Kahramanmaraş Organize Sanayi Bölgesi Atık Sularının Sır Baraj Gölü’nde Meydana Getirdiği Ağır Metal Kirliliğinin Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 3, 816 - 825, 30.09.2019

Özgür Canpolat , Seval Karabacak Uzun

https://doi.org/10.17798/bitlisfen.535940

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada, Kahramanmaraş organize sanayi
bölgesinde çeşitli sektörlerde üretim yapan fabrikaların deşarj ettikleri atık
sularda ve bu atık suların karıştığı Sır Baraj Gölü ve Aksu Çayı
(Kahramanmaraş)’nda suda ağır metal düzeylerinin tespit edilmesi ve bu değerlerin
çeşitli kuruluşlar (WHO, USEPA, EC v.b.) tarafından önerilen standart
değerlerle karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda hem atık
sularda hem de Sır Baraj Gölü ve Aksu Çayı’nda suda bazı ağır metallerin
(demir, bakır, çinko, krom, kadmiyum, kobalt, nikel ve kurşun)
konsantrasyonlarının mevsimsel değişimi belirlenmiştir. Suda analizi
gerçekleştirilen ağır metallerden Fe, Cu ve Zn her mevsimde tüm istasyonlarda
tespit edilirken, Cr, Ni ve Cd sadece atık sularda tespit edilmiştir. As ve Hg
değerleri ise cihazın ölçüm duyarlılığının altında kaldığından tespit
edilememiştir. Aksu Çayı ve Sır Baraj Gölü’nde belirlenen istasyonlardan alınan
su örneklerindeki ağır metal değerleri, WHO ve EC tarafından verilen standart
değerlere göre karşılaştırılmıştır. Buna göre Fe, Cu, Zn, Cr ve Ni
konsantrasyonları WHO ve EC tarafından belirlenen maksimum değerlerin çok
üzerinde çıkmıştır. Bu veriler ışığında tekstil, kaplama ve diğer endüstri
fabrikalarından Aksu Çayı'na deşarj olan atık suların Sır Baraj Gölü’ne ağır
metal taşındığı ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ağır metal, çevre kirliliği, atık su, Sır Barajı Gölü

Kaynakça

• [1] Förstner U., Wittmann G.T.W. 1983. Metal Pollution in the Aquatic Environments, 366p, Springer-Verlag, Berlin, Germany.
• [2] Perry J,, Vanderklein E. 1996. Water Quality Management of a Natural Resource, 639p, Blackwell Science.
• [3] Al-Yousuf M.H., El-Shahawi Al-Ghais S.M. 2000. Trace metals in liver, skin, and muscle of Lethrinas lentjan fish species in relation to body length and sex, Science of theTotal Environment, 256,87-94.
• [4] Alam M.G.M,, Tanaka A., Allinson G., Laurensen L.J.B., Stagnitti F., Snow E.T. 2002. A comparison of trace element concentrations in cultured and wild carp (Cyprinus carpio) of Lake Kasumigaura, Japan, Ecotoxicology and Environmental Safety, 53,348-354.
• [5] Liaghati T., Proda M., Malcolm C. 2003. Heavy metal distribution and controlling factors within costal plain sediments, Bell Grek catchment, Southeast Queensland, Australia, Environment International, 29,935-948.
• [6] Ikem A., Egiebor N.O. 2005. Assessment of trace element in canned fish (mackerel, tuna, salmon, sardines and herrings) marketed in Georgia and Alabama (United States of America), Journal of Food Composition and Analyses, 18,771-787.
• [7] Brodheridge R.M., Newton K.E., Taggart M.A.,, Mccormick P.H., Evans S.W. 1998. Nickel, cobalt, zinc and copper levels in Brown Trout (Salmo trutta) from the River Otra, Soutern Norway, Analyst, 123,69-72.
• [8] Phipps D.A. 1981. Chemistry and Biochemistry of Trace Metals in Biological Systems, in Effect of Heavy Metal Pollution on Plant, Edited by Lepp N.W. London, UK, Applied Science Publishers, 1-54.
• [9] Carranza-Alvarez C., Alonso-Castro A.J., Alfaro-De La Torre M.C., Garcıa-De La Cruz R.F. 2008. Accumulation and distribution of heavy metals in Scirpus americanus and Typha latifolia from an artificial lagoon in San Luis Potos, Mexico, Water Air Soil Pollution, 188,297–309.
• [10] Babula P., Adam V., Opatrilova R., Zehnalek J., Havel L., Kizek R. 2008. Uncommon heavy metals, metalloids and their plant toxicity a review, Environmental Chemistry Letters, 6,189–213.
• [11] Yılmaz F. 2004. Mumcular Barajı (Muğla-Bodrum)'nın fiziko-kimyasal özellikleri, Ekoloji, 13(50):10-17.
• [12] Gürbüz M. 2001. Kahramanmaraş Merkez İlçe’nin Beşeri ve İktisadi Coğrafyası, İl Kültür Müdürlüğü Yayınları No:2, 241s, Kahramanmaraş.
• [13] Toroğlu E., Toroğlu S., Alaeddinoğlu F. 2006. Aksu Çayı’nda (Kahramanmaraş) akarsu kirliliği, Coğrafi Bilimler Dergisi, 4,93-103.
• [14] Kumru S. 2009. Sır Barajı Gölü’nde (Kahramanmaraş) zooplankton yoğunluğunun aylara ve derinliğe göre değişimi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş.
• [15] Kara C. 1999. Sır Baraj Gölü’nde yaşayan Chondrostoma regium (Heckel, 1843) ve Leuciscus cephalus (Linn. 1758)’un bazı biyolojik özellikleri, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 105s, Ankara,
• [16] Çömlekçioglu U. 2003. Sır Baraj Gölü Kirliliğinin Fizikokimyasal Parametrelerle İncelenmesi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 80s, Kahramanmaraş.
• [17] http:// www.googleearth.com, (Erişim tarihi: 18.02.2019).
• [18] Teber Ç. 2013. Sıdıklı Küçükboğaz Baraj Gölü (Kırşehir)’nde yaşayan Kadife Balığı (Tinca tinca L.,1758)’nda ağır metal birikimi, Ahi Evran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 76s, Kırşehir.
• [19] Sönmez A., Hisar O., Yanık T. 2012. Karasu Irmağı’nda ağır metal kirliliğinin tespiti ve su kalitesine göre sınıflandırılması, Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 43(1): 69-77.
• [20] Kalyoncu H., Özan C., Tekin-Özan S. 2016. Isparta Deresi'nin su ve sedimentlerindeki ağır metal birikiminin incelenmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7 (Ek Sayı 1), 268-280.
• [21] Dündar M.Ş., Altundağ H., Kaygaldurak S., Şar V., Acar A. 2012. Çeşitli endüstriyel atık sularda ağır metal düzeylerinin belirlenmesi, Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Dergisi, 16(1):6-12.
• [22] USEPA 2002, National Recommended Water Quality Criteria, Office of Water, 822-R-02-047.
• [23] WHO 1993, Guidelines for drinking water quality, Recommendations, Edited by World Health Organization, 2nd., Vol. 1, Geneva.