Tokat İli ve İlçelerinde Bazı Bağ Virüs Hastalıklarının Serolojik Yöntemlerle Belirlenmesi

Yıl 2018, Cilt: 58 Sayı: 2, 103 - 110, 27.06.2018

Hale Karadeniz Adem Yağcı , Şerife Topkaya , Yusuf Yanar

https://doi.org/10.16955/bitkorb.358330

Cited By: 3

Öz

Bağcılık Tokat
ilinde ekonomik açıdan önemli tarım kollarından biridir. Bağcılığın önemli
sorunlarından biride virüs hastalıklarıdır. Virüs hastalıklarından dolayı
üzümlerde önemli verim kayıplar yaşanmaktadır. Tokat ilinde yetiştiriciliği
yapılan üzüm çeşitlerinde verim ve kalite kayıplarına neden olan ve
sertifikasyon sistemi içerisinde yer alan bazı virüslerin Tokat ilinde
varlığının belirlenmesi için yapılan bu çalışmada, bağcılığın yoğun olarak
yapıldığı Tokat merkez,  Zile, Erbaa,
Niksar, Pazar ve Turhal ilçelerinde bağcılık yapılan işletmelerden hastalık
belirtisi gösteren bitkilerden örnek toplanmıştır. Toplanan örnekler, bağlarda
önemli verim kayıplarına neden olan  Strawberry latent ring spoty virus
(SLRSV), Grapevine leafroll associated virus
1 (GLRAV-1), Grapevine fanleaf virus
(GFLV), Arabis mosaic nepovirus
(ArMV), Grapevine virus A (GVA), Grapevine fleck virus (GFkV) viral
etmenlerinin varlığını belirlemek amacıyla “ Double Antibody Sandwich Enzyme linked
immuno sorbent assay” (DAS-ELISA) yöntemi ile testlenmiştir. Test sonuçlarına
göre toplanan örneklerde  % 1,3 GLRaV-1,
%0.27 si GFLV , %1,3’u ArMV, %0,82 GFkV, %2,48 GVA oranlarında viral etmenlerin
varlığı tespit edilmiştir.  Yine Tokat
merkez ve Zile ilçelerinden alınan az sayıda örnekte de birden fazla virüsün
yer aldığı karışık enfeksiyonlar belirlenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre söz
konusu viral etmenlerin bulaşıklık oranları düşük olmasına rağmen bölgede
yayılma riskleri yüksektir. Bu nedenle viral etmenlerin yayılmasını önlemeye
yönelik tedbirlerin alınması ve üreticilerin bu konuda bilinçlendirilmesi
gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bağ, üzüm, virüs, sörvey

