Patates güvesi Phthorimaea operculella (Zeller, 1873) (Lepidoptera: Gelechiidae) üzerinde yumurta-larva parazitoiti Chelonus oculator (Fabricius, 1775) (Hymenoptera: Braconidae)'nin farklı sıcaklıklarda biyolojik özellikleri

Yıl 2024, Cilt: 64 Sayı: 2, 5 - 10, 01.07.2024

Zühal Saçtı , Cem Ozkan

https://doi.org/10.16955/bitkorb.1333038

Öz

Bu çalışma, farklı sıcaklıklarda yumurta-larva parazitoiti Chelonus oculator’un yeni bir konukçusu olan patates güvesi Phthorimaea operculella üzerindeki bazı biyolojik özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada 20±1 ºC, 25±1 ºC, 30±1 ºC sıcaklıklarda %65±5 orantılı nem ve 16:8 aydınlık: karanlık ışıklanma koşullarında C. oculator’un çıkış oranı, gelişme ve yaşam süresi, cinsiyet oranı ve ergin ağırlığı belirlenmiştir. Filtre kâğıtlarına yapışık halde bulunan 0-24 saat yaşlı 40 adet patates güvesi yumurtası tüpler içerisine konarak bir gün boyunca parazitlemesi için parazitoitlere sunulmuştur. Bu sürenin sonunda parazitlenen yumurtalar belirtilen sıcaklıklarda gelişime bırakılmıştır. Çalışmada, en fazla çıkış oranı 30 °C’de %20.5 olarak bulunmuştur. Gelişme süresinin 20 ºC’de dişi bireylerde 49.00±2.00 gün, erkek bireylerde 52.27±1.64 gün olduğu bulunmuştur. Ergin ömrü erkek ve dişilerde sırasıyla 41.71±2.29 ve 45.73±3.75 gün olarak saptanmıştır. Ergin ağırlığı en fazla 25 °C’de tespit edilmiştir. Cinsiyet oranının sıcaklık azaldıkça erkekler lehine olduğu belirlenmiştir. Elde edilen bu sonuçların patates güvesinin biyolojik mücadelesinde tarla ve depo koşullarında kullanılabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

biyolojik mücadele, Chelonus oculator, gelişme süresi, çıkış oranı, yeni konukçu

Proje Numarası

TAGEM/BSAD/E/18/A2/P5/1374

Biological characteristics of the egg-larval parasitoid Chelonus oculator (Fabricius, 1775) (Hymenoptera: Braconidae) on the potato tuber moth Phthorimaea operculella (Zeller, 1873) (Lepidoptera: Gelechiidae) at different temperatures

Öz

This study was conducted to determine some biological properties of the potato tuber moth Phthorimaea operculella, a new host of the egg-larval parasitoid Chelonus oculator at different temperatures. The emergence rate, development time, longevity, adult weight, and sex ratio of C. oculator were assessed at three different temperature levels (20±1 ºC, 25±1 ºC, 30±1 ºC), 65±5% humidity and 16:8 light: dark conditions. Forty potato tuber moth eggs, aged 0-24 hours, adhered to the filter papers, were placed into the tubes, and presented to the parasitoids for parasitization for a day. At the end of this period, the parasitized eggs were allowed to develop at the specified temperatures. The study found the highest emergence rate was found at 30 °C, with 20.5%. The longest development period occurred at 20 °C, determined as 49.00±2.00 days in females and 52.27±1.64 days in males. The longest longevity of the parasitoid was found to be 41.71±2.29 and 45.73±3.75 days in males and females, respectively. The highest adult weight was observed at 25 °C for both males and females. The sex ratio was found to be in favor of males as the temperature decreased. It is thought that these results can be used for the biological control of potato tuber moth in the field and storage conditions for release studies.

Anahtar Kelimeler

biological control, Chelonus oculator, development time, emergence rate, new host

Destekleyen Kurum

Tarımsal araştırmalar ve politikalar genel müdürlüğü

Proje Numarası

TAGEM/BSAD/E/18/A2/P5/1374

Teşekkür

I am grateful to Asst. Prof. Dr. A. Tansel SERİM (Bilecik Şeyh Edebali University Faculty of Agriculture and Natural Sciences) for data analyses. We would like to thank our colleagues at Plant Protection Central Research Institute for supporting the laboratory work of the Project.

