Bebeği Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Ebeveynlerin Siberkondri Düzeylerinin ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 3, 190 - 200, 26.12.2022

Hande Sabandüzen , Öznur Kavaklı

https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1075954

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu araştırma yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan ebeveynlerin siberkondriya düzeylerini belirlemek ve bunun başta stres olmak üzere bir takım bağımsız değişkenlerle olan ilişkisini incelemek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve yöntem: Araştırmanın örneklemini, bir üniversite hastanesinin yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan 71 ebeveyn oluşturmaktadır. Araştırma verileri, katılımcılarla yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Verilerin elde edilmesinde, Ebeveyn Bilgi Formu ve Siberkondriya Ciddiyet Ölçeği kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılanların yaş ortalaması 33.0 ± 5.7 olup %50.7’si baba, %43.9’ü annedir. Ebeveynlerin stres puanları ile Siberkondriya Ciddiyet Ölçeği puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0.05). Yenidoğanın solunum yardımı alması ve sadece mama ile beslenmesi ile Siberkondriya Ciddiyet Ölçeği puanları arasında anlamlı ilişki bulunmuştur (p<0.05).
Sonuç: Yenidoğan ebeveynlerinin siberkondriya düzeyleri orta seviyede bulunmuştur. Ancak ebeveynlerin siberkondriya düzeyleri ile stres seviyeleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Birçok faktör ebeveynler için stres yaratmaktadır ve bu stres faktörleriyle ilgili bilgi ihtiyacının giderilmesi için aileler internetten sağlık bilgisi taramaktadır. Bu kapsamda ailelerin bebekleri hakkında sağlık personeli tarafından bilgilendirilmesi, sorularının yanıtlanması gerçekçi bilgiler edinmelerini ve endişelerinin azalmasını sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Siberkondriya, Ebeveyn stresi, Yenidoğan, Yoğun bakım

Destekleyen Kurum

Yoktur.

Teşekkür

Çalışmaya katılmayı kabul ederek bilimsel sürece katkı sağlayan değerli anne babalara ve desteklerini eksik etmeyen Gazi Üniversitesi Hastanesi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi ekibine çok teşekkür ederim.

Evaluation of Cyberchondria Levels and Associated Factors of Parents Whose Baby is Hospitalized in the Neonatal Intensive Care Unit

Öz

Aim: The aim of this study is to examine the relationship of cyberchondria levels of newborn’s parents with stress and some variables.
Material and Method: The research was carried out with 71 parents whose babies were hospitalized in the Neonatal Intensive Care Unit.Research data were collected using face-to-face interview method with the participants. Parent Information Form, Cyberchondria Severity Scale were used as data collection form.
Results: The mean age of participants in the study was 33.0 ± 5.7. 50.7% of participants are fathers and 43.9% are mothers. There was no significant relationship between parents' stress scores and Cyberchondria Severity Scale scores (p>0.05). A significant correlation was found between newborn's receiving respiratory assistance and feeding only with formula and Cyberchondria Severity Scale scores.
Conclusion: Newborn parents' cyberchondria levels were found to be moderate.However, no significant relationship was found between parents' cyberchondria levels and their stress levels.Many factors create stress for parents, and families scan health information from the internet in order to meet need for information about these stress factors.In this context, informing families about their babies by health personnel and answering their questions will enable them to obtain realistic information and reduce their worries.

