EXAMINING THE CONSUMPTION BEHAVIORS OF FOOTBALL FANS (ADIYAMAN PROVINCE EXAMPLE)

Yıl 2021, Cilt: 15 Sayı: 2, 301 - 313, 16.08.2021

Ali Rıza Tekerek , Mine Koç

Öz

The aim of this research is to examine the consumption behavior of football fans in Adıyaman in terms of some variables. The research is a quantitative study and was carried out in a descriptive survey model. A total of 220 football fans, 151 men and 69 women, voluntarily participated in the study. "Football Fan Consumption Behavior Scale" developed by Kim (2008) and Turkish reliability and validity study conducted by Köse (2014) and "Personal Information Form" developed by the researcher were used as data collection tools in the study. Number, percentage distribution, Mann Whitney U test and Kruskal Wallis Variance analysis methods were used to evaluate data. According to the results of the analysis, it was determined that, according to the gender variable, the football consumption levels of the male fans were higher than the female fans, but there was no statistically significant difference except for the sub-dimensions of media consumption and competition consumption. (p> 0,05). It was determined that the football consumption levels of the fans aged 44 and over were higher than the fans between the ages of 22-32 and 33-43, however the difference was statistically significant (p <0,05). It was concluded that the football consumption levels of the fans who stated that their income level was "good", and that the income level was "medium" and "low" was high and the difference was statistically significant (p <0.05).When the football consumption levels of the fans are compared according to the team variable; It was determined that the football consumption levels of Fenerbahçe, Beşiktaş and Galatasaray football team fans were higher than those who stated that they were the supporters of "other" teams and the difference was statistically significant (p <0,05). According to the results of the analysis, the increase in age, income level and the level of sportive success of the team, as well as the gender factor, are effective in the increase in the consumption behavior of football fans.

FUTBOL TARAFTARLARININ TÜKETİM DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ (ADIYAMAN İLİ ÖRNEĞİ)

Öz

Bu araştırmanın amacı Adıyaman ilindeki futbol taraftarlarının tüketim davranışlarının bazı değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırma nicel bir çalışma olup, betimsel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya 151 erkek, 69 kadın olmak üzere toplam 220 futbol taraftarı gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Kim (2008) tarafından geliştirilen, Türkçe güvenirlik ve geçerlik çalışması Köse (2014) tarafından yapılan ‘’Futbol Taraftarı Tüketim Davranışı Ölçeği’’ ve araştırmacı tarafından geliştirilen ‘’Kişisel Bilgi Formu’’ kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzdelik dağılım, Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis Varyans analizi yöntemlerinden yararlanılmıştır. Yapılan analiz sonuçlarına göre cinsiyet değişkenine göre erkek taraftarların futbol tüketim düzeylerinin kadın taraftarlara göre daha yüksek olmakla beraber medya tüketimi ve müsabaka tüketimi alt boyutları dışında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık olmadığı tespit edilmiştir (p>0,05). 44 yaş ve üzerindeki taraftarların 22-32 ve 33-43 yaş arasındaki taraftarlara göre futbol tüketim düzeylerinin daha yüksek olduğu, bununla birlikte farkın istatistiksel açıdan anlamlı olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). Gelir düzeyinin “iyi’’ olduğunu belirten taraftarların, gelir düzeyinin ‘’orta’’ ve ‘’düşük’’ olduğunu belirten taraftarlara göre futbol tüketim düzeylerinin yüksek olduğu ve farkın istatistiksel açıdan anlamlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır (p<0,05). Taraftarların takım değişkenine göre futbol tüketim düzeyleri karşılaştırıldığında ise; Fenerbahçe, Beşiktaş ve Galatasaray futbol takımı taraftarlarının futbol tüketim düzeylerinin ‘’diğer’’ takımların taraftarı olduğunu belirtenlere göre yüksek olduğu ve farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Yapılan analiz sonuçlarına göre yaş, gelir düzeyi ve takımın sportif başarı seviyesindeki artış aynı zamanda cinsiyet faktörü, futbol taraftarlarının tüketim davranışlarının artışında etkili olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Futbol, Taraftar, Tüketim

