Fen Bilimleri Öğretmen Adayları ve Pedagojik Formasyon Fen Grubu Öğrencilerinin Yansıtıcı Düşünme Becerilerinin Karşılaştırılması

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 2, 385 - 404, 18.06.2016

Şafak Uluçınar Sağır , Harun Bertiz

https://doi.org/10.14686/buefad.v5i2.5000154678

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı, fen grubu formasyon öğrencileri ile fen bilimleri öğretmenliği öğrencilerinin
yansıtıcı düşünme beceri düzeylerini karşılaştırarak, yansıtıcı düşünme eğiliminin nelere bağlı olduğunu
incelemektir. Araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma evreni, 2014-2015 bahar döneminde
Amasya Üniversitesi’nde öğrenim gören lisans ve pedagojik formasyon eğitimi öğrencileridir. Örneklem ise lisans
grubu fen bilimleri öğretmenliği 4. sınıftan 138 ve pedagojik formasyon grubu fen alanında farklı branşlardan 125
olmak üzere toplam 263 kişiden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak 'Yansıtıcı Düşünme Eğilimi
Ölçeği' (YDE) ve bilgi formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde istatistik paket programı kullanılmıştır. Araştırma
sonucu, eğitim fakültesi öğrencilerinin yansıtıcı düşünme eğilimlerinin daha yüksek olduğunu göstermiştir. Farklı
değişkenler açısından bakıldığında, cinsiyetin tüm örneklem için yansıtıcı düşünme eğiliminde fark yaratan bir faktör
olmadığı bulunmuştur. Branşlara göre incelendiğinde, fen bilimleri öğretmen adayları lehine anlamlı fark olduğu
belirlenmiştir. Ayrıca öğretmenlik deneyimine göre ise deneyimi olmayanların yansıtıcı düşünme eğilimlerinin
yüksek olduğu görülmüştür. Öğretmen yetiştirme programlarında yansıtıcı düşünme etkinliklerine yer verilmesi,
formasyon eğitiminin düşünme becerilerini geliştirecek yöntem ve uygulamalarla yürütülmesi önerilmiştir

