Sabit Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Afganistan Üzerine Ampirik Bir Analiz

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 17, 131 - 136, 30.06.2020

Ethem Esen , Muhammad Akbar Farahmand

Öz

Günümüzde küreselleşmenin arttığı Dünya Ekonomisinde ülkelerin ekonomik büyümelerinde sabit sermaye yatırımlarının önemli bir rolü bulunmaktadır. Bu çalışmada, Afganistan’da sabit sermaye yatırımlarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisini araştırmak için gecikmesi dağıtılmış otoregresif (ARDL) sınır testi yaklaşımı ve Granger nedensellik testi kullanılmıştır. Yıllık verilerin kullanıldığı çalışmada, dönem olarak 1980 ile 2017 yılları arası ele alınmıştır. Çalışmada verilerin durağanlıklarının tespiti için yapılan birim kök testlerinde, sabit sermaye yatırımları verisinin düzey değerinde ve ekonomik büyüme verisinin ise birinci farkında durağanlık koşulunu sağladıkları görülmüştür. Bu nedenle çalışmada, ARDL sınır testi yaklaşımı uygulanmıştır. ARDL modeli sonucunda, sabit sermaye yatırımlarıyla ekonomik büyüme arasında herhangi bir eşbütünleşme ilişkisi elde edilmemiştir. Daha sonra, uygulanan Granger nedensellik testi sonucuna göre, sabit sermaye yatırımlarından ekonomik büyümeye doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Büyüme, Sabit Sermaye Yatırımları, ARDL, Nedensellik

Kaynakça

• Bal, D. P., Dash, D. P., & Subhasish, B. (2016). The Effects of Capital Formation on Economic Growth in India: Evidence from ARDL-bound Testing Approach. Global Business Review, 17(6), 1388–1400.
• Bayraktutan, Y. & Arslan, İ. (2008). Türkiye’de Sabit Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Ko-Entegrasyon Analizi (1980-2006), KMU İİBF Dergisi, 14, 1-12.
• Berber, M., Sivri, U. & Artan, S. (2001). Türkiye'de yatırım harcamaları-ekonomik büyüme ilişkisi, AK Modeli Testi, 1968-1998. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (25), 61-70.
• Blomstrom, M., Lipsey, R. E., & Zejan, M. (1993). Is fixed investment the key to economic growth? (No. w4436). National Bureau of Economic Research.
• Çetin, M. (2012). Sabit sermaye yatırımları ve ekonomik büyüme: Ampirik bir analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1), 211-230.
• Chow, G. (1993). Capital Formation and Economic Growth in China. Quarterly Journal of Economics, (108), 809-842.
• Esen, E., & Özata, E. (2017). Turizmin Ekonomik Büyümeye Etkisi: Turizme Dayalı Büyüme Hipotezinin Türkiye İçin Geçerliğinin ARDL Modeli ile Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 43-58.
• Manyeki, J., & Kotosz, B. (2017). Empirical Analysis of the Wagner Hypothesis of Government Expenditure Growth in Kenya: ARDL Modelling Approach. Club of Economics in Miskolc TMP, 13(2), 45-57.
• Meyer, D., & Sanusi, K. A. (2019). A Cuasality Analysis of the Relationships Between Groos Fixed Capital Formation, Economic Growth and Employment in South Africa. Studia Universitatis BaBes-Bolyai Oeconomica, 64(1), 33-44.
• Nasery, J. A. (2014). The Economic Shock to Afghanistan Caused by Aid Reduction and Troops Withdrawal. IEE Working Papers, No. 202, ISBN 978-3-927276-88-8.
• Pamuk, M., & Bektaş, H. (2014). Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 77-90.
• Sinha, D. (1999). Export Instability, Investment and Economic Growth in Asian Countries: A Time Series Analysis. Economic Growth Centre, Discussion Paper, No:799, Yale University, 1-23.
• Srinivasan, P., Kumar, P. S., & Ganesh, L. (2012). Tourism and economic growth in Sri Lanka: An ARDL bounds testing approach. Environment and Urbanization Asia, 3(2), 397-405.
• Şahbaz, A. (2014). Sabit Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Nedensellik Analizi. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1), 1-12.
• Teyyare, E., & Sayaner, K. (2018). Türkiye’de Sabit Sermaye Yatırımları, Kurumsal Kalite ve Ekonomik Büyüme İlişkisi Analizi. Social Science Studies, 6(1), 179-196.
• Ugochukwu, U., & Chinyere, U. (2013). The Impact of Capital Formation on the Growth of Nigerian Economy. Research Journal of Finance and Accounting, 4(9), 36-42.