Kaynakça

• Akbaş B., 1998. Karaman, Konya ve Nevşehir İli Bağ Alanlarında Görülen Virüs Hastalıkları. Türkiye VIII. Fitopatoloji Kongresi Bildirileri. 21-25 Eylül 1998, s: 149-157, Ankara.
• Akbaş B., Erdiller G., 1993. Researches on Grapevine Virüs Diseases and Determination of Their Incidences in Ankara, Türkiye. J. Türk. Phytopath., 22 (2-3), 55-63.
• Akbaş B., Kunter B., İlhan D., 2007. Occurence and Distribution of Grapevine Leafroll Associated Viruses 1,2,3, and 7 in Turkey. J. Phytopathol. 155:122-124.
• Anonim, 2011. Bağ Entegre Mücadele Teknik Talimatı. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı. Ankara
• Anonim 2012. www. tuik.gov.tr, Bitkisel Üretim İstatistikleri (Erişim tarihi: 09.08.2014).
• Anonim 2015. Tokat tarım İl Müdürlüğü bitkisel üretim kayıtları
• Azeri T., 1990. Detection of Grapevine Leafroll Virus in Different Grapevine Varieties by Indexing. Journal of Turkish Phytopath. Soc. V 19 (3) p: 103-110.
• Brunt A.A., 1996. Grapevine leafroll-associated closterovirus. In: A.A. Brunt, K. Crabtree, M.J. Dallwitz, A.J. Gibbsand L. Watson (Editors), Viruses of Plants: Descriptions and Lists from the VIDE Database, p.624-625, CAB International printed and bound in the UK at the University Press.
• Buzkan N, La Notte P, Karadag S, Aktan A, Saldarelli P, Minafra A. 2015. Detection of Grapevine rupestris stempitting-associated virus in autochthonous grapevine cultivars in Turkey. J PlantPathol 97: 387-389
• Buzkan N., Işıkber A., Gümüş M. 2010. Doğu Akdeniz ve Ege Bölgesi Bağlarında GLRAV-5 Enfeksiyonunun Asma ve Vektörlerinde Moleküler Teşhisi. 2010. (Proje no:109O391),TÜBİTAK, TOGAV, Kahramanmaraş.
• Clark M.F. and Adams A.N. 1977. Charecteristics of themicroplate of enzyme-linked immunosorbent assay for the detection of plant viruses. Journal of General Virology, 34, 475-483.
• Credi R. and Giunchedi L. 1996. Grapevine leafroll associated viruses and grapevine virus A in selected Vitis vinifera cultivars in northern Italy. Plant Pathology, 45 (6), 1110-1116.
• Çağlayan K., 1997. Hatay İlindeki Bağlarda Görülen Bazı Virüs Hastalıklarının ELISA Yöntemi İle Saptanması. Mustafa Kemal Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Dergisi. 2(1)110. Hatay.
• Çığsar I, Digiaro M, Gokalp K, Abou Ghanem-Sabanadzovic N, De Stradis A, Boscia D, Martelli GP. 2003. Grapevine deformation virus, a novel nepovirus from Turkey. J PlantPathol 85: 183-191.
• Çığsar İ, Digiaro M, Martelli GP. 2002. Sanitary status of grapevine in south-easternand central Anatolia (Turkey). EPPO Bull. 32: 471-475.
• Fortusini A., Scattini G., Cinquanta S., and Prati S., 1996. Natural spread of grapevine leafroll virus 1 (GLRV-1), grapevine leafroll virus 3 (GLRV-3) and grapevine fleck virus (GFkV). Informatore Fitopatologico, 46(12), 39-43.
• Garau R., Prota V.A., Boscıa D., Fıorı M., Prota U., 1995. Pseudococcu saffinis Mask., new vector of grapevine trichoviruses A and B. Vitis 34, 161-163.
• Gazel M, Caglayan K, Elçi E, Öztürk L. 2016. First report of Grapevine Pinot gris virus in grapevine in Turkey. Plant Disease 100 (3): 657.
• Gürsoy Y. Z., 1988. Vein Negrosis: A New Virus Like Disease in Turkish Vineyard. Journal of Turkish Phytopath. Soc. V. 17 (1): 43-46.
• Kara Z., 1990. Tokat Yöresinde Yetiştirilen Üzüm Çeşitlerinin Ampelografık Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi, A.Ü. Fen Bil. Enst., Bahçe Bit. Anabilim Dalı, Ankara, 317s.