Anahtar Kelimeler

yansıtıcı düşünme becerisi, öğretmen adayı, pedagojik formasyon eğitimi

Kaynakça

• Aslan, G. (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Yansıtıcı Düşünme Eğilimleri İle Sürekli Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Başol, G. ve Evin Gencel, İ. (2013). Yansıtıcı Düşünme Düzeyini Belirleme Ölçeği: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(2), 929-946.
• Bayrak, F. ve Koçak Usluel, Y. (2011). Ağ Günlük Uygulamasının Yansıtıcı Düşünme Becerisi Üzerine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 93-104.
• Baysal, N. ve Demirbaş, B. (2012). Sınıf Öğretmenliği Adaylarının Bilinçli Farkındalıkları İle Yansıtıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(4), 12-20.
• Ceyhan, G. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Yansıtıcı Düşünme Düzeyleri Ve Araştırmaya Yönelik Kaygılarının Çeşitli Değişkenler Açısından CART Analizi İle İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Denton, D. (2011). Reflection And Learning: Caracterstics, Obstacles, And Implications. Educational Philosopy And Theory, 43 (8), 838-852.
• Dewey, J. (1910). How We Think? Lexington Massachusetts: D.C.Heath. Https://Archive.Org/Stream/Howwethink000838mbp#Page/N11/Mode/2up 4.11.2015 tarihinde görüntülenmiştir.
• Dewey, J. (1998). How We Think? New York: Hougton Mifflin Company.
• Dolapçıoğlu, S. D. (2007). Sınıf Öğretmenlerinin Yansıtıcı Düşünme Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Hatay.
• Duban, N. ve Yanpar Yelken, T. (2010). Öğretmen Adaylarının Yansıtıcı Düşünme Eğilimleri Ve Yansıtıcı Öğretmen Özellikleriyle İlgili Görüşleri. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 343-360.
• Eraslan. L. Ve Çakıcı. D. (2011). Pedagojik Formasyon Programı Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 427-438.
• Ergüven, S. (2011). Öğretmenlerin Yansıtıcı Düşünme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Farrell, T. S. C. (2014). Reflective Practice In ESL Teacher Development Groups: From Practices To Principles. London: Palgrave Macmillan.
• Fırat Durdukoca, Ş. ve Demir, M. (2012). İlköğretim Öğretmenlerin Bazı Değişkenlere Göre Yansıtıcı Düşünme Düzeyleri Ve Düşüncelerindeki Öğretmen Niteliklerinin Yansıtıcı Öğretmen Niteliklerine Uygunluğu. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 357-374.
• Gelter, H. (2003). Why Is Reflective Thinking Uncommon? Reflective Practice, 4(3), 337-344.
• Gömleksiz, M. N. ve Fidan, E. K. (2011). Pedagojik Formasyon Programı Öğrencilerinin Web Pedagojik İçerik Bilgisine İlişkin Öz-Yeterlik Algı Düzeyleri. Turkish Studies - International Periodical For The Languages. Literature And History Of Turkish Or Turkic, 6(4 ), 593-620.
• Gustafson, K. L. & Bennett Jr. W. (2002). Promoting Learner Reflection: Issues And Difficulties Emerging From A Three-Year Study. Department Of Instructional Technology. Georgia University. Athens. http://www.Gdtic.Mil/Dtic/Tr/Fulltext/U2/Ada472616.Pdf 6.11.2015 tarihinde alınmıştır.
• Güneş, F. (2012). Öğrencilerin Düşünme Becerilerini Geliştirme. TÜBAR-XXXII, 128-145.
• Hong, Y. C. & Choi, I. (2015). Assessing Reflective Thinking in Solving Design Problems: The Development Of A Questionnaire. British Journal Of Educational Technology, 46(4), 848-863.
• İnönü, Y. (2006). Tarih Öğretmenlerinin Yansıtıcı Öğretmen Özelliklerine Sahiplik Düzeyi: Van Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Kaf Hasırcı, Ö. ve Sadık, F. (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Yansıtıcı Düşünme Eğilimlerinin Belirlenmesi. 18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. Sözlü Bildiri. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi. 1-3 Ekim 2009. İzmir.
• Kaf Hasırcı, Ö. ve Sadık, F. (2011). Sınıf Öğretmenlerinin Yansıtıcı Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 195-210.
• Karadağ, M. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Yansıtıcı Düşünme Düzeylerinin İncelenmesi (Şanlıurfa İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Adana.
• Kember, D., Leung, D. Y. P., Jones, A., Loke, A. Y., Mckay, J., Sinclair, K. et al. (2000). Development Of A Questionnaire To Measure The Level Of Reflective Thinking. Assessment & Evaluation in Higher Education, 25(4), 381-395.
• Kember, D.,Mckay. J., Sinclair, K. & Frances, Y. W. (2008). A Four-Category Scheme For Coding And Assessing The Lev¬el Of Reflection in Written Work. Assessment Evaluation in Higher Education, 33(4), 369-379.
• Kılınç, H.H. (2010). İlköğretim Birinci Ve İkinci Kademe Öğretmenlerinin Yansıtıcı Düşünme Eğilimleri. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kim, Y. (2005). Cultivating Reflective Thinking: The Effects Of A Reflective Thinking Tool On Learners’ Learning Performance And Metacognitive Awareness In The Context Of On-Line Learning. Unpublished Doctoral Dissertation. The Pennsylvania State University The Graduate School College Of Education. USA.
• Kimmons, R., Miller, B. G., Amador, J. ,Desjardins, C. D. & Hal, C. (2015) . Technology Integration Coursework And Finding Meaning In Pre-Service Teachers’ Reflective Practice. Education Tech Research Dev. Pp.1-21. DOI 10.1007/S11423-015-9394-5 9.11.2015 Tarihinde İndirilmiştir.
• Kitchener, K. S., King, P. M. & Deluca, S. (2006). Development Of Reflective Judgement in Adulthood. in C. Hoare. (Eds.). Handbook Of Adult Development And Learning (Pp. 73-98). New York: Oxford University Press.
