Emevî Dönemine Ait Dînâr ve Dirhemlerden Örnekler

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 2, 9 - 29, 30.12.2021

Emre Günay

https://doi.org/10.47130/bitlissos.975740

Cited By: 2

Öz

İslam öncesi Arap Yarımadası ve İslam’ın yayıldığı ilk dönemlerde İslami tarzda sikke darp edilmesi hususunda herhangi bir çalışma gerçekleştirilmemiştir. Bu dönemde, Bizans dinarları ve İran dirhemleri kullanılmaya devam edilmiştir. İslami karakterde ilk sikkelerin darbını; 661-750 yılları arasında Avrupa’dan Asya’ya kadar geniş bir coğrafyada hâkimiyet sağlayan, İslam tarihinin ilk hânedan devleti olan Emevîler gerçekleştirmiştir. İslâm dünyasının kuvvetini ve bağımsızlığı simgeleyen bu sikkelerin malzemesi, tekniği ve üzerinde yer alan düzenlemeleri değerlendirildiğinde Emevîlerin ekonomik durumu, siyasi yapısı, yönetim biçimi ve sanatsal üslubu hakkında önemli bilgilere ulaşılmaktadır. Bu bağlamda çalışma, Zeno.ru arşivinde bulunan Emevî dönemine ait on sekiz sikke örneğinin kronolojik olarak hâlifelerin saltanat tarihlerine göre incelenmesi, tanıtılması ve değerlendirilmesinin yapılmasını amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sikke, Emevî, Hâlife, Dînar, Dirhem

Kaynakça

• Aydoğdu, G. (2018). Reform Öncesi ve Sonrasında Emevi Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri. History Studies(6), 1-12.
• Aydoğdu, G. (2018). Tarihi Olaylar Bağlamında Abâsîler Dönemi Altın ve Gümüş Sikkeleri. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(1), 55-69.
• Aykut, T. (1982). Emevi Sikkeleri. İstanbul: Yapı Kredi Bankası A.Ş - Numismatik Yayınları.
• Bacharach, J. L. (2004). Mısır ve Suriye İslami Sikkelerini ''Okumak'' (Osmanlı Dönemine Kadar). Ş. Şentürk, G. Paksoy, & O. Tekin içinde, Altının İktidarı, İktidarın Altınları: Yapı Kredi Altın Sikke Koleksiyonu (s. 71). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Bal, F. (2014). Çölün Ekonomisi: İslam Öncesi Arap Yarımadası'nda Ticaret, Ortaklık, Para ve Kredi. Akademik Ortadoğu, 9(1), 95-1188.
• Damalı, A. (2001). 150 Devlet 1500 Sultan: İslam Sikkeleri . İstanbul: Nilifer Vakfı Yayınları. Demirel Gökalp, Z. (2009). Yalvaç Müzesi Bizans Sikkeleri. Ankara: Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Dursun Yıldız, H. (1988). Abülmelik b. Mervân. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (Cilt 1, s. 266-170). içinde İstanbul.
• Emanet, C. (2014, Haziran 4). Emeviler Döneminde Para. Düşünce - Yorum Sosyal Bilimler Araştırması Dergisi, 7(13), 251-1269.
• Erdoğan, N., & Menteşe, H. (tarih yok). Doğu Roma Sikkeleri (M.S. 491 - 1453). Mardin: Mardin Müzesi Müdürlüğü.
• Erkoçoğlu, F. (2007). Abdülmelik B. Mervân'ın Para Reformu. İslâm, Sanati Tarih, Edebiyat ve Musikisi Dergisi(8), 171-186.
• Günay, E. (2019). Mardin Müzesi'ndeki Eyyûbî Sikkeleri. İstanbul: Hiper Yayınları. Kalkan. (2019). Mustafa. İslam Medeniyet Dairesi İçerisinde Sikkeler, Kullanımları ve Gelişim Seyirleri, 9(Özel), 83-112.
• Karakoç, İ. (2021, Ocak 31). Osmalı Devleti'nde Kâğıt Paraya Geçiş Sürecinde Evrâk-ı Nakdiyyenin Yeri. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi(1), 1-54.
• Karwiese, S. (2004). Antik Nümizmatiğe Giriş. İstanbul: Arkeloji ve Sanat Yayınları. Pamuk, Ş. (200). Osmanlı İmparatorluğu’nda Paranın Tarihi. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Sahillioğlu, H. (1993). Darphâne. Türk Diyanet Vakfı İslam Anskilopedisi (Cilt 8, s. 501). içinde İstanbul.
• Sivrioğlu, U. (2014, Mayıs). Ortaçağ İslam Sikkelerinde Hellen, Roma-Bizans Etkisi. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 1, 50-71.
• Şimşir, M. (2017). Cahiliye Dönemi Araplarında Para ve İlk İslâm Paralarının Tedavüle Giriş Süreci. Uluslararası Tarih ve Araştırmalar Dergisi(18), 117-136.
• Tekin, O. (2009). Sikke (Cilt 37). İstanbul.
• Uslu, R. (2014). İslâm Hukunda Para Birimleri. İslâmi Araştırmalar Dergisi(1), 28-38.
• www.coinarchives.com. (tarih yok). 05 02, 2021 tarihinde CoinArchives: https://www.coinarchives.com/w/lotviewer.php? LotID=5078321&AucID=5711&Lot=4251&Val=14b191faa9ae557301bd07fe5b51f50b adresinden alındı
• www.metmuseum.org. (tarih yok). Mayıs 02, 2021 tarihinde The Met: https://www.metmuseum.org/exhibitions/listings/2012/byzantium-and-islam/blog/characters/posts/abd-al-malik adresinden alındı
• www.zeno.ru. (tarih yok). Haziran 1, 2021 tarihinde ZENO.RU - Oriental Coins Database: https://www.zeno.ru/showgallery.php?cat=1024 adresinden alındı
• Yiğit, İ. (1995). EmevÎler. Türk Diyanet Vakfı İslâm Anskiklopedisi (Cilt 11, s. 87-104). içinde