Covid-19 Sürecinde Hemşirelerin Sağlık Anksiyete Düzeylerini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 226 - 231, 01.05.2022

Eda Gülbetekin , Fatma Gül Can , Yunus Tunç

https://doi.org/10.19127/bshealthscience.1037604

Cited By: 2

Öz

Araştırmanın amacı, Covid-19 sürecinde hemşirelerin sağlık anksiyete düzeylerini etkileyen faktörleri belirlemektir. Tanımlayıcı tipte olan araştırma, İl Sağlık Müdürlüğü bünyesindeki yataklı tedavi kurumları ve toplum sağlığı merkezinde, 1 Haziran-30 Temmuz 2020 tarihleri arasında, yapıldı. Araştırmanın örneklemini; belirtilen kurumlara kayıtlı 150 hemşire oluşturdu. Verilerin toplanmasında, Demografik Bilgi Formu ve Sağlık Anksiyetesi Envanteri kullanıldı. Veriler, bilgisayar ortamında, tanımlayıcı istatistikler, Mann Whitney U Testi ve Kruskal Wallis Testi kullanılarak analiz edildi. Araştırmaya katılan hemşirelerin, %38,7’si 20-25 yaş aralığında, %83,3’ü çekirdek aile tipine sahip, %72,7’si lisans mezunu, %54’ünün geliri giderine denk, %59.3’ünün bekar olduğu bulunmuştur. Ayrıca %64,7’sinin çocuğu yoktur ve %56’sı 0-5 yıl arasında bir deneyime sahiptir. COVİD’li hastaya bakma durumuna bakıldığında, hemşirelerin %48’i COVİD’li bir hastaya bakım verdiğini belirtmiştir. Çalışma sürecinde virüsle ilgili hissedilen duruma bakıldığında, %49,3’ünün anksiyete hissettiği belirlendi. Hemşirelerin yaşının, gelir durumunun ve çalışma sürecinde hissedilen durumun sağlık algısını etkilediği saptanmıştır (P < 0.05). Bu çalışmada, hemşirelerin sağlık anksiyetesi durumunun yaşa, gelir durumuna ve çalışma sürecinde hisettikleri duruma göre farklılık gösterdiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Anksiyete, Covid-19, Hemşire

Teşekkür

Çalışmamızı okuyan ve değerlendiren tüm hocalarımıza teşekkür ederiz.

Determining The Factors Affecting Health Anxiety Levels of Nurses in the Covid-19 Process

Öz

The aim of the study is to determine the factors affecting the health anxiety levels of nurses during the Covid-19 process. The descriptive study was conducted between 1 June and 30 July 2020 in the inpatient treatment institutions and community health center within the Provincial Health Directorate. The universe of the research; created nurses registered in the specified institutions. In the sample, 150 nurses were studied. Demographic Information Form and Health Anxiety Inventory were used to collect the data. Data were analyzed in computer environment using descriptive statistics, Mann Whitney U Test and Kruskal Wallis Test. It was found that 38.7% of the nurses participating in the study were in the age range of 20-25, 83.3% had nuclear family type, 72.7% had a bachelor's degree, 54% had an income equal to their expenses, and 59.3% were single. In addition, 64.7% have no children and 56% have an experience of 0-5 years. When looking at the situation of caring for a patient with COVID, 48% of the nurses stated that they care for a patient with COVID. Considering the situation felt about the virus during the study period, it was determined that 49.3% of them felt anxiety. It was determined that the age, income status and situation felt during the work of nurses affect the perception of health (P < 0.05). In this study, it was concluded that the health anxiety status of nurses differed according to age, income status and the situation they felt during the working process.

