24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi

Yıl 2022, , 140 - 155, 24.03.2022

Reşat Atalay Oyguç

https://doi.org/10.17798/bitlisfen.1000615

Cited By: 1

Öz

24 Ocak 2020 tarihinde merkez üssü Elazığ ilinin Sivrice ilçesi olan orta büyüklükte bir deprem meydana gelmiştir. Bu deprem bölgede büyük ölçekte can kaybına ve mali kayıplara yol açmıştır. Depremin büyüklüğü orta düzeyde olmasına rağmen, yapılarda oluşturduğu hasar incelemeye değerdir. Gözlenen hasarın temel nedeni olarak düşük kaliteli yapı stoku gösterilebilir. Bu çalışmada, bölgedeki betonarme ve yığma taşıyıcı sisteme sahip bina türü yapıların yanı sıra cami minarelerinin sismik davranışları incelenmiştir. Bu kapsamda, öncelikle depremden etkilenen alan hakkında genel bilgiler verilmiş, gözlenen hasarların istatistiksel dağılımı incelenmiş ve yürütülen yeniden yapılandırma çalışmaları tartışılmıştır. Sonrasında, genel jeolojik yapı ve daha önceki tarihi depremler incelenmiştir. Depreme ait bilgiler özetlendikten sonra, betonarme ve yığma taşıyıcı sisteme sahip binalar ve cami minarelerinde gözlenen hasarlar detaylı olarak okuyucu ile paylaşılmıştır. Bu çalışma düşük kaliteli yapıların deprem performanslarının ve davranışlarının anlaşılmasına ışık tutacak olup, bölgedeki yapıların sismik kapasitelerinin uygun bir güçlendirilme yöntemi ile iyileştirilmesi gerekliliğini ortaya koyacaktır. 2020 Sivrice depreminden sonra hasar gören yapılar üzerinde yapılan bu ve benzeri incelemelerin gelecekte olması muhtemel depremlere kadar yapıların sismik performanslarının iyileştirilmesine vesile olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sismik davranış, 2020 Sivrice depremi, Betonarme ve yığma yapılar, cami minareleri

Teşekkür

Yazar, bu çalışmada desteklerinden dolayı İTÜ Rektörlüğü’ne ve saha çalışmalarına katılan bütün akademisyenlere teşekkürlerini sunar. Yazar ayrıca misafirperverliğinden dolayı AFAD Elazığ İl Müdürü Sayın Osman Pıhtılı’ya teşekkürlerini sunar.

Seismic Assessment of Damaged Buildings after 24 January 2020 Elazığ Earthquake

Öz

On January 24, 2020, a medium-magnitude earthquake hit the Province of Elazığ which is established in the eastern part of Turkey. The epicenter of the excitation was reported to be at Sivrice village. Although the ground excitation may be classified as a medium one, the damage to structures was found to be dared to investigate. The main reason of this excessive damage is because of the poor-quality building stock of the affected region. In this study, the seismic behavior of reinforced concrete buildings, masonry dwellings and mosque minarets were examined. General information about earthquake affected region was first discussed. Then, observed damage distribution and conducted resettlement studies were examined. The seismicity of the region and past earthquakes were considered to bring forward the effectiveness of the current excitation. After considering the parameters of the mentioned excitation, the reasons of the observed damage during the in-situ investigations were argued in terms of reinforced concrete buildings, masonry dwellings and mosque minarets. This study is expected to highlight the understanding of the seismic behavior of low-quality structures, and it is expected to encourage developments that will help enhance the seismic capacity of existing buildings in the region. It is believed that studies on the reasons of the observed damage after 2020 Sivrice ground excitation will help to enhance the seismic performance of building type structures against future earthquakes.

Anahtar Kelimeler

Seismic behavior, 2020 Sivrice earthquake, Reinforced concrete buildings, masonry dwellings, mosque minarets

Kaynakça

• TÜİK 2020, Türkiye İstatistik Kurumu Coğrafi İstatistik Portalı. https://cip.tuik.gov.tr/ (Erişim tarihi:15.06.2021)
• AFAD 2020. 24 Ocak 2020 Sivrice (Elazığ) Mw 6.8 Deprem Raporu. T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara, Türkiye. https://deprem.afad.gov.tr/depremdokumanlari/1831. (Erişim tarihi: 26.03 2021)
• CEDIM 2020. Earthquake, Doganyol, Turkey, 24 January 2020 (Report #1). Center for Disaster Management and Risk Reduction Technology. http://www.cedim.de/ (Erişim tarihi: 05.05.2021)
• Hempton M.R., Dewey J.F. 1981. Structure and tectonics of the Lake Hazar pull-apart basin, SE Turkey. Transactions, American Geophysical Union, EOS,62, 1033.
• Şaroğlu F., Emre O., Kuscu I. 1992. The East Anatolian fault zone of Turkey. Annalae Tectonicae, 6, 99–125.
• Barka A.,Kadinsky-Cade K. 1988. Strike-slip fault geometry in Turkey and its influence on earthquake activity. Tectonics, 7(3): 663-684.
• Duman T., Emre Ö. 2013. The East Anatolian Fault: geometry, segmentation, and jog characteristics, Geological Development of Anatolia and the Easternmost Mediterranean Region. Geological Society, London, Special Publications, 372, 495-529.
• TBDY 2018. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara.
• DBYBHY 2007. Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkındaki Yönetmelik. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara.
• Penelis G.G., Kappos A.J. 2019. Earthquake Resistant Concrete Structures, CRC Press, Taylor and Francis Group.
• ACI 2011. Building code requirements for structural concrete. ACI 318- 11 and commentary. American Concrete Institute, Farmington Hills, MI: ACI.
• Park R., Paulay T. 1975. Reinforced Concerete Structures, John Wiley and Sons, Inc. Amerika Birleşik Devletleri.
• Guevara, L.T., Garcia, L. E. 2005. The captive and short column effects. Earthquake Spectra, 21(1): 141-160.
• Segura C.L., Wallace J.W. 2018. Seismic Performance Limitations and Detailing of Slender Reinforced Concrete Walls, ACI Structural Journal 115(3), 849-859.
• Oyguc R., Oyguc E. 2017. 2011 Van earthquakes: lessons from damaged masonry structures., Journal of Performance of Constructed Facilities, 31(5): 04017062.
• Calderini C., Cattari S., Lagomarsino S. 2009. In-plane strength of unreinforced masonry piers. Earthquake Engineering and Structural Dynamics, 38:243:267.