Kaynakça

• Azizağaoğlu A., Altunışık R. (2012). Postmodernizm, sembolik tüketim ve marka. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi. 4(2), 33-50.
• Gümüş N., Karaca Ş. (2020).Tüketicilerinin karar verme tarzlarının incelenmesi: Türk dünyası örneği. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi. 9(2), 946-957.
• Devecioğlu S. (2005). Türkiye’de spor sektörü stratejilerinin geliştirilmesi. Verimlilik Dergisi. 2, 117-134.
• Öntürk Y., Karacabey K., Özbar N. (2019). Günümüzde spor denilince ilk akla neden futbol gelir? Sorusu üzerine bir araştırma. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 17(2), 1-12.
• Şahin MB. (2019). Futbol değil spor ekranı. TRT Akademi. 4(8), 564-573.
• Ekmekçi-Dağlı YA. (2007). Spor pazarlamasında internetin kullanımı: Türkiye futbol süper ligi takımlarının ağ ortamında pazarlama açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Yücel N., Gülter E. (2015). Spor pazarlamasında marka değeri ve taraftar sadakatinin incelenmesi: Fırat Üniversitesi öğrencileri üzerine bir uygulama. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 25(1). 145-162.
• Jones I. (1997). A further examination of the factors influencing current identification with a sports team. Perceptual and Motor Skills. 85, 257-258.
• Wann DL., Melnick MJ., Russell GW., Pease DG. (2001) Sport fans: The psychology and social impact of spectators. Routledge Press, New York.
• Guttmann A. (1986). Sport spectators. P.p viii. New York: Columbia University Pres, 30.
• Sutton WA., McDonald MA., Milne GR., Cimperman J. (1997). Creating and fostering fan identification in professional sports. Sport Marketing Quarterly. 6(1), 15-22.
• Hunt AK., Bristol T., Bashaw ER. (1999). A conceptual approach to classifying sports fans. Journal of Servıces Marketing. 13(6), 439-452.
• Kim YK., Trail G. (2011). A conceptual framework for understanding relationships between sport consumers and sport organizations: A relationship quality approach. Journal of Sport Management. 25(1), 57-69.
• Erdeveciler E., Balcı V., Elmas M. (2019). Spor tüketimi ölçeği geliştirme çalışması. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi. 6(1), 367-382.
• Berkowitz C, Hartley K, Rudelius A. (2000). Integrated marketing communications and direct marketing. İçinde: Berkowitz, C., Hartley, K., Rudelius. (Editörler). A (4th ed.) Marketing. Canada: McGraw-Hill Ryerson: Ontario, 481-505.
• Soygüden A. (2016). Profesyonel futbol kulüplerinin gelir kaynaklarının incelenmesi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 9(4), 21-35.
• Goff B., Ashwell T. (2005). Sport broadcasting. İçinde: Masteralexis HP., Barr CA.,. Hums MA (Editörler.), Principles and Practices of Sport Management, MA: Jones and Bartlett Publishers: Sudbury, 360-381.
• Anderson EW. (1998). Customer satisfaction and word of mouth. Journal of Service Research.1, 5-17
• Hennig-Thurau T., Gwinner KP., Gremler DD. (2002). Understanding relationship marketing outcomes: An ıntegration of relational benefits and relationship quality. Journal of Service Research. 4, 230-247.
• Karatopak T. (2019). Spor yapan futbol taraftarlarının takımlarıyla özdeşleşme düzeyleriyle spor organizasyonları tüketimi arasındaki ilişki (Ordu ili örneği).Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ordu.
• Meltem K., Büyükbaykal G. (2019). Tüketim toplumu bağlamında futbolun endüstrileşmesi: 3 büyük takım taraftarları üzerinden inceleme. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 5(2), 683-703.
• Bozbay Z., Akpınar H. (2020). Tüketicilerin spor ürünlerine ilişkin çevrimiçi tüketim motivasyonlarının ve elektronik hizmet kalitesi algılarının yeniden satın alma niyetleri üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 11(22), 412-430.
• Yurtsızoğlu Z. (2020). Spor takımı taraftarı lise öğrencilerinin hedonik tüketim eğilimi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 21 (1) , 146-162.
• Gürel E., Altinay L., Daniele R. (2010). Tourism students’ entrepreneurial ıntentions. Annals of Tourism Research. 3(3), 646-669.
• Kim YK. (2008). Relationship framework in sport management: How relationship quality affects sport consumption behaviors. Dissertation Presented to the Graduate School of The University of Florida. Florida.
• Köse H. (2014). Algılanan taraftar odaklılık ve ilişki kalitesinin taraftar tüketim davranışı üzerine etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü. Eskişehir.
• Orçun Ç., Demirtaş MC. (2015). Gelişen futbol ekonomisinde taraftarların kulüp değerlerine olan bakış açıları: Bucaspor örneği. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 2(1), 113-126.
• Polat E., Sönmezoğlu U., Yıldız K., Çoknaz D. (2019). Determination of the levels of team ımage, team loyalty and team ıdentification of sports fans. International Journal of Sport, Exercise & Training Sciences. 5(3), 143–153.
• Koparan N. (2007). Medyanın kadınlar üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Taşmektepligil Y. (2005). Perception of Turkish media by Turkish society. The 46th Ichper SD Anniversary World Congress Book. 541-545.
• Türkiye Futbol Federasyonu (2005). Futbol kamuoyu araştırması. İstanbul: Türkiye Futbol Federasyonu Yayını.
• Bayraktar C. (2003). Sosyal yapı özelliklerinin spora etkisi. Uludağ Eğitim Fakültesi Dergisi. 17(1), 19-36.
• Cemalcılar İ.(2001). Pazarlama yönetimi. 3. Baskı. Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
• Gladden JM., Milne GR. (1999). Examining the importance of brand equity in professional sport. Sport Marketing Quarterly. 8(1), 21-29.
• Gladden JM., Irwin RL., Sutton WA. (2001). Managing North American major professional sport teams in the new millennium: A focus on building brand equity. Journal of Sport Management. 15(4), 297-317.