Efforts for Energy-Based Regionalisation in the Turkic World: The Organization of Turkic States

Yıl 2024, Sayı: 109, 105 - 128, 30.04.2024

Osman Ağır , Zehra Aksu

https://doi.org/10.12995/bilig.10905

Öz

The main objective of this article is to analyse the energy policies of partner countries of the Organization of Turkic States (OTS), established over two energy regions, within the context of “energy regionalism.” The study, based on the premise that energy is one of the fundamental sources of motivation for the organisation, discusses the contributions of energy to the development and deepening of cooperation among the Turkic States. The paper explores the expectations of member countries from the organisation in terms of energy within the context of energy regionalism analysis criteria and seeks to answer questions regarding the level of fulfillment of these expectations. The findings suggest that the organisation has special importance in energy issues, with energy being a prominent subject in its written materials. The analysis reveals that the union broadly satisfies the criteria of energy regionalism, indicating the potential for implementing concrete cooperation projects related to energy among member countries in the medium term.

Anahtar Kelimeler

Organization of Turkic States, fossil energy resources, energy policies, energy security, energy regionalism

Türk Dünyasında Enerji Temelli Bölgeselleşme Çabaları: Türk Devletleri Teşkilatı

Öz

İki enerji bölgesi üzerinde kurulmuş Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) ortağı ülkelerin enerji politikalarının “enerji bölgeselciliği” bağlamında analizi bu makalenin temel amacını oluşturmaktadır. Birlik ortaklarının enerji kaynakları bakımından oldukça önemli rezerve sahip olmalarının yanında transit ülke olma bakımından da önemli bir coğrafi konumda yer almaları enerjiyi birliğin temel motivasyon kaynaklarından biri hâline getirmektedir. Bu düşünceden hareketle hazırlanan çalışmada, enerjinin Türk Devletleri arasında iş birliğinin gelişmesine ve derinleşmesine katkıları tartışılmış; “enerji bölgeselciliği” analiz kriterleri bağlamında üye ülkelerin enerji konusunda örgütten beklentilerinin neler olduğu ve bu beklentilerin karşılanma seviyesinin hangi düzeyde olduğu sorularına cevap aranmıştır. Elde edilen bulgularda örgütün enerji konusuna özel önem atfettiği, yazılı metinlerinde enerjinin önemli başlıklardan birini oluşturduğu, ortak ülkelerin birlikten enerji meseleleriyle ilgili önemli beklentilerinin bulunduğu, birliğin “enerji bölgeselciliği” kriterlerini büyük oranda karşıladığı ve orta vadede üye ülkeler arasında enerji ile ilgili somut iş birliği projelerinin hayata geçirilebileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türk Devletleri Teşkilatı, fosil enerji kaynakları, enerji politikaları, enerji güvenliği, enerji bölgeselciliği

