Azerbaijan's Public Administrational Structure and Center - Local Relations in Provincial Management

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 1, 51 - 77, 28.06.2018

Mehmet Mecek

Öz

Azerbeycan which has the oldest goverment culture
of state and the best economy between middle asia turk goverments is the model
for some goverments at many points. A strong state must have a strong economy
and a strong state organization. However, the fact that Azerbaijan has an
autonomous territory with no land boundaries and that some lands are occupied
by the territorial integrity makes the steps in Azerbaijan very difficult.
Between 1920 and 1991, the state continued its existence in the Soviet
management system under the threat of assimilation, giving rise to
re-existence. In our work, the government management system, which adopts the
French management system in Turkey and ideals the US management system and is
under the effects of the Soviet management system, is handled according to the
provisions of the current legislation. The Azerbaijani provincial government,
which is overly centralized but has made great efforts to develop local
democracy, has been discussed in more detail. In particular, the duties and
responsibilities of the provincial units of the central government and the local
government units are mentioned in detail. It was aimed to make contribution to
the literature by correcting erroneous information about the provincial units
of the central government especially in the literature survey

Anahtar Kelimeler

Azerbaijan Public Organization, Local Governments in Azerbaijan, Republic of Azerbaijan, Local Governments

Azerbaycan'ın Devlet Yapısı ve Taşra Yönetiminde Merkez - Yerel İlişkileri

Öz

Orta
Asya Türk Devletleri arasında en eski devlet kültürüne ve hali hazırda en iyi
ekonomiye sahip olan Azerbaycan, birçok noktada bölge devletleri için rol model
konumundadır. Güçlü bir devletin güçlü bir ekonomiye ve güçlü bir devlet
teşkilatına sahip olması gerekmektedir.  Ancak
toprak bütünlüğü içerisinde kara sınırı olmayan özerk bir bölgesinin olması ve
bir kısım toprakları işgal altında bulunması Azerbaycan'ın bu konuda adımlarını
oldukça güçleştirmektedir. 1920 - 1991 yılları arasında Sovyet yönetim sistemi
içerisinde asimilasyon tehdidiyle varlığını sürdüren devlet, yeniden var olma
mücadelesi vermektedir. Çalışmamızda Türkiye dolayısıyla da Fransız yönetim
sistemini benimseyen, ABD yönetim sistemini idealine alan ve Sovyet yönetim
sisteminin etkileri altında bulunan devlet yönetim sistemini yürürlükteki
mevzuat hükümlerine göre ele alınmaktadır. Aşırı merkezi olan, ancak yerel
demokrasinin geliştirilmesi için büyük çaba gösteren Azerbaycan taşra yönetimi
üzerinde daha detaylı bir şekilde durulmuştur. Özellikle merkezi idarenin taşra
birimleri ile yerel yönetim birimlerinin görev ve sorumluluklarına detaylı olarak
değinilmiştir. Yapılan literatür taramasında özellikle merkezi idarenin taşra
birimleriyle ilgili hatalı bilgiler düzeltilerek, literatüre katkı sağlanılması
hedeflenilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Azerbaycan devlet teşkilatı, Azerbaycan'da Yerel Yönetimler, Azerbaycan Cumhuriyeti, Yerel Yönetimler

