Veteriner Hekimlikte Terapötik Ultrason Uygulamaları

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1-2, 61 - 65, 15.12.2020

Sıtkıcan Okur

Öz

Fiziksel tedavi ajanları dokularda terapötik yanıtı oluşturmak amacıyla kullanılan yöntemlerdir. Fizik tedavi olarak günümüzde en sık kullanılan yöntemler hidroterapi, kriyoterapi, elektroterapi, lazer ve terapötik ultrasondur. Bunlar arasında terapötik ultrason, uzun yıllardır özellikle ortopedi, fizik tedavi ve rehabilitasyon alanında yaygın olarak kullanılmaktadır. Son yıllarda terapötik ultrasonun kullanımı veteriner hekimlikte de yeni bir tedavi yöntemi olarak kabul görmektedir. Son zamanlarda yapılan çalışmalarda terapötik ultrasonun termal ve termal olmayan etkileri sayesinde yumuşak doku travmalarında, tendinitis, bursitis, kırık ve yara iyileşmesi, eklem kontraktürleri, osteoartrit ve romatoid artrit gibi hastalıklarda kullanabileceği ile ilgili sonuçlar elde edilmiştir. Bu derlemede, ülkemizde de yaygınlaşan, veteriner hekimlikte kullanılan terapötik ultrasonun doz ve uygulamaları hakkında bilgi vermek amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fizik tedavi, Terapötik ultrason, Termal, Yumuşak doku

Kaynakça

• 1. Öncü J, İlişer R, Yılmaz F, Kuran B. Karpal tünel sendromu tedavisinde kinezyo bantlama tekniğinin hastalık semptomları, el fonksiyonu ve kavrama gücüne etkisi: tek kör randomize kontrollü çalışma. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi 2014; 60: 43-51.
• 2. Cameron MH. Physical agents in rehabilitation: from research to practice. Elsevier Health Sciences, 2012; pp. 173-198.
• 3. Ter Haar G. Therapeutic ultrasound. European Journal of ultrasound 1999; 9: 3-9.
• 4. Ensminger D, Bond LJ. Ultrasonics fundamentals, technologies, and applications. Chemical Rubber Company press, 2011; p. 466 5. Jiang X, Savchenko O, Li Y, Qi S, Yang T, et al. A review of low-intensity pulsed ultrasound for therapeutic applications. IEEE Transactions on Biomedical Engineering, 2018; 66: 2704-2718.
• 6. Ganidağlı E, Güzel R. Terapötik Ultrason ve Diz Osteoartritinde Etkinliği. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi 2013; 22: 170-183.
• 7. McGowan C, Goff L. Animal physiotherapy: assessment, treatment and rehabilitation of animals. John Wiley & Sons, 2016; pp. 214-215.
• 8. Watson T. Electrotherapy E-Book: evidence-based practice. Elsevier Health Sciences, 2008; pp. 179-200.
• 9. Mason TJ. Therapeutic ultrasound an overview. Ultrasonics sonochemistry 2011; 18: 847-852.
• 10. Robinson SE, Buono MJ. Effect of continuous-wave ultrasound on blood flow in skeletal muscle. Physical therapy 1995; 75: 145-149.
• 11. Fabrizio PA, Schmidt JA, Clemente FR, Lankiewicz LA, Levine ZA. Acute effects of therapeutic ultrasound delivered at varying parameters on the blood flow velocity in a muscular distribution artery. Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy 1996; 24: 294-302.
• 12. Basford JR. Physical agents, Rehabilitation medicine principles and practice. Philadelphia: Lippincott-Raven, 1998; pp. 488-499.
• 13. Millis D, Levine D. Canine rehabilitation and physical therapy. Elsevier Health Sciences, 2013; pp. 334-335
• 14. Draper DO, Castel JC, Castel D. Rate of temperature increase in human muscle during 1 MHz and 3 MHz continuous ultrasound. Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy 1995; 22: 142-150.
• 15. Draper DO, Schulthies S, Sorvisto P, Hautala AM. Temperature changes in deep muscles of humans during ice and ultrasound therapies: an in vivo study. Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy 1995; 21: 153-157.
• 16. Levine D, Millis DL, Mynatt T. Effects of 3.3‐MHz ultrasound on caudal thigh muscle temperature in dogs. Veterinary Surgery 2001; 30: 170-174.
• 17. NyoRc WL. Physical mechanisms for biological effects of ultrasound, US Department of Health, Education, and Welfare, Publication 1977; 78.
• 18. Mortimer AJ, Dyson M. The effect of therapeutic ultrasound on calcium uptake in fibroblasts. Ultrasound in medicine & biology 1988; 14: 499-506.
• 19. Sağol A. Kortikosteroid enjeksiyonu ile oluşturulan rat aşil tendinozisinde terapötik ultrason kullanımının etkileri, Uzmanlık tezi, Dokuz Eylül Üniviersitesi Tıp Fakültesi, İzmir 2006; s. 51- 53. (thesis in Turkish with an English abstract).
• 20. Millis D, Levine D. Canine rehabilitation and physical therapy. Elsevier Health Sciences, 2013; pp. 328.
• 21. Draper DO, Sunderland S, Kirkendall DT, Ricard M. A comparison of temperature rise in human calf muscles following applications of underwater and topical gel ultrasound. Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy 1993; 17: 247-251.
• 22. Ferguson JG. Physical Therapy for Animals. Selected Techniques. Canadian Veterinary Journal 1978; 19: 303.
• 23. Ebenbichler G, Resch KL. Low Dose Ultrasound Therapy: A Critical Review. Wiener Medizinische Wochenschrift 1994; 144: 51-53.
• 24. Gam AN, Johannsen F. Ultrasound therapy in musculoskeletal disorders: a meta-analysis. Pain 1995; 63: 85-91.
• 25. Reher P, Doan N, Bradnock B, Meghji S, Harris M. Effect of ultrasound on the production of IL-8, basic FGF and VEGF. Cytokine 1999; 11: 416-423.
• 26. Bellew JW, Michlovitz SL, Nolan Jr TP. Michlovitz's modalities for therapeutic intervention. FA Davis 2016; pp. 100 – 119.
• 27. Ortanca B. Karpal tünel sendromunda steroid fonoforezi ve terapötik ultrason uygulamalarının etkilerinin değerlendirilmesi, Uzmanlık Tezi, Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Eskişehir 2016; s. 24-26. (thesis in Turkish with an English abstract).
• 28. Watson T. Ultrasound in contemporary physiotherapy practice. Ultrasonics 2008; pp. 321-329.
• 29. Baker KG, Robertson VJ, Duck FA. A review of therapeutic ultrasound: biophysical effects. Physical therapy 2001; 81: 1351-1358.
• 30. Warden SJ, Fuchs RK, Kessler CK, Avin, KG, Cardinal RE, et al. Ultrasound produced by a conventional therapeutic ultrasound unit accelerates fracture repair. Physical Therapy 2006; 86: 1118-1127.
• 31. Byl NN. The use of ultrasound as an enhancer for transcutaneous drug delivery: phonophoresis. Physical therapy 1995; 75(6): 539-553.
• 32. Matava MJ, Purcell DB, Rudzki JR. Partial-thickness rotator cuff tears. American Journal of Sports Medicine 2005; 33: 1405-1417.2. Jagielski VA. On the various preperations of koumiss, and their use in medicine. British Medical Journal 1874; 1:229-301.