Jinekolojik Kanserli Hastalarda Algılanan Stres ile Umut Düzeyi İlişkisinin Belirlenmesi

Yıl 2022, , 103 - 110, 28.08.2022

Eşe Uras , Kerime Derya Beydağ

https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1076191

Öz

Amaç: Bu araştırma, jinekolojik kanserli hastaların algıladıkları stres düzeyi ile umut düzeyi ilişkisini belirlemek amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel olarak yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma, Haziran-Ekim 2018 tarihleri arasında, bir tıp fakültesi hastanesinin kadın hastalıkları ve doğum kliniğinde yatarak ve radyasyon onkolojisi ünitesinde günübirlik tedavi gören 124 hasta ile yapılmıştır. Veriler “Algılanan Stres Ölçeği” (ASÖ) ve “Sürekli Umut Ölçeği” (SUÖ) ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde Kruskal Wallis testi, Man Whitney U testi, sperman korelasyon testi ve lineer regresyon analizi kullanılmıştır.
Bulgular: ASÖ puan ortalaması 34.56 ± 8.27 ve SUÖ puan ortalaması 56.31 ± 7.80 olarak bulunmuştur. ASÖ ile SUÖ arasında negatif yönde orta düzeyde korelasyon bulunmuştur (p<0.05).
Sonuç: Hastaların algıladıkların stresin şiddetini hastaların olumsuz duygular içinde olması, psikolojik desteğe ihtiyaç duyması ve yatarak tedavi alması belirlemektedir. Umut düzeyi belirleyicisi ise hastaların olumlu duygular içinde olması olarak saptanmıştır. Bireylerin algılanan stres düzeyi ve umut düzeyleri arasında istatistiksel olarak negatif yönde orta düzeyde ilişki saptanmıştır. Bu sonuçlara göre, jinekolojik kanser hastalarında umudun yüksek olması algılanan stresi azaltmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Jinekolojik kanser, Algılanan Stres, Umut.

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Determination of the Relationship between Perceived Stress and Hope Level in Patients with Gynecological Cancer

Öz

Aim: This study was carried out as descriptive and cross-sectional in order to determination of relationship between perceived stress and hope level in gynecological cancer patients.
Material and Method: The study was conducted between June and October 2018 with 124 inpatients treated at Medical Faculty Hospital's Obstetrics and Gynecology Clinic. The data were collected the Perceived Stress Scale and the Dispositional Hope Scale. The data were evaluated Kruskal Wallis test, Man Whitney U test, sperman correlation test and linear regression analysis were used in the analysis of the data.
Results: The mean score of Perceived Stress Scale (PSS) was 34.56 ± 8.27 and the mean score of Dispositional Hope Scale (DHS) was 56.31 ± 7.80. A negative correlation was found between DHS and PSS.
Conclusion: The predictors of the severity of the perceived stress level of the patients determine the negative emotions of the patients, the need for psychological support and the inpatient treatment. The predictor of hope was determined to be positive emotions. There was a moderate negative correlation between perceived stress level and hope levels of individuals. According to these results, high hope in gynecologic cancer patients reduces perceived stress.