• Kaya A ve Erilmez S., 2014. Detection of Viruses in Aegean Region Grapevines. J. Turk. Phytopath.,Vol. 43 No. 1-3, 45-57
• Köklü G., Baloğlu S., 2001a. Asma Yaprak Kıvrılması İle İlişkili Virüs 3 (GLRaV-3)’ün Saflaştırılması ve Antiserum Üretimi, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(1), 5-8.
• Köklü G., Baloğlu S., 2001b. Trakya Bölgesi Yetiştirilen Bağlarda dsRNA Analizleriyle Asma Yaprak Kıvrılması ile İlişkili Virüslerin Tespit Edilmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 1(1), 1-4.
• Köklü G., Baloğlu S., Yılmaz M.A., Özaslan M., 1998. Trakya Bölgesi Bağlarında şaraplık Çeşitlerde Asma Kısa Boğum Virüsünün Yaygınlığının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Türkiye VIII. Fitopatoloji Kongresi Bildirileri, S: 328-330. Ankara.
• Köklü, G., ve Baloglu, S., 2000. Determination of incidence of grapevine leaf roll associated viruses in some grapevine varieties grown in Thrace region. Journal of Turkish Phytopathology, 29(2/3), 85-94.
• La Notte P., Buzkan N., Choueiri E., Minafra A., Martelli G.P., 1997. Acquisition and transmission of Grapevine virus A by the mealybug Pseudoccus longispinus. Journal of PlantPathology, 78, 79-85.
• Martelli G.P., 1987. Virus and Virus-like Diseases of Grapevine in Turkey. A Report to the Government of Turkey. Published by FAO: Rome 1987.
• Önder S., 2013. Ege Bölgesinde Yetiştirilen Üzüm Çeşitlerinde Grapevine Fanleaf Nepovirüs (GFLV)’nin Yaygınlık Durumu. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi. Cilt 27.
• Özaslan M., 1998. The Effect of Virüs Disease on Yield of Grapevine in Gaziantep and Kilis Provinces. J. Türk. Phytopath. Vol. 27, No: 1 (47-57).
• Özaslan M., 2001. Bağlara Zarar Veren Virüs Hastalıklarının Moleküler Tanı ve Yöntemleriyle Saptanması Üzerine Araştırmalar. Proje no: (TOGTAK 1557), TÜBİTAK, Gaziantep.
• Özaslan M., Baloğlu S., Yılmaz M.A., 1991. Kahramanmaraş Bölgesinde Lokal Olarak Yetiştirilen Üzüm Çeşitlerinde Virüs Hastalıkları. VI. Türkiye Fitopatoloji Kongresi, Bildiriler, S: 401 406
• Özaslan M., Yılmaz M.A., 1995. Adana, Tarsus, Şanlıurfa ve Adıyaman bölgelerinde yetiştirilen bağlara zarar veren virüs hastalıkları. Türkiye VII. Fitopatoloji Kongresi, Adana, pp:306-312.
• Rosciglione B.,Castellano M., 1985. Further evidence that mealybug can transmit grapevine virus A (GVA) to herbaceous hosts. Phytopathologia Mediterranea, 24, 186-188.
• Rosciglione B.,Castellano M.A., Martelli G.P., Savino V., Cannizzaro G., 1983. Mealybug transmission of grapevine virus A. Vitis 22, 331–347.
• Sarpkaya K., 2003. Gaziantep İli ve İlçelerinde Bağ Virüs Hastalıklarının Serolojik Yöntemlerle Saptanması. Gaziantep Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Bölümü, Yüksek Lisans Tezi.
• Savıno V., Martelli G.P., D’onghıa A.M., Yılmaz M.A., 1987. Turkey Strawberry Latent ring spot virus in grapevine. FAO Plant Protection Bulletin 35,102-104.
• Yağcı A., Cangi R., Gökbulut M., Yıldız E., Kılıç D., Sucu S., Topçu N., 2014. Narince Üzüm Çeşidinde Klon Seleksiyonu-I Aşama. Uluslar arası Mezopotamya Tarım Kongresi, 22-23 Eylül 2014, Diyarbakır.
• Yılmaz M. A., Yurtmen M., Cıgşar I., Özaslan M. 1997. A survey of grapevine viruses in Turkey. In Extended Abstracts 12th Meeting ICVG.
• Zorloni A., Prati S. , Bianco P. A., and Belli G., 2006. Transmission of Grapevine virus A and Grapevine leafroll-associated virus 3 by Heliococcus bohemicus. Journal of Plant Pathology, 325-328.