Anahtar Kelimeler

Cyberchondria, Parental Stress, Newborn, İntensive Care

Kaynakça

• Agrawal, R., Gaur, A., (2017). Parent stress in neonatal intensive care unit: an unattended aspect in medical care. International Journal of Contemporary Pediatrics, January-February, 4, 1. doi:10.18203/2349-3291.ijcp20164596.
• Akbaş, M., Akça, E., Şenoğlu, A., Sürücü, Ş.G. (2019). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan anne-babaların anksiyete ve depresyon düzeylerinin incelenmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 28(2), 87-97. doi:10.17942/sted.457029.
• Altındiş, S., İnci, M. B., Aslan, F. G., Altındiş, M. (2018). Üniversite çalışanlarında siberkondria düzeyleri ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. Sakarya Tıp Dergisi, 8(2), 359-370. DOI: 10.31832/smj.423652
• Barke, A., Bleichhardt, G., Rief, W., Doering, B. K. (2016). The cyberchondria severity scale (CSS): German validation and development of a short form. International Journal Of Behavioral Medicine, 23(5), 595-605. doi: 10.1007/s12529-016-9549-8.
• Batı, A. H, Mandıracıoğlu, A., Govsa, F., Çam, O. (2018). Health anxiety and cyberchondria among Ege University health science students, Nurse Education Today 71,169–173. doi: 10.1016/j.nedt.2018.09.029.
• Batman, D., Şeker, S. (2019). Web tabanlı eğitimin prematüre yenidoğanların ebeveynlerinin bakımdaki özgüven ve kaygı düzeylerine etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 12(2), 107-115.
• Cohen, J. (2013). Statistical power analysis for the behavioral sciences. Routledge.
• Cotten, S. R., Gupta, S. S. (2004). Characteristics of online and offline health information seekers and factors that discriminate between them. Social Science & Medicine, 59(9), 1795-1806.
• Çalışır, H., Şeker, S., Güler, F., Anaç, G. T., Türkmen, M. (2008). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan ebeveynlerin gereksinimleri ve kaygı düzeyleri. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1), 31-44.
• Doherty-Torstrick, E. R., Walton, K. E., & Fallon, B. A. (2016). Cyberchondria: parsing health anxiety from online behavior. Psychosomatics, 57(4), 390-400. doi: 10.1016/j.psym.2016.02.002.
• Dogru, S., Topan, A. (2021). Yenidoğan yoğun bakım ünitesine prematüre bebeği yatan ebeveynlere verilen yatış eğitiminin stres düzeylerine etkisi/the effect of hospitalization education given to the parents of premature babies in intensive care unit on their stress levels. Journal of Pediatric Emergency and Intensive Care Medicine, 8(1), 26-37.
• Elciyar, K., Taşçı, D. (2017). Siberkondri ciddiyet ölçeği’nin anadolu üniversitesi iletişim bilimleri fakültesi öğrencilerine uygulanması. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 2(4), 57-70.
• Erdogan, A., Hocaoglu, Ç. (2020). Cyberchondria: a review/siberkondria: bir gözden geçirme. Psikiyatride Guncel Yaklasımlar/Current Approaches to Psychiatry, 12(4), 435-444. doi:10.18863/pgy.654648.
• Faul, F., Erdfelder, E., Lang, A.-G., Buchner, A. (2007). G*Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behavior Research Methods, 39, 175-191.
• Flacking, R., Ewald, U., Nyqvist, K. H., Starrin, B. (2006). Trustful bonds: a key to “becoming a mother” and to reciprocal breastfeeding. Stories of mothers of very preterm infants at a neonatal unit. Social Science & Medicine, 62(1), 70-80. doi:10.1016/j.socscimed.2005.05.026.
• Fotiou C, Vlastarakos P V, Bakoula C, Papagaroufalis K, Bakoyannis G, Darviri C, Chrousos G, (2016). Parental stress management using relaxation techniques in a neonatal intensive care unit: a randomised controlled trial, Intensive and Critical Care Nursing, 32, 20-28. doi:10.1016/j.iccn.2015.08.006.
• Fox S, Fallows D. Internet health resources. Erişim tarihi: 17.01.2022, http://www.pewinternet.org/files/oldmedia/Files/Reports/2003/PIP_Health_Report_July_2003.pdf.
• Franck, L. S., Cox, S., Allen, A., Winter, I. (2005). Measuring neonatal intensive care unit-related parental stres. Journal of Advanced Nursing 49(6), 608–615. doi:10.1111/j.1365-2648.2004.03336.x.
• Gund, A., Sjöqvist, B. A., Wigert, H., Hentz, E., Lindecrantz, K., Bry, K. (2013). A randomized controlled study about the use of eHealth in the home health care of premature infants. BMC Medical Informatics And Decision Making, 13(1), 1-11. doi:10.1186/1472-6947-13-22.
• Kabasakal, E., Bozkurt, Ö. (2019). Türkiye’de anne sütü merkezi girişimlerinin değerlendirilmesi ve sistem önerisi. Journal of Contemporary Medicine, 9(4), 417-423. doi:10.16899/jcm.563568