Kaynakça

• Abdullayev, C. (2001), “Azerbaycan’da Anayasalaşma Süreci ve Benimsenen Sistemin Niteliği”, Uluslararası İlişkiler ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, C.7, S.1. ss.109-131, http://www.21yyte.org/assets/uploads/files/109-131%20cavid.PDF (erişim tarihi, 01.03.2017).
• Alkan, H. (2010), Azerbaycan Paradoksu Azerbaycan'ın İç ve Dış Politikası, Ankara, USAK Yayınları.
• Aslanov, E. İ. (1998), "Azerbaycan'da Yerel Yönetimler", Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, C.7, S.3, ss.112-129.
• DEİK - Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (2013), Azerbaycan Ülke Bülteni, İstanbul, DEİK Yayınları, https://www.deik.org.tr/uploads/azerbaycan-nisan-2013.pdf (erişim tarihi, 01.03.2017).
• Devlet, N. (1989), Çağdaş Türk Dünyası, İstanbul, Marmara Üniversitesi Yayınları, http://katalog.marmara.edu.tr/muyayinevi/YN475.pdf (erişim tarihi, 01.03.2017).
• Doğan, M. (2015), "Devlet Başkanı Ekseninde Anayasal Sistem: Azerbaycan Başkanlık Sistemi", Karşılaştırmalı Hükümet Sistemleri Başkanlık Sistemi (Ed.Havvana
• Yapıcı Kaya), Ankara, TBMM Araştırma Merkezi Yayınları, ss.137-174, https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/baskanlik_sistemi.pdf (erişim tarihi, 01.03.2017).
• Elekberov, E. (2007), Sosyal - İktisadi İnkişafın Maliye - Bütçe Parametrelerinin Tenzimlenmesi, Bakü, Elm Yayınları.
• Elma, F. (2013), "Azerbaycan'da Yerel Yönetişim ve Belediye: Bakü ve Yakın Havzası Örneği", Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, C.18, S.2, ss.163-186.
• Gömeç, S. (2011), Türk Cumhuriyetleri ve Toplulukları Tarihi, 4.baskı, Ankara, Akçağ Yayınları.
• Gönenç, L. (1998), "Azerbaycan Anayasası Üzerine Notlar", Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.47, S.1-4, ss.185-220.
• Gözler, K. (2011), Anayasa Hukukunun Genel Teorisi, Bursa, Ekin Yayınları, Cilt.1.
• Guliyev, F. (2005), “Post-Soviet Azerbaijan: Transition to Sultanistic Semiauthoritarianism? An Attempt at Conceptualization”, Demokratizatsiya The Journal of Post-Soviet Democratization, C.13, S.3, ss.393-435.
• Güler, B. A. (1992), Yerel Yönetimler, Ankara, TODAİE Yayınları.
• Güner, A. (1998), Orta ve Doğu Avrupa Ülkelerinde Yönetimler Arası Mali İlişkiler, İstanbul, Marmara Üniversitesi Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
• Hasanoğlu, M. (2008), "Azerbaycan Cumhuriyetinde Devletin Yeniden Yapılandırılması ve Yerel Yönetimlerin Güçlendirilmesi Çabaları", Sayıştay Dergisi, S.69, ss.73-89.
• Hasanoğlu, M. (2014), "Azerbaycan", Yönetsel Yapı İncelemeleri (Ed. Burhan AYKAÇ - Hatice Altınok), Ankara, Nobel Yayınları, ss.145-194.
• Hekimoğlu, M. M. (2013), "Mahalli İdarelerin Azerbaycan ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasalarındaki Düzenlenişine Karşılaştırmalı Bir Bakış", Bilig Dergisi, S.67, ss.49-72.
• Mehdiyev, F. (2008), İnzibati İdareetme Hukuku, Bakü, Kafkas Üniversitesi Yayınları.
• Mehmetoğlu, E. (2010), Azerbaycan Anayasasında Yürütme Erki, (Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış YLS Tezi), İzmir.
• Ottaway, M. (2003), Democracy Challenged: The Rise of Semi-Authoritarianism, Washington DC (USA), Carnegie Endowment for International Peace.
• Özkul, F. (2012), "Başkanlık Sistemi Üzerine Amerika Birleşik Devletleri ve Azerbaycan Modeli Karşılaştırması", Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S.103, ss.85-110.
• Öztaş, C. ve Zengin, E. (2008), "Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı ve Azerbaycan", Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, C.17, S.2, ss.45-69.
• Parlak, B. ve Caner, C. (2009), Karşılaştırmalı Siyasal ve Yönetsel Yapılar, 2.baskı, Bursa, Alfa Aktüel Yayınları.
• Rehimli, R. (2009), "Azerbaycan Yönetim Sistemi", Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.2, S.9, ss.377-386, http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt2/sayi9pdf/rehimli_recep.pdf (erişim tarihi, 01.03.2017).
• Rehimli, R. - Negiz, N. ve Akman, E. (2013), "Azerbaycan Cumhuriyeti'nde Yerel Yönetimler", Dünyada Yerel Yönetimler Örnekler - Uygulamalar (Ed. Murat Okcu - Hüseyin Özgür), Ankara, Seçkin Yayınları, ss.109-141.
• Roskin, M. G. (2009), Çağdaş Devlet Sistemleri Siyaset - Coğrafya - Kültür, Ankara, Adres Yayınları - Liberte Yayıncılık.
• Yusıfov, S. (2010), "Küreselleşme Sürecinde Azerbaycan'da Yerel Yönetim Yapılanması", Turan Stratejik Araştırmaları Merkezi Dergisi, C.2, S.7, ss.11-16.
• Zaman, S. (2014), Siyasi Coğrafya Açısından Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti, Ankara, Pegem Akademi Yayınları.
• Zengin, E. (2000), "Azerbaycan'da Yerel Demokrasinin Yasal Boyutları", Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, C.9, S.4, ss.3-23.
• Zengin, E. (2009), Piyasa Ekonomisine Geçiş Sürecinde Azerbaycan, İstanbul, İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası.
• Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Anayasası.
• 10.06.1997 tarih ve 310 sayılı Mahkemeler ve Hakimler Hakkında Azerbaycan Cumhuriyeti Kanunu.
• 31.07.1999 tarih ve 405 sayılı Belediyelerin Statüsü Hakkında Azerbaycan Cumhuriyeti Kanunu.
• 16.06.1999 tarih ve 138 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Fermanı).
• 06.06.2012 tarih ve 648 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Fermanı).
• 14.04.2000 tarih ve 859-IQ sayılı (onaylı) Belediyelerin Daimi ve Diğer Komisyonları Hakkında Tüzük.
• http://www.azerbaijan.az/portal/General/Square/square_a.html (erişim tarihi, 01.03.2017).
• http://www.mfa.gov.tr/azerbaycan-kunyesi.tr.mfa (erişim tarihi, 01.03.2017).
• https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/aj.html (erişim tarihi, 01.03.2017).