Enflasyon ve Faiz Oranlarının Hisse Senedi Getirilerine Etkisinin Araştırılması: BİST Mali Endeksi Üzerinde Ampirik Uygulama

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 17, 185 - 191, 30.06.2020

Selim Yıldırım , Serdar Ögel , Omar Alhajrabee

Öz

Bu çalışmada Borsa İstanbul alt endeksi olan BİST Mali getirileri ile enflasyon ve faiz oranları arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu ilişkiyi araştırmak üzere Ocak 2013-Mart 2020 dönemine ait aylık veriler ele alınmıştır. Çalışma kapsamında VAR modeli çerçevesinde, Granger nedensellik testi, Etki-Tepki ve Varyans Ayrıştırması analizleri uygulanmıştır. Analizde kurulan VAR 10 modelinde, %10 anlamlılık düzeyinde değişkenlerin durağan olduğu ve arasında değişen varyans ve otokorelasyon sorunları olmadığı tespit edilmiştir. Analizden elde edilen bulgular faizden BİST Mali endeksine doğru tek yönlü Granger nedensellik ilişkisi bulunduğunu göstermektedir. Ayrıca enflasyondan hisse senedi endeksine herhangi nedensellik ilişkisi bulunmamışken hisse senedi endeksinden enflasyona doğru bir Granger nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Enflasyon, Faiz Oranları, Bist Mali, Var Modeli

Kaynakça

• Balı, S., Ozan, M., & Haydar, A. (2014). Hisse Senedi Fiyatlarını Etkileyen Temel Makroekonomik Faktörlerin BİST 100 Endeksi’ne Etkisinin Ölçülmesi. 46–50.
• Çulha, E. (2019). Faiz Oranları, Bist-100 Endeksi VE Bist Sektör Endeksleri Arasındaki İlişki. Pamukkale Üniversitesi.
• Gunasekarage, A., Pisedtasalasai, A., & Power, D. M. (2004). Macroeconomic Influence on the Stock Market: Evidence from an Emerging Market in South Asia. Journal of Emerging Market Finance, 3(3), 285–304. https://doi.org/10.1177/097265270400300304
• Hosseini, S. M., Ahmad, Z., & Lai, Y. W. (2011). The Role of Macroeconomic Variables on Stock Market Index in China and India. International Journal of Economics and Finance, 3(6). https://doi.org/10.5539/ijef.v3n6p233
• Hsing, Y., & Hsieh, W. jen. (2012). Impacts of macroeconomic variables on the stock market index in Poland: New evidence. Journal of Business Economics and Management, 13(2), 334–343. https://doi.org/10.3846/16111699.2011.620133
• Kamışlı, M., Kamışlı, S., & Sevil, G. (2016). The Effects of Crises on Volatility Spillovers Between Borsa Istanbul Sector Indexes. Advances in Economics and Business, 4(7), 339–344. https://doi.org/10.13189/aeb.2016.040703
• Kamışlı, M., Kamışlı, S., Temizel, F., & Esen, E. (2016). Do Commodity Return Shocks Affect Financial Sector Index Returns Asymmetrically? The Case of Euro Area. International Research Journal of Applied Finance, 7(11), 334–349. https://doi.org/10.0711/article-5
• Kamışlı, M., Temizel, F., & Şahin, H. İ. (2018). Makroekonomik Değişkenler İle Borsa İstanbul Alt Sektör Endeks Getiri İlişkisi: Taş-Toprak Endeksi (XTAST) Uygulaması. In F. Temizel (Ed.), Sanayi Sektörü Getirilerinin Belirleyicileri (1st ed., pp. 118–130). Beta Basım Yayım A.Ş.
• Kendirli, S., & Çankaya, M. (2016). Döviz Kuru ve Enflasyonun Bist Banka Endeksi Üzerindeki Etkisi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(3), 215–227.
• Ögel, S. (2019). Faiz Oranlarının Bankacılık (XBANK) ve Gayrımenkul (XGMYO) Endeksleri İle İlişkisi. In F. Temizel (Ed.), İşletme ve Finans Yazıları II (1st ed., pp. 241–258). Beta Basım Yayım A.Ş.
• Saleem, F. saleem, Zafar, L., & Rafique, B. (2013). Long Run Relationship between Inflation and Stock Return: Evidence from Pakistan. Academic Research International, 4(2), 407–415. Retrieved from http://www.savap.org.pk/journals/ARInt./Vol.4(2)/2013(4.2-42).pdf
• Sayılgan, G., & Süslü, C. (2011). Makroekonomik Faktörlerin Hisse Senedi Getirilerine Etkisi: Türkiye ve Gelişmekte Olan Piyasalar Üzerine Bir İnceleme. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 5(1), 73–97.
• Tangjitprom, N. (2012). Macroeconomic Factors of Emerging Stock Market: The Evidence from Thailand. SSRN Electronic Journal. https://doi.org/10.2139/ssrn.1957697
• Temizel, F. (2018). Gelişmekte Olan Ülkelerde Makroekonomik Değişkenlerin Hisse Senedi Piyasalarına Asimetrik Etkileri (1st ed.). Beta Basım Yayım A.Ş.
• Temizel, F., Peker, G., Esen, E., & Kostakoğlu, F. (2018). Seçilmiş Makroekonomik Değişkenleri Borsa İstanbul METALANA Endeksi (XMANA) Getirileri Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi. In F. Temizel (Ed.), Sanayi Sektörü Getirilerinin Belirleyicileri (1st ed., pp. 76–91). Beta Basım Yayım A.Ş.
• Temizel, F., Yetkin, S., & Kostakoğlu, F. (2018). Bist XTEKS Getirisi İle Makroekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin Analizi. In F. Temizel (Ed.), Sanayi Sektörü Getirilerinin Belirleyicileri (1st ed., pp. 132–149). Beta Basım Yayım A.Ş.
• Uwubanmwen, A., & Eghosa, I. L. (2015). Inflation Rate and Stock Returns : Evidence from the Nigerian Stock Market . Inflation Rate and Stock Returns : Evidence from the Nigerian Stock Market ., 6(11), 155–167.
• Uyar, Um., Kangallı Uyat, S., & Gökçe, A. (2016). Gösterge Faiz Oranı Dalgalanmaları ve Bist Endeksleri Arasındaki İlişkinin Eşanlı Kantil Regresyon İle Analizi. 16(4), 587–598.
• Yaghi, K. M. (2020). Causality between Inflation Rate and Stock Prices Index (Evidence from Damascus Securities Exchange). Tishreen University Journal for Research and Scientific Studies, 42(1).
• Yıldırım, K., Gazel, Y., Temizel, F., & Esen, E. (2018). Borsa İstanbul Gıda İçecek Endeksi (XGIDA) Getirisini Etkileyen Değişkenler. In F. Temizel (Ed.), Sanayi Sektörü Getirilerinin Belirleyicileri (1st ed., pp. 13–34). Beta Basım Yayım A.Ş.