Cumhuriyet Döneminden Planlı Döneme Kadar Yayımlanan Reform Belgelerinin Ortak Sorun ve Öneriler Açısından İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 1, 34 - 47, 25.10.2024

Duygu Aksu

Öz

Kamu yönetimi alanında ortaya çıkan sorunların tespiti, bu sorunlara yönelik çözüm önerilerinin geliştirilmesi, yönetim süreçlerinde karşılaşılan aksaklıkların giderilmesi ve daha etkin bir kamu hizmeti sunumunun sağlanması amacıyla idari reform ihtiyacı doğmuştur. Bu reform ihtiyacı ve talepler, bazen örgüt içinden, bazen ise dışsal dinamikler ve yabancı uzmanların önerileri aracılığıyla şekillenmiştir. Bu çalışmada, Cumhuriyet’in kuruluşundan 1960 planlı döneme kadar olan süreçte, dışsal dinamikler tarafından hazırlanan on iki yabancı uzman raporunun nitel analizi yapılmıştır. Bu kapsamda, her bir rapor içerik analizi yöntemiyle incelenmiş, elde edilen bulgular tespit ve öneriler başlığı altında görselleştirilerek sunulmuştur. Çalışmanın temel amacı, Türkiye hakkında hazırlanan bu yabancı uzman raporlarının tespit ve önerilerini analiz ederek, bu tespit ve öneriler üzerine çıkarımlarda bulunmaktır. Yapılan analizler sonucunda, raporların genel olarak birbirinden bağımsız, önceki raporlarla anlamlı bir ilişki kurulmadan hazırlandığı ve bu durumun, reform süreçlerinde süreklilik ve bütünsellikten yoksunluk yarattığı gözlemlenmiştir. Bu çalışmanın önemi, yabancı uzman raporları üzerinden Türkiye’nin idari yapısına dair yapılan tespitlerin sınıflandırılması, bu tespitler arasında neden-sonuç ilişkilerinin kurulması ve bu ilişkilerin tablo ve şekillerle görselleştirilerek sunulmasında yatmaktadır. Bu yaklaşım, bilimsel bir perspektiften bakıldığında, sınıflandırma ve sistematik analiz yapma amacına hizmet etmektedir. Bu nedenle, çalışmanın bulguları, hem tarihsel süreçte Türkiye’deki idari reformların değerlendirilmesi hem de gelecekteki reform çalışmaları için önemli bir referans niteliği taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

kamu yönetimi, reform, idari reform, yabancı uzman raporları, içerik analizi

Kaynakça

• Altan, Y. (2016), “Türk Kamu Personel Rejiminde Reform İhtiyacı: Reformu Gerektiren Dış Etkenler Ekseninde Bir Değerlendirme”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 381-398.
• Avaner, T. (2020), Reformun Antropolojisi: Kamu Yönetiminde Bağımlılık Sorunu, Ankara: Gazi Kitapevi.
• Aykaç, B. ve Altunok, H. (2014), “Türk Yönetim Sistemini Etkileyen Yabancı Uzman Raporları Üzerine Bir İnceleme: Mook ve Podol Raporlarında Yöneticilik”, İGÜSBD, 1(1), 1-18.
• Aykaç, B. Yayman, H. ve Özer, M. A. (2003), “Türkiye’de İdari Reform Hareketlerinin Eleştirel Bir Tahlili”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Sayı:2, 153-179.
• Mamur Işıkçı, Y. (2017), “Türkiye’de İdari Reform Çalışmalarının Tarihsel Perspektif Açısından Değerlendirilmesi”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 167-191.
• Şahin, Y. (2019), Yönetim Bilimi ve Türk Kamu Yönetimi, Bursa: Ekin Yayınevi.
• Tangülü, Z. Karadeniz, O. ve Ateş, S. (2014), “Cumhuriyet Dönemi Eğitim Sistemimizde Yabancı Uzman Raporları (1924-1960)”, Turkish Studies, 9(5), 1895-1910.
• Yaylı, H. (2019), Yönetim ve Reform, Özer, M. A. (Ed.), Yönetim ve.. içinde (417-438), Ankara: Gazi Kitapevi.
• Yıldız, M. (2017). “1945-1960 Dönemi Hazırlanan Yabancı Raporların Türk Sanayi Politikalarına Etkileri”, Turkish Studies, 12(31), 312-313.
• Yılmazöz, M. (2009), “Türkiye’de Kamu Personel Yönetimi Sorunu”, Maliye Dergisi, Sayı:157, 293-302.