Kaynakça

• Aksu, Zehra. Enerji Bölgeselciliği: Şanghay İşbirliği Örgütü ve Avrasya Ekonomik Birliği. Nobel Yayınları, 2023.
• Almammadov, Veli. “Azerbaycan’ın Enerji Stratejisi.” Social Sciences Research Journal, vol.8, no.3, 2019, pp. 40-53.
• Allworth, Edward. Kendi Sovyet Cumhuriyetleri Dışında Yaşayan Sovyet Özbeklerinin Kültür Hayatı Hakkında Bir Belge. Çev. Evin Noyan, ODTÜ Asya-Afrika Araştırmaları Grubu, 1985.
• Anderson, John. The International Politics of Central Asia. Manchester University Press. 1997.
• BP. “Statistical Review of World Energy 2020.” https://www.bp.com/content/dam/bp/business-sites/en/global/corporate/pdfs/energyeconomics/statisticalreview/bp-stats-review-2020-natural- gas.pdf. 2020.
• Cohen, Ariel. “Yeni Büyük Oyun: Avrasya’da Boru Hattı Siyaseti.” Avrasya Etüdleri, vol. 3, no. 1, 1996, pp. 2-15.
• Cornell, Svante, and Stephen Frederick Starr. “Kazakhstan’s Role in International Mediation under First President Nursultan Nazarbayev.” Central Asia-Caucasus Institute and Silk Road Studies Program, Lithuania, 2020.
• EIA. “International.” May 6, 2021. https://www.eia.gov/international/data/world.
• European Committee of The Regions. “Hungary-Energy.” June 11, 2023, https://portal.cor.europa.eu/divisionpowers/Pages/Hungary-energy.aspx.
• Ediger, Volkan. “Enerji Arz Güvenliği ve Ulusal Güvenlik Arasındaki İlişki.” SAREM Enerji Arz Güvenliği Sempozyumu, Ankara, 2007, pp. 1-47.
• Fawcett, Louise, and Andrew Hurrell. Regionalism in World Politics. Oxford University Press, 1995.
• Gazel, Fırat. Mavi Akım: Avrasya’da Çözümsüzlüğün Öyküsü, Beyaz Yayınları, 2003.
• Hancock, Kathleen J., Stefano Palestini, and Kacper Szulecki. “The Politics of Energy Regionalism.” The Oxford Handbook of Energy Politics, Oxford University Press. 2020.
• Hansen, Birthe, and Bertel Heurlin. The New World Order: Contrasting Theories. Palgrave Macmillan, 2000.
• Hettne, Björn. “Beyond The ‘New’ Regionalism.” New Political Economy, vol. 1, no. 4, 2005, pp. 543-571.
• Hurrell, Andrew. “Regionalism in Theoretical Perspective.” Regionalism in World Politics, ed. Louise Fawcett ve Andrew Hurrell, Oxford University Press, 1995, pp. 37-73.
• IEA. “Kyrgyzstan Energy Profile.” https://www.iea.org/reports/kyrgyzstan-energyprofile/energy-security. (Accessed: 08.06.2023).
• Johnson, Corey, and Stacy VanDeveer. “Energy Regionalisms in Theory and Practice.” Review of Policy Research, Special Issue, 2021, pp.1-20.
• Karagiannis, Manos. “The Turkish-Georgian Relationship and The Transportation of Azerbaijani Oil.” Caspian Crossroads Magazine, vol. 4, no. 1, 1998, pp. 1-15.
• Larrabee, Stephen. “Türk Dış Politikası ve Güvenlik Politikası: Yeni Boyutlar, Yeni Güçlükler.” Türk-Batı İlişkilerinin Geleceği: Stratejik Bir Plana Doğru, Çev. Işık Kuşçu, ASAM Yayınları, 2001.
• Karasar, Hasan Ali, and Sanat Kuşkumbayev. Türkistan Bütünleşmesi Merkezi Asya’da Birlik Arayışları 1991-2001. Ötüken Neşriyat, 2009.
• Marchand, Marianne, and Morten Boas. “The Political Economy of New Regionalism.” Third World Quarterly, vol. 20, no. 5, 1999, pp. 897-910.
• Ministry of Energy of The Republic of Uzbekistan. “The Ministry of Energy: Functions, Objectives, and Achievements.” July 11, 2019. https://minenergy.uz/en/lists/view/10.
• Mirzayev, Ramiz. Road Starting From Contract of Century. Göytürk Page, 2000.
• Monnet, Jean. “Bölgeselcilik ve Küresel Siyaset.” Küresel Siyaset, ed. Andrew Heywood, Çev. Nasuh Uslu ve Haluk Özdemir, Felix Kitap, 2019, pp. 565-596.
• Nazarbayev, Nursultan. “Kazakistan-2050 Stratejisi.” Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi, June 15, 2023, https://tasam.org/Files/Icerik/File/kazakistan_-_2050_stratejisi_2ed088a6-ffd2-4202- 8a38-b0a42a571fee.pdf.
• Özsoy, Bahar, Esra Banu Sipahi, and Yusuf Sayın. “Orta Asya’da Enerji Politikaları ve Küresel Rekabet Bağlamında Türkiye’nin Rolü Üzerine Bir Değerlendirme.” Gazi Akademik Bakış, vol. 15, no. 30, 2022, pp. 303-328.
