/tag/outgoings-erasmus/
• Humboldt-Universität zu Berlin.“Türkei”. https://www.wiwi.hu-berlin.de/de/international/abroad/berichte/turkei-erfahrungsberichte/
• Institut für Europäische Kunstgeschichte der Universität Heidelberg.“Erasmus-Partnerinstitute des IEK“. http://www.iek.unihd.de/studium/partnerunis.html#t%C3%BCrkei
• Johannes Kepler Universität Linz.“Türkei”. http://www.jku.at/content/e262/e245/e10865/e8116/e7922/e7883
• Justus-Liebig-Universität Gießen.“Erfahrungsbericht”. https://www.erasmus.uni-giessen.de/efb/efb_index.php
• Karlsruher Institut für Technologie(KIT).“Erfahrungsberichte ERASMUS & Übersee Studienaufenthalte“. http://www.intl.kit.edu/ostudent/499.php
• Ludwig-Maximilians-Universität.“München, Suche nach Austauschmöglichkeiten”. https://www.moveon.verwaltung.uni-muenchen.de/move/moveonline/exchanges/search.php
• Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg.“ERASMUS-Erfahrungsberichte aus der Türkei“. http://www.international.uni-halle.de/international_office/studierende/hallesche_studierende/erasmus/berichte/berichte_tuerkei/
• Medizinische Hochschule Hannover.“ERASMUS-Studierendenberichte“. https://www.mh-hannover.de/3951.html
• Medizinische Universität Innsbruck.“Erasmus Erfahrungsbericht“. https://www.imed.ac.at/studium/mobilitaet_international/downloads/docs_erasmus/Erfahrungsberichte_Erasmus/Bursa_12-13.pdf
• Otto-von-Guericke-Universität Magdeburg (OVGU).“Austauschdatenbank”. http://www.ovgu.de/International/Austauschdatenbank.html
• Rheinische Friedrich-Wilhelms- Universität Bonn. “Suche nach Austauschmöglichkeiten“. http://moveonline.verwaltung.uni-bonn.de/move/moveonline/exchanges/search.php?programme_id=2&country_id=TR
• Ruhr Universität Bochum.“Suche nach Austauschmöglichkeiten“. https://ruhr-uni-bochum.moveonnet.eu/moveonline/exchanges/search.php?programme_id=1&country_id=TR
• Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg.“Erfahrungsberichte: Türkei“. http://www.uni-heidelberg.de/international/erasmus/berichte/tuerkei.html
• RWTH Aachen.“Suche nach Austauschmöglichkeiten“. http://www.rwth-aachen.de/go/id/bpvo
• Technische Hochschule Köln.“Erfahrungsberichte”. https://www.verwaltung.th-koeln.de/organisation/dezernatesg/dezernat3/sg32/service/outgoings/erfahrungsberichte/index.php#0_22
• Technische Hochschule Nürnberg Georg Simon Ohm.“Nürnberg Georg Simon Ohm, Erfahrungsberichte”. https://www.th-nuernberg.de/no_cache/institutionen/international-office/auslandsaufenthalt-fuer-thn-studierende/studium-im-ausland/erfahrungsberichte/page.html
• Technische Universität Bergakademie Freiberg.“Erfahrungsberichte“. http://tu-freiberg.de/international/ausslandsstudium/erfahrungsberichte#turkei
• Technische Universität Berlin, Institut für Mathematik.„Erasmusberichte Ankara“. http://page.math.tu-berlin.de/~felsner/Erasmus/Berichte/Ankara/
• Technische Universität Braunschweig.“Meine neue Herausforderung: die Türkei”. https://vserver.aka.etc.tu-bs.de/outgoing/html/wia_story_tuerkei.html
• Technische Universität Chemnitz.“Erasmus Erfahrungsberichte”. https://www.tu-chemnitz.de/international/outgoing/erasmus/erfahrung.php
• Technische Universität Darmstadt.“Suche nach Austauschmöglichkeiten“. http://tu-darmstadt.moveonnet.eu/moveonline/exchanges/search.php?country_id=TR
• Technische Universität Dortmund.“ERASMUS-Auslandsstudium“. http://www.aaa.tu-dortmund.de/cms/de/Dortmunder_Studierende/Erfahrungsberichte/ERASMUS/index.html
• Technische Universität Dresden.“Erfahrungsberichte“. http://tu-dresden.de/internationales/stud_abroad/erfahrungsberichte
• Technische Universität München.“Suche nach Erfahrungsberichten”. http://moveonline.zv.tum.de/move/moveonline/exchanges/search.php?country_id=TR
• Universität Augsburg.“Erfahrungsberichte Osteuropa und Türkei“. http://www.aaa.uni-augsburg.de/de/outgoing/studium/Erfahrungsberichte/osteuropa_tuerkei/
• Universität Bayreuth.“Suche nach Austauschmöglichkeiten“. https://uni-bayreuth.moveonnet.eu/moveonline/exchanges/search.php?programme_id=1&-country_id=TR
• Universität Bremen.“Erfahrungsberichte”. http://www.uni-bremen.de/index.php?id=7443
• Universität Göttingen, Juristische Fakultät.“ERASMUS - Kooperationen der Juristischen Fakultät”. http://www.uni-goettingen.de/de/liste-der-partneruniversit%C3%A4ten-informationen-und-erfahrungsberichte/107581.html
• Universität Hamburg.“Erfahrungsberichte von Outgoings der Universität Hamburg“. http://www.uni-hamburg.de/internationales/studieren-im-ausland/erfahrungsberichte/uebersicht.html#T
• Universität Heidelberg, Juristische Fakultät.“Erfahrungsberichte”. http://www.jura.uni-heidelberg.de/international/erasmus/erfahrungsberichte.html
• Universität Mannheim.“Partneruniversitäten”. http://www.uni-mannheim.de/io/ studium_im_ausland/partneruniversitaeten/index.html
• Universität Potsdam.“Erfahrungsberichte Auslandsstudium Türkei“. http://www.uni-potsdam.de/studium/ausland/infoboerse/berichtestud/tuerkei/
• Universität Siegen.“Erasmus Erfahrungsbericht”. http://www.bildung.uni-siegende/biso/internationalisierung/downloads/eindruecke_ankara_von_lisa_brach.pdf
• Universität Ulm.“Erfahrungsberichte Europa“. https://www.uni-ulm.de/io/out/berichte/europa.html?tx_simplefilebrowser_pi1%5Bpath%5D=%2Fwww%2Fcms%2Ffileadmin%2Fwebsite_uni_ulm%2Fio%2FOUT_Erfahrungsberichte%2Feuropa%2FT%C3%BCrkei
• Universität Würzburg, Juristische Fakultät.“Erfahrungsberichte”. http://www.jura.uni-wuerzburg.de/fakultaet/erasmus/informationen_fuer_deutsche_studenten/erfahrungsberichte/
• Westfälische Wilhelms-Universität Münster.“Erasmus”. http://www.uni-muenster. de/Jura.itm/hoeren/lehre/auslandsstudium/erasmus.