Kahta (Adıyaman) Merkezi ve Narince Köyünün Etnobotanik Açıdan Araştırılması

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 2, 0 - 0, 22.12.2015

Hasan Akan , Yasaemin Bakır Sade

https://doi.org/10.17798/beufen.47724

Cited By: 20

Öz

Bu çalışma, 2012-2014 yılları arasında yapılmış, Kahta ve Narince bölgesinde halk geleneğinde kullanılan bitkiler araştırılmıştır. Çalışma alanı C6  bölgelesine girmektedir. Araştırma alanına düzenli geziler yapılmış olup, yöre insanı ile birebir görüşülerek anket çalışması yapılmıştır.  Bitkiler bilimsel metoda uygun teşhis edilmiş ve bitkilerin halk geleneğindeki kullanım amaçları tespit edilmiştir. Araştırma bölgesinden toplanan 51 familyaya ait 113 takson tespit edilmiştir. Bunlardan 16’sı yakacak, 8’i süs bitkisi, 6’sı boya maddesi, 6’sı yem 2’si tütsü, 1’i süpürge ve 74’ü tıbbi amaçla kullanıldığı tespit edilmiştir. 

Kaynakça

• Kaynaklar
• Yıldırımlı Ş,. 2004. Etnobotanik ve Türk Etnobotaniği, Kebikeç, 17/2004, ss: 175-193.
• Öztürk, M., Özçelik, H., 1991. Doğu Anadolu'nun Faydalı Bitkileri(Useful Plants of East Anatolia), SİSKAV Vakfı(Siirt), Semih Ofset ve Matb., Ankara.
• Baytop, T. 1984. Türkiye’de Bitkilerle Tedavi: Geçmişte ve Bugün, İst. Üniv. Yay. No: 3255.
• Saya, Ö. ve ark,. 2001. Gap Yöresindeki Tıbbi ve Endemik Bitkiler, Türkiye Çevre Vakfı Yayını, Önder Matbaası, Ankara Yayın No: 143 – Ocak.
• Erdemir, A.D,. 1983. Şifalı Bitkiler –Doğal ilaçlarla Geleneksel Tedaviler, İstanbul.
• Çini M,. 1983. Urfa’ya özgü İlaçlar, Harran Dergisi, Şanlıurfa, 19:6-7.
• Işıkoğlu K,. 1971. Urfa’da Hastalıkların Tedavi Şekilleri, Türk Folklor Araş. 259:5869.
• Yücecan S,. 1988. Kanser Hastalığında Tedavi Amacıyla Kullanılan Yöresel Bitkiler, Beslenme ve Diyet Dergisi, 17: 111-120.
• Özel A,. 1999. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Tıbbi ve Aromatik Bitkileri, GAP I. Tarım Kongresi, 26-28 Mayıs, Şanlıurfa
• Yücecan S,. 1991. Sindirim Sistemi Rahatsızlıklarında Kullanılan Yöresel Bitkiler, Ç.Ü.Z.F. dergisi, 6:2: 137-154.
• Akan H., Aslan M ve Eker İ,. 2004. Capparis L. (Kebere) cinsinin GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi) bölgesindeki işlenmesi, ihracatı ve son populasyon durumu, Ot Sistematik Botanik Dergisi, 11 (1):105-118.
• Akan H., Eker İ, ve Aslan M,. 2004. Kapari (Keber) Bitkisinin GAP Bölgesindeki İhracatı ve Son Populasyon Durumu, XVII. Ulusal Biyoloji Kongresi (21-24 Haziran), 5. Seksiyon: Botanik (Sistematik, Bitki Fizyolojisi, Bitki Anatomisi ve Morfolojisi) Özetleri: 140, Adana.
• Akan H., Aslan M. ve Balos, M.M. 2005. Şanlıurfa’nın kent merkezindeki semt pazarlarında satılan bazı bitkiler ve kullanım amaçları, Ot Sistematik Botanik Dergisi, 12 (2): 43-58.
• Akan H,. 2013. Mardin (Güneydoğu Anadolu Bölgesi) Zembilleri Üzerine Etnobotanik Bir Araştırma, Adıyaman Üniversitesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi Uluslararası Dergisi, sayı 1, cilt 1, 21-31.
• Akan H. & Aslan M,. 2005. A Folkloric and Ethnobotanical Reserch on Şanlıurfa Isot, IVth International Congress of Ethnobotany (ICEB 2005 ), İstanbul, p.5.
• Akan H, Balos MM, Aslan M. 2013. An ethnobotanical research on handmade musical instruments in Şanlıurfa, South East Anatolia, Turkey. Biological Diversity and Conservation, 6/1 (2013) 93-100.
