MIST Ülkelerinin Borsa Endeksleri Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisi

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 17, 137 - 145, 30.06.2020

Seyfettin Ünal , Fatma Köse

Öz

Çalışmada MIST ülkeleri olarak bilinen Meksika, Endonezya, Güney Kore ve Türkiye hisse senedi piyasalarının endeksleri arasındaki entegrasyonun incelenmesi amaçlanmıştır. 2000-2016 dönemi için ülkelere ait hisse senedi endekslerinin günlük kapanış değerleri kullanılarak Johansen eşbütünleşme ve VECM Granger nedensellik analizleri yürütülmüştür. Johansen eşbütünleşme testi sonuçları MIST ülkelerinin hisse senedi piyasaları arasında uzun dönemli bir denge ilişkisinin varlığını ortaya koymaktadır. Ayrıca, bu piyasalar arasındaki kısa dönemli nedensellik ilişkisinin geçerliliği Vektör Hata Düzeltme Modeli (VECM) ile araştırılmıştır. Nedensellik analizi sonuçlarına göre Endonezya’dan Güney Kore’ye ve Türkiye’den Meksika’ya tek yönlü bir nedensellik ilişkisinin varlığı tespit edilmiştir. Uzun dönemde, MIST ekonomileri arasında varlığı tespit edilen eşbütünleşme ilişkisi, bu ekonomilerin hisse senedi piyasaları arasında portföy çeşitlendirmesi ve arbitraj imkânlarının sınırlılığına işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yükselen Piyasalar, MIST, Borsa Entegrasyonu, Eşbütünleşme, Nedensellik

Kaynakça

• Akel, V. (2015). Kırılgan Beşli̇ Ülkelerinin Hisse Senedi Piyasaları Arasındaki Eşbütünleşme Analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 11(24).
• Çelik, T. & Boztosun, D. (2011). Türkiye Borsası ile Asya Ülkeleri̇ Borsaları Arasındaki̇ Entegrasyon İlişkisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 36, 91-139.
• Dickey, D. A. & Fuller, W. A. (1979). Distribution of the Estimators for Auto-regressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74, 427–431.
• Engle, R. F. & Granger, C. J. J. (1987). Co-integration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing. Econometrica, 55, 251–276.
• Erdinc, H. & Milla, J. (2009). Analysis of Cointegration in Capital Markets of France, Germany and United Kingdom. Econ. Bus.J. Inquiries Perspectives, 2(1), 109-123.
• Gözbaşı, O. (2010). İMKB ile Gelişmekte Olan Ülkelerin Hisse Senedi Piyasalarının Etkileşimi: Eşbütünleşme ve Nedensellik Yaklaşımı. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 100(35), 99–118.
• Güllü, M. & Yakışık, H. (2017). Karbon Emisyonu ve Enerji Tüketiminin Büyüme Üzerindeki Etkileri: MIST Ülkeleri Karşılaştırması. Sosyoekonomi Dergisi, 25(32), 239-253.
• Hall, S. G. (1991). The Effect of Varying Length VAR Models on the Maximum Likelihood Estimates of Cointegrating Vectorṡ. Scottish Journal of Political Economy, (38), 317-323.
• https://www.wsj.com/europe, Erişim tarihi: 22 Mayıs 2017.
• İbicioğlu, M. & Kapusuzoğlu, A.. (2011). İMKB ile Avrupa Birliği Üyesi̇ Akdeniz Ülkelerinin Hisse Senedi̇ Piyasalarının Entegrasyonunun Ampirik Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 85-102.
• Johansen, S. (1988). Statistical Analysis of Cointegration Vectors. Journal of Economics Dynamic and Control, 12, 231–254.
• Johansen, S. & Juselius, K. (1990). Maximum Likelihood Estimation and Inferences on Cointegration with Applications to the Demand for Money. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52, 169–210.
• Keskin Benli, Y. (2014). Türkiye Borsasının Gelişmekte Olan Ülkeler Borsaları ile Eşbütünleşme Analizi̇. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 23, 18-32.
• Keskin Benli, Y., Basci, S. & Degirmen, S. (2012) Common Stochastic Trend and Co-İntegration in the Stock Exchange Markets: European Countries and Turkey, African Journal of Business Management, 6(7), 2565-2577.
• Khan, T. A. C. (2011). Cointegration of International Stock Markets: An Investigation of Diversification Opportunities. Undergraduate Economic Review, 8(1).
• Kocabıyık, T. & Kalaycı, Ş. (2014). Borsalar Arasında Etkileşim: G-8 Ülkeleri ve Türkiye Üzerine Ampirik Bir Araştırma. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 51(594), 37-56.
• Korkmaz, T. & Çevik, E. İ. (2008). Türkiye ve Uluslararası Hisse Senedi Piyasaları Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisi ve Portföy Tercihleri. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 2(1), 59–84.
• Madhavan, V. (2017). How Interrelated are MIST Equity Markets with the Developed Stock Markets of the World? Journal Cogent Economics & Finance, 5(1).
• Masih, A. M. M. & Masih, R. (1997). Dynamic Linkages and the Propagation Mechanism Driving Major International Stock Markets: An Analysis of the Pre- and Post-Crash Eras. The Quarterly Review of Economics and Finance, 37, 859–885.
• Masih, A. M. M. & Masih, R. (1999). Are Asian Stock Market Fluctuations due Mainly to Intra-Regional Contagion Effects? Evidence based on Asian Emerging Stock Markets. Pacific Basin Finance Journal, 7, 251–282.
• Min, İ., Yang, J. & Kolari, J. (2003). Stock Market Integration and Financial Crises: The Case of Asia. Applied Financial Economics, 13(7), 477-486.
• Narin, M. & Kutluay, D. (2013). Değişen Küresel Ekonomik Düzen: BRIC, 3G ve N 11 Ülkeleri. Dosya, Ankara Sanayi Odası Yayını, 30-50.
• Özşahin, Ş. (2017). Yükselen Piyasa Ekonomilerinde Menkul Kıymetler Borsalarının Entegrasyonu: Türkiye ve BRICS Ülkeleri Üzerine Çoklu Yapısal Kırılmalı Eş-bütünleşme Analizi. Yönetim ve Ekonomi̇, 24(2).
• Phillips, P. C. & Perron, P. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression. Biometrika, 75, 335–346.
• Samırkaş, M. C. & Düzakın, H. (2013). İstanbul Menkul Kıymetler Borsasının Avrasya Borsaları ile Entegrasyonu. Akademik Bakış Dergisi̇, 35 (Mart–Nisan).
• Vuran, B. & Türkay, K. (2017). Emerging Markets Stock Exchange Linkages: Evidence from BRICS and MIST Countrıes. International Research Journal of Applied Finance, 8(1), 1-11.
• Yarovaya, L. & Lau, M. C. K. (2016). Stock Market Comovements Around The Global Financial Crisis: Evidence from the UK, BRICS and MIST Markets. Research in International Business and Finance, 37, 605-619.
• Yıldız, A. & Aksoy, E. E. (2014). Morgan Stanley Gelişmekte Olan Borsa Endeksi ile BIST Endeksi Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisinin Analiz Edilmesi. Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(1), 1-19.