Anahtar Kelimeler

Anxiety, Covid-19, Nurse

Kaynakça

• Alioğulları A, 2021. Covid-19 virüs salgini sirasinda yetişkin bireylerde sağlik anksiyetesi, ölüm anksiyetesinin yaş ve cinsiyete göre incelenmesi. Yüksek Lisan Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, Klinik Psikoloji Bilim Dalı, İstanbul, ss. 80.
• Aydemir Ö, Kırpınar İ, Satı T, Uykur B, Cengisiz C.2013. Reliability and validity of the Turkish version of the health anxiety inventory. Arch Neuropsychiat, 50: 325-331.
• Bosnalı O, Tander B. 2020. COVID-19 pandemisi ve çocuk cerrahisi. Çocuk Cerrahisi Dergi, 34: 1-8.
• Bozkurt ZS, Sunbul M, Aydın SE, Dalkilic B, Cengiz F, Kivrak T, Durmus E. 2014. Evaluation of alexithymia, somatosen-sory sensitivity, and health anxiety levels in patient with noncardiac chest pain. Biomed Res Int, 2014: 896183. doi: 10.1155/2014/896183.
• Büyüköztürk Ş, Kılıç Çakmak E, Akgün ÖE, Karadeniz Ş, Demirel F. 2015. Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Yayınları, Ankara, 18. Baskı, ss. 392.
• Cebeci SP, Durmaz H. 2021. Corona virüslü hastalara bakım veren hemşirelerde depresyon, anksiyete ve stres düzeyinin belirlenmesi. Ankara Sağlık Bilim Der, 10: 46-56.
• Cevizci O, Müezzin EE. 2019. Sağlık çalışanlarında psikolojik belirtilerin ve psikolojik dayanıklılığın incelenmesi. Cyprus Turkish J Psych Psychol, 1(3): 167-172.
• Chee VWT, Khoo MLC, Lee SF, et al. 2004. Infection control measures for operative procedures in severe acute respiratory syndrome-related patients. Anesthesiol,100: 1394-1398.
• Chen Y, Zhou H, Zhou Y, Zhou F. 2020. Prevalence of self-reported depression and anxiety among pediatric medical staff members during the COVID-19 outbreak in Guiyang, China. Psychiatry Res, 288: 113005.
• Çetintepe SP, İlhan MN. 2020. COVID-19 Salgınında sağlık çalışanlarında risk azaltılması. J Biotechnol Strat Health Res, 1: 50-54.
• Ghasempour M, Purabdollah M. 2020. Necessity of attention to mental health of the front line nurses against covid-19: a forgotten requirement. Inter J Community Based Nursing Midwifery, 8(3): 280-281.
• Guan, W-j NZ-y, Hu, Y, Liang, W-h, Ou C-q, He, J-x, et al. 2020. Clinical characteristics of 2019 novel coronavirus infection in China. NEJM, 382: 1709-1720.
• Hiçdurmaz D, Özçetin YS. 2020. COVID-19 Pandemisinde ön safta çalışan hemşirelerin ruhsal sağlığının korunması ve ruhsal travmanın önlenmesi. HUHEMFAD-JOHUFON, 7(Özel Sayı): 1-7.
• Huang JZ, Han MF, Luo TD, Ren AK, Zhou XP.2020. Mental health survey of 230 medical staff in a tertiary infectious disease hospital for COVID-19. Chinese J Indust Hygiene Occupational Diseases, 38(3): 192-195.
• İnci F, Öz F. 2012. Palyatif bakım ve ölüm kaygısı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(2): 178-187.
• Irmak B, Bölükbaş N. 2015. Hemşirelik öğrencilerinde sağlık anksiyetesi düzeylerinin belirlenmesi. 14. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi Özet Kitabı, 22-26 Nisan, Kayseri, 305.
• Kamer E, Çolak T. 2020. COVID-19 ile enfekte bir hastasının operasyona ihtiyacı olduğunda ne yapmalıyız: Cerrahi öncesi, cerrahi sırası ve cerrahi sonrası rehberi. Turk J Colorectal Dis, 30: 1-8.
• Janzen-Claude JA, Hadjistavropoulos HD, Friesen L. 2014.Exploration of health anxiety among individuals with diabetes: prevalence and implications. J Health Psychol, 19: 312-22.
• Özdelikara A, Alkan SA, Mumcu N. 2018. Hemşirelik öğrencilerinde sağlık algısı, sağlık anksiyetesi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Bakırköy Tıp Derg, 14: 275-82.
• Özdemir K. 2014. Yoğun bakım hemşirelerinde görülen ölüm kaygısı. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, Erzurum, ss. 69.
