TARIMIN FİNANSMANINDA SELEM YÖNTEMİ VE MUHASEBE KAYITLARI

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 7, 32 - 47, 01.01.2019

Sabri Burak Arzova , Bertaç Şakir Şahin

Öz

 

 Son
yıllarda dünyada ve ülkemizde kullanımı artan faizsiz finansman sistemi,
finansman yöntemlerinden faiz unsurunu çıkarıp kâr ve zarara katılım esasını ilke edinmiş ve geleneksel yöntemlere bir alternatif
olmuştur. Geleneksel finansın dini hassasiyetleri karşılayamaması ve
mikrofinans alanındaki eksikleri sebebiyle etkin bir şekilde ulaşamadığı farklı
ekonomik etkinliklere ve sosyoekonomik seviyelere ulaşabilmesi de faizsiz
finansman araçlarının bir diğer avantajı olmuştur. Bu ekonomik etkinliklerden
biri de tarımdır. Karakteristik özellikleri ve tarımla uğraşan her kesime hitap
edememesi sebebiyle geleneksel finansman yöntemlerinin tarımın finansmanı için
yeterli olamayacağı bir gerçektir. Faizsiz finansman araçları felsefesi
itibariyle bu açığı kapatarak tarımın finansmanında etkinliği sağlayabilecek
özelliktedir. 

   Tarımın
finansmanında kullanılabilecek faizsiz araçlardan biri de selemdir. Selem,
finansmana ihtiyaç duyan tarım üreticisinin ürünlerinin peşin fiyattan satın
alınması ve ürünlerin ileri bir tarihte teslim edilmesi işlemidir. Üreticiyi
finansal anlamda rahatlatan selem uygulaması, İslamiyet’in erken dönemlerinden
itibaren tarımın finansmanında sıklıkla kullanılan bir yöntem olmuştur.
Çalışmamızda tarımda selem uygulamasının felsefesi ve uygulamasını tanıtacak,
selemin riskleri ve çözüm önerilerinden bahsettikten sonra selemin
muhasebeleştirilmesini inceleyeceğiz.

Anahtar Kelimeler

Selem, Tarımın Finansmanı, Faizsiz Finansman Araçları

Kaynakça

• Akdemir, S. (2018), Faizin Yarattığı Toplumsal Sorunlara Alternatif Arayışlar: Para Peşin Mal Vadeli Selem Sözleşmelerine Yenilikçi Bir Yaklaşım. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 78-109.
• Akdoğan, N. , Sevilengül, O. (2007), Türkiye Muhasebe Standartlarına Uyum İçin Tekdüzen Hesap Planında Yapılması Gereken Değişiklikler, Mali Çözüm Dergisi, 84, 29-70.
• Atar, A. (2017). Başlangıcından Günümüze Dünyada ve Türkiye’de İslâmi Bankacılığın Genel Durumu. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 6(4), 1029-1062.
• Aybakan, B. (2009), Selem TDV İslam Ansiklopedisi (Cilt: 36, 402-405). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi, İstanbul.
• Bakkal, A. (2016), Katılım Bankalarında Murabaha Dışı Gelir Kaynaklarının Arttırılması. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 36, 7-29.
• Buhari, Kitâbu’s Selem 1,2.
• Çanakcı, M. , Tunalı, H. (2018), İslami Bankacılık Sektöründe Likidite Riski Unsurlarını Belirleyen Esaslar. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 10(18), 90-119.
• Ehsan, A. , Shahzad, M. A. (2015), Bay Salam: A Proposed Model for Shari’ah Compliant Agriculture Financing. Business & Economic Review, 7(1), 67-80.
• Hassan, M. T. (2012), Role of Islamic Banking in Agriculture Development in Bahawalpur, Pakistan. International Journal of Learning & Development, 2(3), 123-138.
• Kaleem, A. , Wajid, R. A. (2009), Application of Islamic banking instrument (Bai Salam) for agriculture financing in Pakistan. British Food Journal, 111 (3), 275-292.
• Kettell, B. (2011), Introduction to Islamic Banking and Financing, Wiley Publications, USA.
• Mal Ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Karar. (2007), Resmi Gazete No: 26742, 30/12/2007.
• Muhammad, A. , ArifZakaullah, M. (2013), Applicability of Islamic Micro-Investment Model in Kano State, Nigeria: Empirical Evidence. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 7(4), 535-542.
• Putri, M. A. , Dewi, M. K. (2011). Developing Salam-Based Financing Product: Indonesian Islamic Rural Bank. Business & Management Quarterly Review, 2( 4), 103-112.
• http://www.tuik.gov.tr .