• Keklikçi, Y., Dorum, B. A., Vatansever, A., (2020). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan ailelerin stres düzeyleri ve baş etme yöntemleri. Van Tıp Dergisi, 27(2), 160-165. doi:10.5505/vtd.2020. 50465.
• Konukbay, D., Arslan, F. (2011). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde yatan yenidoğan ailelerinin yaşadıkları güçlüklerin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(2), 16-22.
• Lakens, D. (2013). Calculating and reporting effect sizes to facilitate cumulative science: a practical primer for t-tests and ANOVAs. Frontiers İn Psychology, 863.
• Lewis, T. (2006). Seeking health information on the internet: lifestyle choice or bad attack of cyberchondria? Media, Culture & Society, 28(4), 521–539. doi:10.1177/0163443706065027.
• Lim, C. J, Jayah, K. P, Soon, L. K. (2017). Parental stress and its influencing factors in the neonatal intensive care unit. International Journal of Public Health and Clinical Sciences, 4(2), 55-65.
• Manav, G., Yıldırım, F. (2010). Term ve preterm bebek annelerinin bebeklerini algılama durumları. Cumhuriyet Medical Journal, 32(2), 149-157.
• McElroy, E., Shevlin, M. (2014). The development and initial validation of the cyberchondria severity scale (CSS). Journal Of Anxiety Disorders, 28(2), 259-265. doi:10.1016/j.janxdis.2013.12.007.
• McMullan, R. D., Berle, D., Arnáez, S., Starcevic, V. (2019). The relationships between health anxiety, online health information seeking, and cyberchondria: Systematic review and meta-analysis. Journal Of Affective Disorders, 245, 270-278.
• Newby, J. M., McElroy, E. (2020). The impact of internet-delivered cognitive behavioural therapy for health anxiety on cyberchondria. Journal of Anxiety Disorders, 69, 102150. doi:10.1016/j.janxdis.2019.102150.
• Özyazıcıoğlu, N., Tüfekci, F. G. (2009). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebekleri bakım alan annelerin kaygı ve umutsuzluk düzeylerini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(4), 66-73.
• Palma, E., Von Wussow, F., Morales, I., Cifuentes, J., Ambiado, S. (2017). Stress in parents of newborns hospitalized in a neonatal intensive care unit. Revista Chilena de Pediatria, 88(3), 332-339. DOI: 10.4067/S0370-41062017000300004
• Te Poel, F., Baumgartner, S. E., Hartmann, T., Tanis, M. (2016). The curious case of cyberchondria: A longitudinal study on the reciprocal relationship between health anxiety and online health information seeking. Journal Of Anxiety Disorders, 43, 32-40. doi:10.1016/j.janxdis.2016.07.009.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2021). TÜİK Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. Erişim tarihi: 15.06.2022, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2021-37437.
• Starcevic, V. (2017). Cyberchondria: challenges of problematic online searches for health-related information. Psychotherapy And Psychosomatics, 86(3), 129-133. doi:10.1159/000465525.
• Uyan, T. T., Hocaoglu, Ç. (2016). Internet çağının hastalığı 'siberkondriya': Bir olgu sunumu. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17, 36.
• Uzun, Süleyman Utku. Pamukkale üniversitesi çalışanlarında siberkondri düzeyi ve etkileyen etmenler. Tıpta Uzmanlık Tezi, T.C. Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, 2016. Erişim adresi: http://acikerisim.pau.edu.tr/xmlui/handle/11499/944.
• Uzun, S. U., Zencir, M. (2021). Reliability and validity study of the Turkish version of cyberchondria severity scale. Current Psychology, 40(1), 65-71.
• White, R. W., Horvitz, E. (2009). Cyberchondria: studies of the escalation of medical concerns in web search. ACM Transactions on Information Systems (TOIS), 27(4), 1-37. doi:10.1145/1629096.1629101.
• Yayan, E. H., Özdemir, M., Düken, M. E., Suna Dağ, Y. (2019). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan ebeveynlerin stres düzeylerinin belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 82-89.
• Yıldırım, G., Gökyıldız, Ş. (2004). Sağlıklı bebeğe sahip olamayan ailelerin yaşadığı psikososyal sorunlar. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(3).
• Yılmaz, Y., Bahadır, E., Erdoğan, A. (2021). Siberkondria, anksiyete duyarlılığı, bedensel duyumları abartma ve belirsizliğe tahammül-süzlük arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 24(4), 450-458. doi: 10.5505/kpd.2021.40221.