• Kang L, Ma S, Chen M, Yang J, Wang Y, Li R, et al. 2020. Impact on mental health and perceptions of psychological care among medical and nursing staff in Wuhan during the 2019 novel coronavirus disease outbreak: a crosssectional study. Brain Behav Immun, 87:11-17.
• Karapıçak ÖK, Arslan S, Utku Ç.2012. Panik bozukluğu, somatizasyon bozukluğu ve hipokondriaziste sağlık kaygısı. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi Araş Derg, 1(1): 43-51.
• Lai J, Ma S, Wang Y, Cai Z, Hu J, Wei N, et al. 2020. Factors associated with mental health outcomes among health care workers exposed to coronavirus disease 2019. JAMA Network Open, 3(3): 203976.
• Lau JTF, Yang X, Pang E, Tsui HY. Wong E. and Wing YK. 2005. SARS Related perceptions in Hong Kong. Emerging Infect Diseases, 11: 417-424.
• Li R, Chen Y, Lv J, Liu L, Zong S, Li H, Li H. 2020. Anxiety and related factors in frontline clinical nurses fighting COVID-19 in Wuhan. Medicine, 99(30):1-5. doi:10.1097/MD.0000000000021413.
• Liu Y, Li J, Feng Y.2020. Critical care response to a hospital outbreak of the 2019-nCoV infection in Shenzhen, China. Crit Care, 24: 56.
• Maben J, Bridges J. 2020. Covid‐19: Supporting nurses’ psychological and mental health. J Clin Nurs, 29(15-16): 2742-2750.
• Özlü NGO, Vural F. 2020. Covıd- 19 pandemi sürecinde çocuk cerrahisinde uygulamalar. Anadolu Hemşirelik Sağlık Bilim Derg, 23:343-349.
• Pappa S, Ntella V, Giannakas T, Giannakoulis VG, Papoutsi E, Katsaounou P. 2020. Prevalence of depression, anxiety, and insomnia among healthcare workers during the COVID-19 pandemic: A systematic review and meta-analysis. Brain Behav Immun, 88: 901-907.
• Polat Ö, Coşkun F. 2020. COVID-19 Salgınında sağlık çalışanlarının kişisel koruyucu ekipman kullanımları ile depresyon, anksiyete, stres düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Batı Karadeniz Tıp Derg, 4(2): 51-58.
• Salkovskis PM, Rimes KA, Warwick HM, Clark DM. 2020. The health anxiety inventory: de-velopment and validation of scales for the me-asurement of health anxiety and hypochondri-asis. Psychol Med, 32: 843-853.
• Sakaoğlu HH, Orbatu D, Emiroğlu M, Çakır Ö. 2020. Covid-19 salgını sırasında sağlık çalışanlarında spielberger durumluk ve sürekli kaygı düzeyi: Tepecik hastanesi örneği. Tepecik Eğit Araşt Hast Derg, 30(Ek sayı): 1-9.
• Şimşekoğlu N, Semih A. 2016. Bir üniversite hastanesinde görevli hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve sağlık kaygısı düzeyleri. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilim Enstit Derg, 6: 19-29.
• Taylor, S.2004. Understanding and treating health anxiety: a cognitive-behavioral approach. Cognitive Behav Pract, 11: 112-123.
• Taylor MR, Kingsley EA, Garry JS, Raphael B. 2008. Factors influencing psychological distress during a disease epidemic: data from australia’s first outbreak of equine influenza. BMC Public Health, 8: 1-13.
• Ünalan E. 2014. Üniversite öğrencilerinde ruh sağlığı, sağlık kaygısı ve sağlık davranışları arasındaki ilişkiler. Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul, ss. 101.
• Yılmaz EB, Ayvat İ, Şiran B. 2018. Hastanede yatan hastalarda sağlık anksiyetesi ile sağlık programlarını izleme motivasyonları arasındaki ilişki. Fırat Tıp Derg, 23: 11-17.
• Yıldız F. 2014. 19. yüzyılda Anadolu’da salgın hastalıklar (veba, kolera, çiçek, sıtma) ve salgın hastalıklarla mücadele yöntemleri. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Denizli, ss. 117.
• Zhang WR, Wang K, Yin L, Zhao, W. F., Xue, Q., Peng, M. 2020. Mental health and psychosocial problems of medical health workers during the COVID-19 epidemic in China. Psychother Psychosom, 89: 242–250
• Zhu Z, Xu S, Wang H, Liu Z, Wu J, Li G, et al. 2020. COVID-19 in Wuhan: immediate psychological impact on 5062 health workers. MedRxiv, 1-24, doi: https://doi.org/10.1101/2020.02.20.20025338.