Heavy Metal Concentrations (Pb, Cu, Zn and Fe) in Ulva rigida (Dardanelles, Çanakkale)

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 1, 35 - 42, 16.03.2015

Serkan Özden , Sezginer Tunçer

https://doi.org/10.17798/beufen.89741

Öz

This study aims to determine the some heavy metal (Pb, Cu, Zn and Fe) concentrations in Ulva rigida at Çanakkale Strait (Dardanelles) to understand of the sea pollution. U. rigida has been collected from five different stations and in six seasonal periods between 2009 and 2013 years. Fe has the highest value heavy metal in this alge species. Mean seasonal results are arranged as: Fe > Zn > Cu > Pb. Heavy metal concentrations determined in U. rigida at five stations, respectively in Gelibolu Shipyard (Sta. 2) > Kilya Cove (3) > Hamza Cove (1) > Eceabat Pine Cape (4) > Abide (1) stations. Ship production and repairment activities in Gelibolu Shipyard have affected the alge in way of the heavy metal contamination and also, ship and harbor traffic in Çanakkale Strait may have origin of the heavy metals in U. rigida. It has been statement that heavy metal concentrations rest under the limit values to U. rigida and have not reached dangerous levels

Anahtar Kelimeler

Ulva rigida, Çanakkale Strait, Heavy Metals, Sea Pollution

Ulva rigida’daki Ağır Metal (Pb, Cu, Zn ve Fe) Düzeyleri (Dardanel, Çanakkale)

Öz

Bu çalışmada, Çanakkale Boğazındaki Ulva rigida‘da bazı ağır metal (Pb, Cu, Zn ve Fe) düzeylerinin denizel kirlilik açısından belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda; 2009-2013 yılları arasında, beş farklı istasyondan altı mevsimsel dönemde U. rigida örneklenmiştir. Bu alg türünde, en yüksek değere sahip ağır metal demir olarak bulunmuştur. Mevsim ortalamalarına göre ağır metal oranları Fe ˃ Zn ˃ Cu ˃ Pb sırasını takip etmektedir. U. rigida için istasyonlara göre ağır metal konsantrasyon sıralaması ise; Gelibolu Tersanesi (İst. 2) ˃ Kilya Koyu (3) ˃ Hamzakoy (1) ˃ Eceabat Çam Burnu (4) ˃ Abide (5) şeklindedir. Gelibolu Tersanesindeki yüksek değerlerin nedeni; bu bölgedeki gemi yapım, bakım ve onarım çalışmaları ile son yıllarda artan boğaz trafiği ve yoğun liman faaliyetleridir. Bu çalışmada, U. rigida’da tespit edilen ağır metal düzeylerinin, limit değerler içerisinde kaldığı ve tehlikeli boyutlara ulaşmadığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ulva rigida, Çanakkale Boğazı, Ağır Metaller, Deniz Kirliliği

Kaynakça

• Taşdemir, Y., 2002. Marmara Denizi: Kirleticiler ve Çevre Açısından Alınabilecek Tedbirler. Uludağ Üniversitesi Müh.Mim. Fak. Dergisi 7, (1), 39-45.
• Uysal, H., Yaramaz, Ö. Tunçer, S. and Parlak, H., 1989. Ege Denizi kıyılarında pollusyon durumu, organizma ve ekosistem üzerindeki etkileriyle ilgili araştırmalar. Ege Üniv. Su Ürünleri Dergisi, 6, 21-24.
• Başçınar, S.N., 2009. Bentik Canlılar ve Biyoindikatör Tür. Yunus Araştırma Bülteni, Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Yayını, (2), 5-8. Trabzon.
• Egemen, Ö., 2000. Çevre ve Su Kirliliği. Kitap, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayını No: 42, 120 sayfa, İzmir.
• Tüzen, M., 2003. Determination of Heavy Metals in Fish Samples of the Middle Black Sea (Turkey) by Graphite Furnace Atomic Absorbsion Spectometry. Food Chemistry, 80, 119-123.
• Mendeş, M., 2012. Uygulamalı bilimler için istatistik ve araştırma yöntemleri. Kriter Yayınları, Kitap, s. 457, İstanbul.
• Topçuoğlu, S., Kırbaşoğlu, Ç., Yılmaz, Z. ,2004. Heavy metal levels in biota and sediments in the northern coast of the Marmara Sea. Environ. Monit. Assess., 96, 183-189.
• Topçuoğlu, S., 2005. Monitoring of Radionuclide Concentrations in Marine Algae from the Turkish Black Sea Coast and Bosphorus during the Period of 1984-2001. J. Black Sea/Mediterranean Environment, 11, 195-204.
• Özden, S., Tunçer, S., 2006. Çanakkale Boğazı’nda Yaşayan Bazı Alg Türlerinde Ağır Metal Düzeylerinin Birikimlerinin Araştırılması. 59. Türkiye Jeoloji Kurultayı, Bildiri Özleri Kitabı: 332- 333, Ankara.
• Wallenstein, F., Coutobo, R., Amaral, A., Wilkison, M., Neto, A., Rodrigues, A., 2008. Baseline Metal Concentrations in Marine Algae from Sao Miguel (Azores) under Different Ecological Conditions–Urban Proximity and Shallow Water Hydrothermal Activity, Marine Pollution Bulletin, 29, 35-49.
• Öztürk, M., Güner, H., Koçbaş,, F. 2010. Foça Sahillerinde Baskın Makroalg Türleri, Mytilus Galloprovincialis ve Sediment Örneklerinde Ağır Metal Dağılımının Araştırılması. Celal Bayar Üniversitesi BAP Raporu, 1-69.
• Üstünada, M., Erduğan, H., Yılmaz, S., Akgül, R., Aysel, V., 2011. (a) Seasonal Concentrations of Some Heavy Metals (Cd, Pb, Zn and Cu) in Ulva Rigida J. Agardh (Chlorophyta) from Dardanelles (Çanakkale, Turkey). Environmental Monitoring and Asssesment 177, 337-342.
• ANONYMOUS ,1995. Resmi Gazet,e Sayı: 22223, sayfa: 1361.
• FAO, 1983. Compilation of legal limits for hazardous substances in fish and fishery products, FAO Fishery Circular, 464, 5–100.
• WHO/FAO, 1999. Summary Report of the 53rd meeting of the joint FAO/WHO expert committee on food additives. JEFCA, Roma.
• WHO/FAO, 2004. Summary of evaluations performed by the joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA 1956–2003). ILSI Press, International Life Sciences Institute, Washington, DC.
• EPA, 2012. Environmental Protection Agency national recommended water quality criteria. http://water.epa.gov
• TME, (T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği) 2012. Resmi Gazete (31.12.2004 Resmi Gazete Sayısı: 25687; Güncelleme Tarihi 2012) 3. Bölüm, Madde 11, 51 sayfa.
• Çiner, F., İnan, H., 1996. Gemi taşımacılığından kaynaklanan deniz kirlenmesi. Yerleşim ve Çevre Sorunları: Çanakkale İli Sempozyumu, 1-10, Çanakkale.