Kaynakça

• Anonymous 2008. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Zirai Mücadele Teknik Talimatları, Cilt 1, s. 239-242, Ankara.
• Has A., Dörtbudak N., Çalışkaner S., Aydemir M., Erdoğan P., 1999. Patates güvesi [Phthorimaea operculella (Zeller)]’nin tarla ve laboratuvar koşullarında biyolojisi. II. Ulusal Patates Kongresi, 202-215, Erzurum.
• Kolaib M.O., El-Fattah M.I.A., Hegazi E.M., 1987. Biology of Chelonus inanitus Linn. Indian Journal of Agriculture Science, 57 (5), 365-368.
• Kumar P., Ballal C.R., 1990. Influence of laboratory hosts on the biological attributes of Chelonus blackburni [Hym. : Braconidae]. Entomophaga, 35, 329-333.
• Maharjan R., Jung C., 2011. Rearing methods of potato tuber moth, Phthorimaea operculella (Zeller) (Lepidoptera: Gelechiidae). Korean Journal of Soil Zoology, 15 (1-2), 53-57.
• Medina T.M.C., Camacho D.P., Luque Z.J.E., Siabatto P.A., 1988. Life cycle and description of Chelonus insularis Cresson (Hymenoptera: Braconidae) a parasitoid of Spodoptera spp. Revista – Colombiana – de – Entomologia, 14 (1), 13-21.
• Özkan C., Tunca H., Ali M.M.Y., Kılınçer N., Uğur A., Moran H., Erenler Z., Atay İ., Şimşek M., Şahin A.K., Şahin Y., Durlu M., 2013. Patates güvesi [Pythorimaea operculella Zeller (Lepidoptera: Gelechiidae)] için potansiyel bir biyolojik mücadele etmeni Chelonus oculator Panzer (Hymenoptera: Braconidae). Patates Zararlı Organizmaları Sempozyumu, 35 s., Ankara.
• Özmen D., Dabbağoğlu S., Özkan C., Kılınçer N., 2002. Yumurta-larva parazitoiti Chelonus oculator Panzer (Hymenoptera: Braconidae)’nın iki yeni konukçuda yetiştirilmesi. Türkiye 5. Biyolojik Mücadele Kongresi, 99-108, Erzurum.
• Özmen D., 2004. Chelonus oculator Panzer (Hymenoptera: Braconidae) ile konukçuları Spodoptera littoralis (Boisd.) ve Ephestia kuehniella arasındaki biyolojik ilişkiler ve aldicarb’ın parazitoid üzerine etkilerinin radyoizotop izleme tekniği ile araştırılması. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Bölümü, Doktora tezi, 150 s., Ankara.
• Qureshi S.R., Quan W., Zhou R., Zhu F., Wang X., 2016. Thermal effects on development and adult longevity of endoparasitoid Chelonus murakatae Munakata (Hymenoptera: Braconidae). Environmental Science and Pollution Research, 24, 4926-4931.
• Rao K.J., Thontadarya T.S., Rangadhamaiah K., 1979. A note on the survival and parasitism of the egg-larval parasite Chelonus blackburni Cameron (Hym.: Braconidae) on some lepidopterous hosts. Current Research, 8 (3), 48-50.
• Tunca H., 2005. Cadra cautella Walker (Lepidoptera: Pyralidae)’nın yumurta-larva parazitoiti Chelonus oculator Panzer (Hymenoptera: Braconidae)’un biyolojisi ve davranışı üzerinde araştırmalar. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Bölümü. Yüksek Lisans Tezi, 92 s., Ankara.
• Tunca H., Özkan C., Yassin Ali M.M., Şahin Y., 2011. Chelonus oculator (Hymenoptera: Braconidae)’un yeni konukçusu Phthorimaea operculella Zeller (Lepidoptera: Gelechiidae) üzerinde yetiştirme yöntemi. Türkiye IV. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri, 459, Kahramanmaraş.
• Visser D., 2004. The potato tuber moth, Phthorimaea operculella (Zeller), in South Africa: potential control measures in non-refrigerated store environments. Doctor of Philosophy. Department of Zoology & Entomology, Faculty of Natural and Agricultural Sciences, University of Pretoria, 161 p.
• Yassin Ali M.M., 2013. Yumurta-larva parazitoiti Chelonus oculator Panzer (Hymenoptera: Braconidae) ile Helicoverpa armigera Hübner (Lepidoptera: Noctuidae) arasında bazı biyolojik ilişkiler üzerinde çalışmalar. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Doktora tezi, 118 s., Ankara.