Üniversite Öğrencilerinin Sigara İçme Durumları ve Sigara Bağımlılığına Yönelik Tutumları

Yıl 2020, , 64 - 79, 27.08.2020

Nejla Canbulat Şahiner , Ali Şahin , Nuran Nur Aypar Akbağ

https://doi.org/10.46413/boneyusbad.706297

Cited By: 10

Öz

Amaç: Günümüzde sigara bağımlılığı üniversite öğrencileri arasında önemli ölçüde artmaktadır. Araştırma üniversite öğrencilerinin sigara içme durumlarını ve sigara bağımlılığına yönelik tutumlarını incelenmek amacıyla planlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Kesitsel tanımlayıcı tipte tasarlanan araştırma bir üniversitenin sağlık bilimleri fakültesinde eğitim alan 377 üniversite öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir.
Bulgular: Öğrencilerin %45,1’ inin daha önce sigara içme deneyimi yaşadığı ve %27,33’ünün sigara kullandığı saptanmıştır. Sigara bırakma düşüncesinde olan katılımcılar (%15,4) stres, öfke yaşama ve bağımlılık gibi durumların sigarayı bırakma düşüncelerinin başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olduğunu belirtmiştir. Sigara bırakma konusundaki öneriler arasında ise en yüksek oranlarda başarmayı istemek ve bilgilendirilme yapılmasının gerekliliği yer almaktadır. Öğrencilerin sigara bağımlılığına yönelik tutumları ile cinsiyet, yaşam alanları, ailede sigara kullanımı, sigara kullanım sıklığı ve sigara bırakma düşüncesi arasında anlamlı farklılıkların (p<0.05) olduğu saptanmıştır.
Sonuç: Eğitim öğretim döneminin her aşamasında olduğu gibi üniversite yaşamında da öğrencilerin sigara bağımlılığına yönelik bilgilendirilmeleri gerekmektedir. Üniversite bünyelerin de geliştirilecek projelerin sağlık profesyonelleri ile birlikte yürütülmesinin olumlu ve verimli sonuçlar alınmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

bağımlılık, öğrenciler, sigara, tutum

Kaynakça

• Akvardar, Y., Aslan, B., Ekici, B.Z., Öğün, E. ve Şimşek, T. (2001). Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi dönem II öğrencilerinde sigara, alkol, madde kullanımı. Bağımlılık Dergisi, 2, 49-52.
• Atay, Ö.B. ve Kurçer, M.A. (2012). Sigara içmeyen üniversite öğrencilerinin sigaraya karşı tutumları ve etkileyen faktörler. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11 (3), 265-272.
• Azak, A. (2006). Sağlık memurluğu öğrencilerinin sigara kullanımını etkileyen faktörler. Toraks Dergisi, 7 (2), 120-124.
• Chezhian, C., Murthy, S., Prasad, S., Kasav, J.B., Mohan, S.K., Sharma, S., et al. (2015). Exploring factors that influence smoking ınitiation and cessation among current smokers. Journal of Clinical and Diagnostic Research, 9 (5), 8-12.
• Çapık, C. ve Cingil, D. (2013). Hemșirelik öğrencilerinde sigara kullanımı, nikotin bağımlılık düzeyi ve ilișkili etmenler. Kafkas Journal Medcine Science., 3 (2), 55–61.
• Dayı, A., Güleç, G., & Mutlu, F. (2015), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi öğrencilerinde sigara, alkol ve madde kullanım yaygınlığı, Düşünen Adam. The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 28, 309-318.
• Lanier, C.A., Nicholson, T., & Duncan, D. (2001). Drug use and mental well being among a sample of undergraduate and graduate college students. Journal Drug Education, 31(3), 239-248.
• Mayda, A.S., Tufan, N. ve Baştaş, S. (2007). Düzce Tıp Fakültesi Öğrencilerinin sigara konusundaki tutumları ve içme sıklıkları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, (5), 364-370.
• Oğuz, S., Çamcı, G., ve Kazan, M. (2018). Üniversite öğrencilerinin sigara kullanım sıklığı ve sigaranın neden olduğu hastalıkları bilme durumu. Van Tıp Dergisi, 25 (3), 332-337.
• Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2017). Health at a Glance 2017: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris, 2017. p. 23-24. (updated; 2017). Erişim Tarihi: 22.12.2019. doi: 10.1787/health_glance-2017-en
• Öntaş, E. ve Aslan, D. (2019). Küresel Yetişkin Tütün Araştırması Türkiye 2016 - HÜTF Halk Sağlığı AD Toplum İçin Bilgilendirme Serisi-(2018/2019-63) http://www.halksagligi.hacettepe.edu.tr/ Erişim tarihi:17.03.2020
• Öztürk, C., Bektaş, M., Yılmaz, E., Salman, F., Şahin, T., İlmek, A. et al. (2011), Smoking status of Turkish nursing students and factors affecting their behavior, Asian Pacific Journal of Cancer Prevention,12, 1687-1692.
• Sağar, M.E., ve Gençdoğan, B. (2014). Lise öğrencilerinin madde bağımlılığına yönelik tutumları ile yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, Türkiye.
• Sağar, M.E. (2017). Üniversite öğrencilerinin sigara bağımlılığına ilişkin tutumlarının sigara içme sıklıklarına göre incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6 (3), 41-49.
• Semerci, R., Dindar, İ., Küçükkaya, B., Kızılok Kale, E., Derleyen, B., & Sunar, S. (2018). The role of perceived social competence on cigarette and alcohol usage among faculty of health sciences students. Addicta: The Turkish Journal On Addictions, 5(1), 67-80.
• Steptoe, A., Wardle, J., Cui, W., Baban, A., Glass, K., Tsuda, A., et al. (2002). An international comparison of tobacco smoking, beliefs and risk awareness in university students from 23 countries. Addiction, 97(12), 1561‐71.
• Ulukoca, N., Gökgöz, Ş. ve Karakoç, A. (2013). Kırklareli Üniversitesi öğrencileri arasında sigara, alkol ve madde kullanım sıklığı. Fırat Tıp Dergisi, 18 (4), 230-234.
• Ünsal, A. ve Sezgin, S. (2009). Erzurum İli ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları. Türk Toraks Dergisi. 10, 75-81.
• Ünüvar, E.M. ve Dişçigil, G. (2017). Sigarayı bırakma girişimlerinde başarıyı etkileyen faktörler - Hekim adayları örneği, The Journal of Turkish Family Physician, 8 (3), 57-65.
• Vatansev, H., Kutlu, R., Gülerarslan Özdengül, A., Demirbaş, N., Taşer, S. veYılmaz, F. (2019). Tıp ve İletişim Fakültesi öğrencilerinin tütün ve tütün ürünleri kullanım farklılıkları. Ankara Medical Journal, (1), 344‐56. doi: 10.17098/amj.571584
• Virtanen, J.I., Filppula, M., Maldupa, I., & Patja, K. (2015). Smoking and attitudes towards it and its cessation among dental students in Latvia. Acta Odontologica Scandinavica, 73 (6), 421-426.
• Yazıcı, H., & Şahin, M. (2005). Üniversite öğrencilerinin sigara içme tutumları ile sigara içme statüleri arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13 (2), 455-466.
• Yazıcı, H. (2007). Sigara içen ve içmeyen üniversite öğrencilerinin sigara içmeye ilişkin tutumları. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 3 (12), 83-90.
• Yiğitalp, G. (2015). Factors affecting smoking status of nursing students and their addiction levels. Türk Toraks Dergisi, 16, 121-7.