• Akan H., Aydoğdu, M. & Korkut M.M. 2005. An Ethnobotanical Research of the Kalecik Mountain Area. IV th International Congress of Etnobotany (ICEB 2005), İstanbul, p. 56.
• Akan H., Aslan M., ve Balos MM,. 2005. GAP Yöresindeki Tıbbi ve Aromatik Bitkiler, TBAG/Ç.SEK/22 Nolu Proje sonuç raporu, 136s,
• Balos M.M, Akan H. 2007. Zeytinbahçe-Akarçay (Birecik, Şanlıurfa) arasında kalan bölgenin etnobotanik özellikleri, Selçuk Ün., Fen Edeb Fak Fen dergisi, 29:170 .
• Özgökçe F., Özçelik H,. 2004. Ethnobotanical Aspects of Some Taxa in East Anatolia (Turkey), Economic Botany, 58, (4), 671-684.
• Yeşil Y., Akalin Uruşak E., 2007. "Plants used in folk medicine in Kürecik (Malatya/Akçadağ).", 17. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı (BİHAT), İzmir, Türkıye, 26-29 Ekim 2007, ss.19-19.
• Şimşek I., Aytekin F, Yeşilada E ve Yıldırımlı Ş,. 2002. Anadolu’da halk arasında bitkilerin kullanılış amaçları üzerinde etnobotanik bir çalışma. 14. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı, 29-31 Mayıs, Eskişehir. Sayfa. 434-457. ISBN 975-94077-2-8.
• Akgül A,. 2008. Midyat (Mardin) civarında etnobotanik, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Entitüsü.
• Gencay A,. 2007. Cizre (Şirnak)'nin etnobotanik özellikleri. Yüzüncü Yil Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Van.
• Yapıcı İ.Ü, Hoşgören, H., Saya, Ö. 2009. Kurtalan (Siirt) İlçesinin Etnobotanik Özellikleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. 12, 191-196.
• Güldaş N,. 2009. Adıyaman ilinde Etnobotanik değeri olan bazı bitkilerin kullanım alanları tespiti, Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Gelse A,. 2012. Adıyaman ve çevresinin Etnobotanik özellikleri, Yüzüncü yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Akan H,. 2013. Mardin (Güneydoğu Anadolu Bölgesi) Zembilleri Üzerine Etnobotanik Bir Araştırma, Adıyaman Üniversitesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi Uluslararası Dergisi, sayı 1, cilt 1, 21-31 (2013).
• Akan H, Balos MM., Tel, AZ,. 2013. Birecik (Şanlıurfa) Yöresindeki Bazı Baklagil Bitkilerin Etnobotanik Özellikleri, Adıyaman Üniversitesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi Uluslararası Dergisi, sayı 1, cilt 1, 32-40.
• Akan H, Balos MM, Aslan M,. 2013. An ethnobotanical research on handmade musical instruments in Şanlıurfa, South East Anatolia, Turkey.Biological Diversity and Conservation, 6/1 (2013) 93-100.
• Arslan M., Akan H., Gül M., Taşgüzen R., Avcıl N., Abak F. 2013. Şanlıurfa Yöresinde Yer Alan Bazı Şifalı Bitkiler Üzerine Çalışmalar, 23-25 Mayıs 2013, poster, GAP Biyoçeşitlilik sempozyumu, Şanlıurfa.
• Davis P.H,. 1965-1985. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. 1 -9. Edinburgh Univ. Press, Edinburgh.
• Davis P.H., Mill R.R. & Tan K. (edlr.). 1988. Flora of Turkey and the East Aegean Islands 10. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Güner A., Özhatay N., Ekim T. & Başer K.H.C. (edlr.). 2000. Flora of Turkey and the East Aegean Islands 11. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Anonim. 2015. http://www.kahta.gov.tr/Erişim tarihi: 01.12.2015