Anahtar Kelimeler

Gynecologial Cancer, Perceived Stress, Hope

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Akman, L., Yıldırım, N., Terek, M. C., Özsaran, Z., Alanyalı, S., Haydaroğlu, A. …Özsaran, A.A (2019). Korpus uteri kanserlerinin epidemiyoloji ve sağ kalım özellikleri. Ege Tıp Dergisi, 58,33-38.
• Aslan, Ö., Sekmen, K., Kömürcü, Ş., Özet, A. (2007). Kanserli hastalarda umut. CÜ Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(2), 18-24.
• Atan, G., Özer, Z., Turan, G. B. (2020). Kanser hastalarında umutsuzluk ve manevi bakım algısının değerlendirilmesi. Journal of Contemporary Medicine, 10(2), 403-410.
• Atmaca, G. D., Durat, G. (2015). Kanser hastalarında intihar riski. Journal of Human Rhythm, (4),127-132.
• Bektaş, A. H., Akdemir, N. (2009). Kanserli bireylerde fonksiyonel durumun önemi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(3), 54-60
• Bilge, Ç., Kaydırak, M. M., Aslan, E. (2016). Jinekolojik kanserin cinsel yaşam üzerindeki etkileri. SDÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(3), 31-38.
• Bilgin, N., Yıldırım, E. (2017). Kanserli hasta yakınlarının algıladığı sosyal destek ile umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Aydın Sağlık Dergisi, 3(2), 33-49.
• Eker, A., Aslan, E. (2017). Jinekolojik kanser hastalarında psiko-sosyal yaklaşım. Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi, 14 (4), 298-303.
• Eskin, M., Harlak, H., Demirkıran, F., Dereboy, Ç. (2013). Algılanan stres ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Güvenirlik ve geçerlik analizi. Yeni Symposium Journal, 51(3), 132-140.
• Ferlay, J., Colombet, M., Soerjomataram, I., Parkin, D. M., Piñeros, M., Znaor, A., Bray, F. (2021). Cancer statistics for the year 2020: An overview. International Journal of Cancer, 149(4), 778-789.
• Gümüş, B.A. (2006). Meme kanserinde psiko-sosyal sorunlar ve destekleyici girişimler. Meme Sağlığı Dergisi, 2(3), 108-14.
• Joseph, H. J., Thibault, G. P., Ruttle-King, J. (2006). Perceived stres and quality of life among prostate cancer survivors. Military Medicine, 171(5), 425-429.
• Karakartal, D. (2017). Kanser tanısı almış hastaların ruh sağlıkları ile kişisel yardım ve destekleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 583-599.
• Kavradım, S. T., Özer, Z. C., Bozcuk, H. (2013). Hope in people with cancer: A multivariate analysis from Turkey. Journal of Advanced Nursing, 69(5), 1183–1196.
• Körükçü, Ö. (2018). Bazı yaşamsal geçişler zordur. Jinekolojik kanser tanısı almak gibi... ACU Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(3), 248-254.
• Kurt, A.S., Savaşer, S. (2011). Kanserli adölesanların algılanan stres düzeyine re-mission video oyununun etkisi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 19(3), 153-160.
• Li, Y., Yang, Y., Zhang, R., Yao, K., Liu, Z. (2015). The mediating role of mental adjustment in the relationship between perceived stress and depressive symptoms in hematological Cancer patients: A cross-sectionalstudy. Plos One, 10 (11), 45-86
• Liu, L., Fiorentino, L., Natarajan, L., Parker, B.A., Mills, P.J., Sadler, G.R. … Ancoli-Israel S. (2009). Pre-treatment symptom cluster in breast cancer patients is associated with worse sleep, fatigue and depression during chemotherapy. Psychooncology, 18, 187-194.
• Miaskowski, C., Paul, S. M., Mastick, J., Abrams, G., Topp, K., Smoot, B. …Levine, J.D. (2018). Associations between perceived stress and chemotherapy-induced peripheral neuropathy and toxicity in adult cancer survivors. Journal of Pain and Symptom Management, 56(1), 88-97.
• Nehir, S., Tavşanlı, N. G., Özdemir, Ç., Akyol, T. A. (2019). Determination of hopelessness and the perception of illness in cancer. OMEGA-Journal of Death and Dying, 79,115-31
• Özçelik, H., Fadıloğlu, Ç., Uyar, M., Karabulut, B. (Eds.). (2010). Kanser Hastaları ve Aileleri İçin Palyatif Bakım. (1.Baskı). İzmir: Üniversiteliler Ofset Basım; 45-50.
• Pakyüz, S. Ç., Çaydam, Ö. D., Şahin, C. K. (2019). Sitotoksik kemoterapi alan hastalarda stres belirtileri ve düzeyi ile baş etme yöntemleri arasında ilişki var mıdır? Journal of Academic Research in Nursing, 5(1), 1-9.
• Pehlivan, S., Ovayolu, O., Ovayolu, N., Sevinç, A., Camcı, C. (2012). Relationship between hopelessness, loneliness, and perceived social support from family in Turkish patients with cancer. Supportive Care in Cancer, 20(4), 733-9. 43.
• Sun, C. C., Bodurka, D. C., Donato, M. L., Rubenstein, E. B., Borden, C. L., Engquist, K. B. … Gershenson, D. M. (2002). Patient preferences regarding side effect of chemotherapy for ovarian cancer: Do they change over time? Gynecologic Cancer, 87, 118-128.
• Tarhan, S., Bacanlı, H. (2015). Sürekli umut ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, 3(1), 1-14.
• Yıldız, E., Dedeli, Ö., Pakyüz, S. Ç. (2016). Kanser hastalarına bakım veren aile üyelerinin bakım yükü ve yaşam kalitesinin incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 13(3), 216-225.