İLHAN USMANBAŞ’IN YAPITI MONORITMICA’NIN İNCELEMESİ

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 1 - 14, 15.10.2019

Deniz Yavuz

Öz

Bu araştırmada ikinci
kuşak Türk bestecilerinden İlhan Usmanbaş’ın hayatı, yaratım süreci, klarnet
eserlerine değinilmiş ve monoritmica eseri incelenerek klarnet öğrencilerine,
icracılara kaynak olması amaçlanmıştır. Usmanbaş müziğe her zaman bir bilim
adamı titizliği ile eğilmiş, sesin doğal yapısını, çalgıların tını
özelliklerini araştırmıştır. Araştırmanın inceleme kısmında, 1980 yılında, HET
Hollanda Klarnet Dörtlüsü siparişi üzerine
yazılmış, çok geniş
olmayan klarnet repertuvarına büyük katkısı olan İlhan Usmanbaş’ın önemli eserlerinden
biri olan monoritmica eseri kesitlere ayrılarak incelenmiştir. Adı ile
bağdaşmış olan Monoritmica, ritim yapısı ve ölçü çizgilerinin olmayışı ile dikkat çekmektedir. 3 Si
bemol klarnet ve 1 Si bemol bas-klarnet için aktarımlı olarak yazılmış olan
eser bestecinin yaratıcılık hayatının kişisel sentez olarak
nitelendirilebilecek olan döneminde bestelenmiştir. Bu araştırmanın sonucu olarak; Cumhuriyet dönemi
ikinci kuşak bestecimiz İlhan Usmanbaş, getirdiği yenilikler ve klarnet için
bestelediği yapıtlar açısından ne kadar önemli bir besteci olduğunu
görmekteyiz. 

Anahtar Kelimeler

İlhan USMANBAŞ, Monoritmica, Klarnet, Klarnet Dörtlüsü, ÇağdaşTürkMüziği

A REVIEW OF THE MONORITMICA OF ILHAN USMANBAS’ COMPOSITION

Öz

In this study, the life of İlhan Usmanbaş, one of the secondgeneration Turkish composers, his process of creation, and his clarinet works were discussed. In this study, his work titled Monoritmica was examined, and the study was aimed to be a source for clarinet students and performers. Usmanbaş has always addressed music with the attention of a scientist and researched the natural structure of sound and the sound characteristics of instruments. In the review section of the study, the work titled Monoritmica, one of the important works of İlhan Usmanbaş, which was written in 1980 with the request of the HET Netherlands Clarinet Quartet and which contributed greatly to the not-so-wide clarinet repertoire, was divided into sections and examined. Monoritmica, which lives up to its name, attracts attention with its rhythm structure and lack of barlines. Written in the transmission for three B-flat clarinet and one B-flat bass-clarinet, the work was composed during the period in which the composer’s creative life could be described as a personal synthesis. As a result of this study, we see how important a composer İlhan Usmanbaş, our second-generation composer of the Republican era, is in terms of the innovations he has brought and the works he has composed for the clarinet.

Anahtar Kelimeler

Ilhan USMANBAS, Monoritmica, Clarinet, Clarinet Quartet, Contemporary Turkish Music

Kaynakça

• Aktüze, İ. (2004) ‘Müziği Okumak’, Pan Yayıncılık, İstanbul
• Aydın, Y. (2010) ‘İkinci Kuşak Çağdaş Bestecilerimizden İki Örnek: İlhan Usmanbaş - Nevit Kodallı’, Müzik Eğitimi Yayınları, Ankara
• Boran, İ. (1999) ‘İlhan Usmanbaş ve Cengiz Tanç’ın orkestra yapıtlarında tını özellikleri’, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• İlyasoğlu, E. (1989) ‘Yirmibeş Türk Bestecisi’, Pan Yayıncılık, İstanbul
• İlyasoğlu, E. (1994) ‘İlhan Usmanbaş’a Armağan’, Sevda - Cenap And Müzik Vakfı Yayınları, Ankara
• İlyasoğlu, E. (2011) ‘İlhan Usmanbaş, Ölümsüz Deniz Taşlarıydı’, Yapı Kredi Yayınları, İkinci Basım, İstanbul
• Köksal, A. - Nemutlu, M. - Yıldız Şenürkmez, K. (2015) ‘Perpetuum Mobile - İlhan Usmanbaş’ın Yapıtı’, Pan Yayıncılık, İstanbul
• Sonakın, E. M. (2009) ‘İlhan Usmanbaş’ın klarinet ve piyano için üç sonatin’i (üç sonatin’in çalgı ve yazı teknikleri bakımından bestecinin diğer klarinet müzikleriyle ele alınması)’, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Eser Metni, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul