Doğu Anadolu Bölgesi’nde yaprağı yenen sebzelerde görülen zararlı ve faydalı böcek türlerinin belirlenmesi

Yıl 2020, Cilt: 60 Sayı: 2, 15 - 22, 30.06.2020

İsmail Alaserhat , Adnan Canbay , Harun Alıcı

https://doi.org/10.16955/bitkorb.625077

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma, 2015-2016 yıllarında Doğu Anadolu Bölgesi’nde Bayburt, Erzincan, Erzurum ve Gümüşhane illerinde yaprağı yenen sebzelerin yetiştirildiği alanlarda zararlı ve faydalı böcek türlerini belirlemek amacı ile yapılmıştır. Bu amaçla sürveyler basit tesadüfi örnekleme yöntemine göre, ekiliş alanlarının en az %10’unu kapsayacak şekilde 2-4 haftalık periyotlarla gerçekleştirilmiştir. Sürveylerde toplanan örnekler laboratuvara getirilip stereo mikroskop altında incelenmiş, bitkilerde bulunan böcekler sayılarak kaydedilmiş ve yoğunlukları belirlenmiştir. Çalışma sonucunda Aphididae, Chrysomelidae familyalarına ait zararlı türler ile Anthocoridae, Chrysopidae, Coccinellidae ve Braconidae familyalarına ait faydalı türler ve bu türlerin bitki başına yoğunlukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

zararlı, doğal düşman, yaprağı yenen sebze, Doğu Anadolu Bölgesi

Destekleyen Kurum

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü

Proje Numarası

TAGEM-BS-15/09–10/02–08 (7)

Teşekkür

Bu çalışma Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü tarafından TAGEM-BS-15/09–10/02–08 (7) desteklenmiştir. Desteklerinden dolayı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’ne ve Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü’ne teşekkür ederiz.

Determination of pests and natural enemies on leafy vegetables in Eastern Anatolia Region

Öz

This study was conducted to determine pests and natural enemies’ species, found extensively on leafy vegetables grown in Bayburt, Erzincan, Erzurum and Gümüşhane provinces in 2015-2016. For this purpose, surveys were carried out 2-4 weekly periods according to the simple random sampling method; it covered at least 10% of the cultivation area. The collected samples were brought to the laboratory and examined under stereo microscope, recorded by counting the insects in plants and infestation rates of them were recorded. As a result of the study, it was determined that harmful species belonging to Aphididae, Chrysomelidae families and useful species belonging to Anthocoridae, Chrysopidae, Coccinellidae and Braconidae families and intensity of these species.

Anahtar Kelimeler

pest, natural enemies, leafy vegetables, Eastern Anatolia Region

Proje Numarası

TAGEM-BS-15/09–10/02–08 (7)

Kaynakça

• Alaserhat, İ., Canbay, A., 2017. Aphididae species, their parasitoids, predators, and parasitism rates on pepper (Capsicum annuum L.). Entomological News, 127 (1), 36-50.
• Alaserhat, İ., Kaplan, M., 2017. Ovacık (Tunceli) ilçesindeki Akasyalarda (Robinia spp.) bulunan zararlı ve faydalı böcek türleri. Türkiye Entomoloji Bülteni, 7 (2), 89-104.
• Anonim, 2015. Bitkisel Üretim İstatistikleri. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr (Erişim tarihi: 23.09.2019).
• Anonim, 2018. Bitkisel Üretim İstatistikleri. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr (Erişim tarihi: 23.09.2019).
• Anonymous, 2018. FAO (Food and Agriculture Organization). http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (Erişim tarihi: 13.09.2019).
• Anonim, 2019. Yaprağı Yenen Sebzelerde Hastalık ve Zararlılarla Mücadele. Online bilgi klavuzu. https://www.tarimorman.gov.tr/GKGM/Belgeler/Bitki%20Sa%C4%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1%20Hizmetleri/hastalik_zararlilari_ile_m%C3%BCcadele_dokumanlari/yapragi_yenen_sebzeler.pdf (Erişim tarihi: 15.09.2019).
• Blackman, R.L., Eastop, V.F. 2019. Aphids of the World’s Plants. An online identification and information guide. http://www.aphidsonworldsplants.info/Introduction.htm (Access date 15.09.2019).
• Bora, T., Karaca, İ., 1970. Kültür Bitkilerinde Hastalığın ve Zararın Ölçülmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi yardımcı ders kitabı. No: 167, 3-43.
• Ellialtıoğlu, Ş., Sevengör, Ş., Sezik, E. 2007. Şanlıurfa'da Nane Tarımının Geliştirilmesi Üzerinde Çalışmalar. Şanlıurfa GAP GİDEM Bilgilendirme Toplantısı, 30 Mart 2007, Seminer Notları (Yayımlanmamış)(http://iller.gidem.org/Sanliurfa/TibbiAromatikBitkiler.aspx).
• Güleç, G. 2011. Antalya Şehri Park Alanlarında Aphidoidea (Hemiptera) Türlerinin Saptanması ve Doğal Düşmanlarının Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, 348 s., Ankara.
• Holman, J. 2009. Host Plant Catalog of Aphids Palearctic Region. Academy of Sciences of the Czech Republic Press, Branišovská, 1215 pp.
• Nuessly, G.S., Webb, S.E. 2019. Insect Management for Leafy Vegetables. An online identification and information guide. http://edis.ifas.ufl.edu/pdffiles/IG/IG16100.pdf (Access date 15.09.2019).
• Ölmez Bayhan, S., Ulusoy, M.R., 2002. Diyarbakır İlinde Aphidoidea Üst familyasına Bağlı Türlerin Predatörlerinin Belirlenmesi, 463 s. Türkiye V. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri (4-7 Eylül, 2002, Erzurum), 237-246 s.
• Sangün, O., 2010. Doğu Akdeniz Bölgesi Marul Ekim Alanlarında Zararlı Olan Aphididae (Hemiptera) Türleri ve Bunların Mücadelesine Yönelik Araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış), Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı, 60 s, Adana.
• Soylu,S., Sertkaya E., Üremiş İ., Bozkurt İ.A., Kurt Ş. 2017.Hatay ili marul (Lactuca sativa L.) ekim alanlarında görülen önemli hastalık etmenleri, zararlı ve yabancı ot türleri ve yaygınlık durumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22 (1), 23-33.
• Yaşarakıncı N., Hıncal, P. 1997. İzmir'de örtü altında yetiştirilen domates, hıyar, biber ve marulda bulunan zararlı ve yararlı türler ile bunların popülasyon yoğunlukları üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 37 (1-2), 79-89.