Öz
Yaşadığımız depremlerin acı tecrübeleri ışığında ülkemizde bulunan yapı stokunun büyük bir kısmının depreme duyarlı olmadığını görmekteyiz. Mevcut yapı stokunun çok olması, zaman ve eleman yetersizliği gibi ana sebeplerden dolayı deprem zararlarını en aşağı seviyelere indirgemek için mevcut yapılar üzerinde oldukça hızlı değerlendirme yöntemlerini uygulama zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Kademeli olarak değerlendirilecek binaların risk öncelliklerinin belirlenmesi, her aşamada incelenecek bina sayısında bir azalma meydana getirecektir. Bu hızlı yöntemlerin bir amacı da detaylı analize tabi tutulması gereken yapı sayısının minimum seviyeye getirmektir. Birinci aşama değerlendirmede detaylı bir bilgiye ihtiyaç duyulmamaktadır. Bu değerlendirme aşamasında yapının dışarıdan ve kısmen de yapı içerisinden deprem davranışını etkileyecek bilgilerin toplanması ile değerlendirme yapılabilmektedir. Literatürde yapıların birinci aşama değerlendirmesi ile ilgili değişik yöntemler bulunmaktadır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2013 yılında yayımlanan yönetmelikle bu yöntemlerin yönetmeliğe girmesi sağlanmıştır. Bu çalışmada, 2013 yılında yürürlüğe giren riskli yapıların tespit edilmesine ilişkin esaslar kısmında yer alan birinci aşama değerlendirme yöntemi kullanılarak mevcut beş katlı bir betonarme yapı için zemin sınıfları, taşıyıcı sistem türü ve görünen yapı kalitesi parametreleri değişken olarak seçilmiş ve bu değişkenlere göre bina performans puanları hesaplanmıştır. Hesaplanan performans puanları karşılaştırılmış ve seçilen değişkenlerin yapı performans puanları üzerindeki etkileri yorumlanmıştır.
Kaynakça
- Riskli Bina Tespit Esasları (RBTE, 2013) “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı,
- Işık, E., (2013). Bitlis İli Yapı Stoğunun Birinci Kademe ( Sokak Tarama Yöntemi İle) Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 17(1):173-178
- Sucuoğlu, H. (2007). Kentsel yapı stoklarında deprem risklerinin sokaktan tarama yöntemi ile belirlenmesi. Altıncı Ulusal Deprem Mühendisliği Konferansı, s.267-284, İstanbul.
- Türk Deprem Yönetmeliği (TDY 2007), Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, T. C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araştırma Dairesi,
- ÇŞB,(2015),http://www.csb.gov.tr/db/altyapi/editordosya/Gun%201_Ders%202_RiskliBinaTespitEsaslari(3).pdf, Erişim tarihi:21.07.2015
- Çağatay, İ. H., Güzeldağ, S. (2002). Yeni Deprem Yönetmeliği (TDY-98) SAP2000N Uygulamaları. Birsen Yayınevi, İstanbul.
- Tezcan, S. Yazıcı, A. Özdemir, Z., Erkal, A.,(2007). Zayıf Kat-Yumuşak Kat Düzensizliği. Altıncı Ulusal Deprem Mühendisliği Konferansı, s.339-350, İstanbul
- Tokgöz, H., Bayraktar, H. (2015). Düzce İli Kaynaşlı İlçesinde Riskli Binaların Tespitinde Sokak Taraması Yönteminin Uygulanması. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3(1):107-116,
- Özmen, G. (2001). Plan Geometrisinin Burulma Düzensizliğine Etkisi. Türkiye Mühendislik Haberleri, Yıl, 46:37-41,
- Deprem Şurası (2004), T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı (Mülga), Komisyon Raporları, Temmuz 2004, 580s, Ankara.
- İnan, T., Korkmaz, K., (2012). Düşey doğrultudaki yapı düzensizliklerinin incelenmesi. Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 28(3):240-248
- Özcebe G., (2004). Deprem Güvenliğinin Saptanması İçin Yöntemler Geliştirilmesi Sonuç Raporu. TÜBİTAK İÇTAG YMAÜ 1574 Nolu Araştırma Projesi , Ankara.
- Borcherdt, R.D., (1990). Influence Of Local Geology In the San Fransisco Bayregion California on Ground Motions Generated 1990, by the Loma Prieta earthquake of October 17, 1989. Proceedings of International Symposium on Safety of Urban Life and Facilities., Novamber 1-2, 1-35, Tokyo, Japan.
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 22 Aralık 2015 |
| Gönderilme Tarihi | 22 Temmuz 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 |