Modern görsel kültürde m nesli'nin online inanç pratikleri

Yıl 2020, Cilt: 2020 Sayı: 43, 31 - 71, 30.11.2020

Metin Eken

https://doi.org/10.28949/bilimname.762744

Cited By: 8

Öz

M Nesli’nin online inanç pratiklerine dair düşüncelerinin, motivasyonlarının ve yaklaşımlarının modern görsel kültür ve teknik iletişim araçları çerçevesinde incelenmesi, çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Çalışmada modern görsel kültürde internetin ve sosyal medyanın, M Nesli’nin online inanç pratiklerine nasıl etki ettiği temel problem olarak ele alınmıştır. Bu çerçevede M Nesli özelinde, genç Müslümanların kendilerini ve inançlarını internet ve sosyal medya aracılığıyla nasıl ifade ettikleri ve yine söz konusu nesil özelinde medya alanının simgesel kaynaklarının inanç, maneviyat, din ve aşkın olana yönelik anlamlarla ve pratiklerle nasıl ilişkilendiği sorgulanmıştır. M Nesli’nin algılarını ve deneyimlerini birinci ağızdan elde edilen anlatılar çerçevesinde anlamlandırmak amacıyla nitel anlatı analizi yöntemine başvurulmuştur. Yarı-yapılandırılmış mülakat veri toplama tekniğinin yanında destekleyici bir unsur olarak siber etnografik gözlemin de kullanıldığı araştırma, hazırlanan soru formunun amaçlı tipik durum ve kartopu örnekleme tekniğiyle seçilen 20 katılımcı tarafından cevaplanması yoluyla gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak çalışma, hem kültürel belirlenimleri hem de teknik özellikleri gereği değer yüklü araçlar olarak nitelenebilecek internetin ve sosyal medyanın, genç Müslümanların online inanç pratiklerinin şekillenmesinde önemli bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Bu etkinin, dini görünümlü pratiklerin muhtevasını/özünü modern görsel kültürün seküler(leştirici) doğasına tabi kılması sebebiyle sekülerleştirici bir karaktere sahip olduğu ifade edilebilir. Bu durum genç Müslümanların online inanç pratiklerinin bir kısmının her ne kadar dini bir görünüm arz etse de seküler bir anlayışa içkin olabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Din Sosyolojisi, Görsel Kültür, M Nesli, Medya ve Din, Online Din

Destekleyen Kurum

Erciyes Üniversitesi

Proje Numarası

SDK-2017-7120

Kaynakça

• BARNARD, M. (2002). Sanat, tasarım ve görsel kültür (G. Korkmaz, Çev.). Ütopya Yayınları.
• BARTHES, R. (2011). Çağdaş söylenler (T. Yücel, Çev.). Metis Yayınları.
• BAUDRILLARD, J. (2010). Simülakrlar ve simülasyon. Doğu Batı Yayınları.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., AKGÜN, Ö., KARADENİZ, Ş., & DEMİREL, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• CAMPBELL, H. (2007). Who’s got the power? Religious authority and the internet. Journal of Computer-Mediated Communication, 12(3), 1043-1062. https://doi.org/10.1111/j.1083-6101.2007.00362.x
• CAMPBELL, H. (2013). Digital religion: Understanding religious practice in new media worlds. Routledge.
• CHEONG, P. (2013). Authority. Içinde Digital Religion: Understanding Religious Practice in New Media Worlds (ss. 72-87). Routledge.
• CRESWELL, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. Siyasal Kitabevi.
• ÇAKIR, M. (2015). İnternette gösteri ve gözetim. Ütopya Yayınları.
• ÇAMDERELİ, M. (2018). Din ekranda nasıl durur. Ketebe Yayınları.
• DEBORD, G. (1996). Gösteri toplumu ve yorumlar (O. Taşkent & A. Ekmekçi, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• DERELİ, M. (2019). Dinî kimliklerin siber uzamda akışkanlaşması. Journal of Humanity and Society (İnsan & Toplum Dergisi), 9, 1-32. https://doi.org/10.12658/M0301
• DOĞAN, S. (2019). Aristoteles ve Kant’ta faillik problemi. Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi, 10, 77-90.
• FOUCAULT, M. (2000). Hapishanenin doğuşu (M. A. Kılıçbay, Çev.). İmge Yayınları.
• HJARVARD, S. (2011). The mediatisation of religion: Theorising religion, media and social change. Culture and Religion, 12(2), 119-135. https://doi.org/10.1080/14755610.2011.579719
• HOOVER, S. M. (2006). Religion in the media age. Taylor & Francis.
• https://wearesocial.com/. (2018). Digital in 2018: World’s internet users pass the 4 billion mark. https://wearesocial.com/. https://wearesocial.com/blog/2018/01/global-digital-report-2018
• http://www.tuik.gov.tr/. (2018). Hane halkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması. http://www.tuik.gov.tr/. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028
• JANMOHAMED, S. (2016). Generation M: Young Muslims changing the world. I.B.Tauris & Co. Ltd.
• JANMOHAMED, S. (2018). M Nesli: Yeni Müslüman gençlik. Kaknüs Yayınları.
• JAY, M. (1993). Downcast eyes: The denigration of vision in twentieth-century French thought. University of California Press. https://books.google.com.tr/books?id=2aMwDwAAQBAJ
• KELLNER, D. (2013). Medya gösterisi. Açılım Kitap.
• LÖVHEİM, M. (2013). Identity. İçinde Digital religion: Understanding religious practice in new media worlds (ss. 41-56). Routledge.
• LYON, D. (2013). Gözetim çalışmaları. Kalkedon Yayınları.
• LYON, D., & BAUMAN, Z. (2016). Akışkan gözetim. Ayrıntı Yayınları.
• MAIGRET, E. (2012). Medya ve iletişim sosyolojisi. İletişim Yayınları.
• MERRIAM, S. B. (2015). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. Nobel Akademik Yayıncılık.
• RADDE-ANTWEİLER, K. (2006). Rituals online: Transferring and designing rituals. Online Heidelberg Journal of Religions on the Internet: Volume 02.1 Special Issue on Rituals on the Internet, ed. by Kerstin Radde-Antweiler. https://doi.org/10.11588/rel.2006.1.376
• RICØEUR, P. (1991). From text to action: Essays in hermeneutics II. Athlone Press.
• ROY, O. (2016). Küreselleşen İslam. Metis Yayınları.
• SÖNMEZ, V., & ALACAPINAR, F. G. (2011). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Anı Yayıncılık.
• ŞİRİN, S. R., & FİNE, M. (2015). Amerikalı Müslüman gençler: Çoklu yöntemlerle çoklu kimlik araştırmaları (N. Biçer, Çev.). Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları.
• VAN ZOONEN, L. (2012). Four approaches to the study of media and religion. https://www.kent.ac.uk/. https://www.kent.ac.uk/religionmethods/documents/FOUR%20APPROACHES%20TO%20THE%20STUDY%20OF%20MEDIA%20AND%20RELIGION.pdf