• Koçoğlu, Z., Akyel, A. ve Erçetin, G. (2008). Pen/Paper And Electronic Portfolios: An Effective Tool For Developing Reflective Thinking Of Turkish EFL Student Teachers? Mediterranean Journal Of Educational Studies, 13(1), 1-24.
• Lee, H. J. (2005). Understanding And Assessing Proservice Teachers’ Reflective Thinking. Teaching And Teacher Education, 21, 699-715.
• Lee, J., Son, J. & Settle, Q. (2015). Exploratory Writing in Student Learning. International Journal Of Fashion Design. Technology And Education. Http://Dx.Doi.Org/10.1080/17543266.2015.1099167 9.11.2015 Tarihinde görüntülenmiştir.
• Leung, D. Y. P. & Kember, D. (2003). The Relationship Be¬tween Approaches To Learning And Reflection Upon Practice. Educational Psychology, 23, 61-71.
• Meral, E. (2009). Yeni (2006) İlköğretim İngilizce Programını Uygulayan Öğretmenlerin Eleştirel Ve Yansıtıcı Düşünmeleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Moon, J. A. (2004). A Handbook Of Reflective And Experiential Learning: Theory And Practice. Oxon: Routledge Falmer.
• Norton, J. L. (1997). Locus of Control And Reflective Thinking in Preservice Teacher. Education, 117(3), 401-408.
• Norton, J. L. (1994). Creative Thinking And Reflective Practitioner. Journal Of Instructional Psychology, 21 (2), 139-148.
• Özden, B., Önder, A. ve Kabapınar, F. (2015). Yansıtıcı Düşünmenin Öğretmen Adaylarının Yapılandırmacı Öğrenme Ortamı Hazırlama Becerileri Ve Becerileri Kullanma Sıklıklarına Etkisi. Elementary Education Online, 14(2), 459-471.
• Pallant, J. (2001). SPSS Survıval Manual. Open University Press, Buckingham. Philadelphia.
• Poyraz, C. ve Usta, S. (2013). Investigation Of Preservice Teachers’ Reflective Thinking Tendencies in Terms of Various Variances. International Journal On New Trends in Education and Their Implications, 4(2), 126-136.
• Presseisen, B. (1991). Thinking Skills: Meanings And Models Revisited. Costa (Ed.). Developing Minds: A Resource Book For Teaching Thinking, 3rd Edition (417-424). Alexandria. VI: ACSCD.
• Rodgers, C. (2002). Defining Reflection: Another Look At John Dewey And Reflective Thinking. Teachers College Record. 104(4). 842-866.
• Saygılı, G. ve Tehneldere, S. (2014). Eğitim Çalışanlarının Yansıtıcı Düşünme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelemesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 192-202.
• Schön, D. A. (1983). The Reflective Practitioner: How Professional Think in Action. New York: Basic Books.
• Schweiker-Marra. K., Holmes. J. H. & Pula, J. J. (2003). Training Promotes Reflective Thinking In Pre-Service Teachers. Delta Kappa Gamma Bulletin, 70(1), 55–61.
• Spalding, E. & Wilson, A. (2002). Demystifying Reflection: A Study Of Pedagogical Strategies That Encourage Reflective Journal Writing. Teachers College Record, 104(7), 1393–1421.
• Semerci, Ç. (2007). Öğretmen Ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(3), 1351-1377.
• Senemoğlu, N. (1989). Ortaöğretim Kurumlarına Öğretmen Yetiştirme Fen-Edebiyat Ve Eğitim Fakültelerinin Etkililiği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4. 109-126.
• Sürücü, A. (1997). Öğretmenlik Formasyonu Alan Öğrencilerin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. (S.Ü.E.F. Yaz Kursu Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şahin, A. (2011). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yansıtıcı Düşünme Eğilimlerinin Çeşitli Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(37), 108-119.
• Taggart, G. L. (1996). Reflective Thinking: A Guide For Training Preservice and in-Service Practitioners. Doctoral Dissertation. Kansas State University.
• Taggart, G. L. & Wilson, A. P. (1998). Promoting Reflective Thinking in Teachers. 44 Action Strategies. USA: Corwin Press. Inc.
• Tok, Ş. (2008). Yansıtıcı Düşünmeyi Geliştirici Etkinliklerin Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarına. Performanslarına Ve Yansıtmalarına Etkisi. Eğitim Ve Bilim Dergisi, 33(149), 104-117.
• Toom, A., Husu, J. & Patrikainen, S. (2015). Student Teachers’patterns Of Reflection in The Context Of Teaching Practice. European Journal Of Teacher Education, 38(3), 320-340.
• Tuncer, M. & Özeren, E. (2012). Prospective Teachers’ Evaluations In Terms Of Using Reflective Thinking Skills To Solve Problems. Procedia - Social And Behavioral Sciences, 51, 666 – 671.
• Ünver, G. (2003). Yansıtıcı Düşünme. Ankara: Pegema Yayınları.
• Üstün, G. (2011). Sınıf Öğretmenlerinin Yansıtıcı Düşünme Eğilimleri İle Demokratik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Van Manen, M. (1977). Linking Ways Of Knowing With Ways Of Being Practical. Curriculum Inquiry, 6(3). 205-228.
• URL-1.Http://Www.Yok.Gov.Tr/Web/Guest/İcerik/-/Journal_Content/56_INSTANCE_Rehf8bısfyrx/10279/7052802
• Weshah, A. H. (2007). Training Pre-Service Teacher Education On Reflective Practice in Jordanian Universities. European Journal Of Scientific Research, 18(2). 306- 331.
• Yapıcı. M. ve Yapıcı. Ş. (2013). Öğretmen Adaylarının Pedagojik Formasyona İlişkin Metaforları. Turkish Studies - International Periodical For The Languages. Literature And History Of Turkish Or Turkic, 8/8, 1421-1429.
• Zeichner, K. M. & Tabachnick, B. R. (1991). Reflections On Reflective Teaching. in B.R. Tabachnick&K.M.Zeichner (Eds) Issues And Practices in Inquiry-Oriented Teacher Education (Pp:1-18) New York: Falmer Press.