• Pamir, Necdet. “Güney Kafkasya ve Enerji.” Güney Kafkasya Toprak Bütünlüğü, Jeopolitik Mücadele ve Enerji, ed. Cavid Veliev ve Araz Aslanlı, Berikan Yayınevi, 2011, pp. 345-394.
• Purtaş, Fırat. “Orta Asya ile Güney Asya Arasında Modern İpek Yolu Projesi.” Ahmet Yesevi Üniversitesi, 2011.
• Purtaş, Fırat. “Türk Dış Politikasının Yükselen Değeri: Kültürel Diplomasi.” Gazi Akademik Bakış, vol. 7, no. 13, 2013, pp.1-14.
• Sarı, Buğra. “Security Aspect of the Integration in Turkic World under the Organization of Turkic States.” Insight Turkey, vol. 25, no. 4, 2023, pp.139-161.
• Sopilko, Natalya Yuryevna et al. “Analysis and Prospects for The Development of Regional Energy Integration of The Eurasian Economic Union Countries.” IJEEP, vol. 10, no. 5, 2020, pp. 13-20.
• Söderbaum, Fredrik. “Early, Old, New and Comparative Regionalism: The Scholarly Development of the Field.” The Transformative Power of Europe, ed. Catherine Craven, Michael Giesen, Darya Kulinka, KFG Working Paper Series Freie Universität, no. 64, 2015.
• Starr, S. Frederick. “Power Failure: American Policy in The Caspian.” The National Interest, no. 47, 1997, pp. 20-31.
• T.C. Dışişleri Bakanlığı. “Bölgeler.” December 8, 2022, https://www.mfa.gov.tr/sub.tr.mfa?03af1e06-bd93-40cb-ae4f-2c4ac27672e7.
• T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı. “Bakan Dönmez, TDT Enerji Bakanları Toplantısı’na Katıldı.” March 3, 2023, https://enerji.gov.tr/haberdetay?id=21136.
• T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı. “Stratejik Plan.” June 10, 2023, https://sp.enerji.gov.tr/bakan_sunumu.html.
• TEPAV. “KKTC Enerji Sektörünün Kurumsal ve Fonksiyonel Analizi.” 2011-2012, https://www.tepav.org.tr/upload/files/145.500.67272.KKTC_Enerji_Sektorunun_Kurumsal_ve_Fonksiyonel_Analizi.pdf.
• The World Bank. “Data.” December 7, 2022, https://data.worldbank.org/country.
• TDT. “TDT Enerji Bakanları 3. Toplantısı Budapeşte’de Düzenlendi.” March 31, 2023, https://www.turkicstates.org/tr/haberler/tdt-enerji-bakanlari-3-toplantisi-budapestede-duzenlendi_2866.
• TDT. “TDT Heyeti Uluslararası Ulaştırma ve Transit Koridorları Konferansına katıldı.” May 4, 2023, https://www.turkicstates.org/tr/haberler/tdt-heyetiuluslararasi-ulastirma-ve-transit-koridorlari- konferansina-katildi_2902.
• TDT. “TDT, TRACECA ile İşbirliğini Geliştiriyor.” June 6, 2023, https://www.turkicstates.org/tr/haberler/tdt-traceca-ile-isbirligini-gelistiriyor_2949.
• TDT. “Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi’nin Kurulmasına Dair Nahçıvan Anlaşması.” October 3, 2009, https://www.turkicstates.org/assets/pdf/temel_belgeler/Nahcivan_Anlasmasi_Turkce_20140417_193951.pdf.
• TDT. “TDT 8. Zirve Bildirisi.” TDT, November 12, 2021, https://www.turkicstates.org/assets/pdf/temel_belgeler/8-zirve-bildirisi-15-tr.pdf.
• TDT. “TDT 9. Zirve Bildirisi.” November 11, 2022. https://www.turkicstates.org/assets/pdf/haberler/semerkant-bildirisi-2679-164.pdf.
• TDT. “Türk Dünyası 2040 Vizyonu.” November 12, 2021, https://turkicstates.org/assets/pdf/haberler/turk-dunyasi-2040-vizyonu-2396-98.pdf.
• TDT. “Türk Konseyi 1. Zirve Bildirisi.” October 21, 2011, https://www.turkicstates.org/assets/pdf/temel_belgeler/1-zirve-bildirisi-8-tr.pdf.
• TDT. “Türk Konseyi 6. Zirve Bildirisi.” September 3, 2018, https://www.turkicstates.org/assets/pdf/temel_belgeler/6-zirve-bildirisi-13-tr.pdf.
• TDT. “Türk Konseyi 7. Zirve Bildirisi.” October 15, 2019, https://www.turkicstates.org/assets/pdf/temel_belgeler/7-zirve-bildirisi-14-tr.pdf.
• TDT. “Türk Konseyi Türkistan Gayriresmi Zirve Bildirisi.” March 31, 2021, https://www.turkicstates.org/assets/pdf/temel_belgeler/gayri-resmi-turkistan-zirvebildirisi-2021-18-tr.pdf.
• USA Department of Energy. “An Energy Overview of The Republic of Hungary.” 2003, http://www.geni.org/globalenergy/library/national_energy_grid/hungary/EnergyOverviewofHungary.shtml.