Domination Metaphor: Educational Organizations as Instruments of Domination

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 623 - 639, 30.06.2017

Tuncer Fidan

https://doi.org/10.14686/buefad.288046

Öz

Organizations can be defined as tools enabling people to shape the world
beyond their individual capabilities. Though organizations were initially
founded for humanistic goals, it is unlikely to isolate them from power
relationships in a given society. They may become useful instruments for power
elites to dominate masses. Despite of their adverse effects, it is unlikely to
give up particularly public organizations easily. At this point, describing
negative aspects of organizations beside positive ones might create awareness
about patalogies regarding organizational life. The use of metaphors in organization
studies might make humanistic and environmental costs ignored by classical
definitions visible beside transform highly complexified organizations into
simple cognitive models. In this study theoretical discussions regarding the
conceptions of domination and their results in educational administration were
included. Moreover suggestions for palliating domination relationships were discussed
and solutions offered for educational organizations were analyzed.

Anahtar Kelimeler

organization, domination, educational organizations

Tahakküm Araçları Olarak Eğitim Örgütleri

Öz

Örgütler insanlara bireysel yeteneklerinin ötesinde dünyayı
şekillendirme imkânı sunan aracılar olarak tanımlanabilir. Başlangıçta
çoğunlukla insani amaçlarla kurulmuş olsalar da örgütleri toplumdaki güç
ilişkilerinden soyutlamak mümkün değildir. İktidar elitleri için yönetilenler
üzerinde tahakküm kurmak ve sürdürmek için kullanışlı aygıtlara dönüşebilirler.
Yan etkilerine rağmen özellikle kamu örgütlerinden kolaylıkla vaz geçmek mümkün
değildir.  Bu noktada örgütlerin olumlu
yönlerinin yanında olumsuz yönlerinin de betimlenmesi, örgütsel yaşamın
patalojileri hakkında farkındalık oluşturabilir. Örgüt çalışmalarında metafor
kullanımı yüksek düzeyde karmaşıklaşmış örgütleri basit zihnsel modellere
dönüştürmenin yanında klasik tanımların görmezden geldiği insani ve çevresel
maliyetleri görünür kılabilir. Bu çalışmada tahakküm kavramına ilişkin kuramsal
tartışmalara yer verilerek eğitim yönetimine ilişkin doğurguları analiz
edilmiştir. Bunun yanında örgüt içi tahakküm ilişkilerinin hafifletilmesine
ilişkin alanyazındaki öneriler tartışılarak okullara ilişkin çözüm önerileri
analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgüt, Tahakküm, Okul

Kaynakça

• Albrecht, M. (2016). Right wing trends and xenophobia in Poland: What this means for the rest of europe. http://eucenter.scrippscollege.edu/wpcontent/uploads/files/2016/ 03/MorganAlbrecht_PolandEUPaper.pdf (Erişim Tarihi: 2017, 24 Ocak).
• Alvesson, M. ve Deetz, S. (2006). Critical theory and postmodernism approaches to organizational studies. S. R. Clegg, C. Hardy, T. B. Lawrence and W. R. Nord (Ed.), The Sage Handbook of Organization Studies içinde (s. 255-283). London: SAGE Publications.
• Apple, M. (1995). Education and power (2. Baskı). New York, NY: Routledge.
• Araujo, A., Gottlieb, D. ve Moreira, H. (2007). A model of mixed signals with applications to countersignalling. The RAND Journal of Economics, 38(4), 1020-1043.
• Baker, C. (2006). Zorunlu eğitime hayır (3. Baskı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Balcı, A. (2010) Eğitim yönetimi terimleri sözlüğü (2. Baskı). Ankara: PegemA Yayınevi.
• Balcı, A., Baltacı, A. vd. (2012). Örgütsel sosyalleşmenin, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlıkla ilişkisi: ilköğretim okulu yöneticileri üzerinde bir araştırma. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi-Journal of Educational Sciences Research, 2(2), 47-74.
• Baltacı, A., ve Balcı, A. (2017). Complexity leadership: A theorical perspective. International Journal of Educational Leadership and Management, 5(1), 30-58.
• Barenberg, M. (1994). Democracy and domination in the law of workplace cooperation: from bureaucratic to flexible production. Columbia Law Review, 94(3), 753-983.
• Bauman, Z. (2010). Küreselleşme: Toplumsal sonuçları (3. Baskı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Borg, C. ve Mayo, P. (2011). Gramsci ve üniteryen okul: Paradokslar ve olasılıklar. C. Borg, J. Buttigieg ve P. Mayo (Eds.). Gramsci ve Eğitim içinde (s. 129-158). İstanbul: Kalkedon Yayınları
• Bowles, S. (1976). Unequal education and reproduction of the social labour division. Roger Dale, Geoff Esland and Madeline MacDonald (Ed.), Schooling And Capitalism: A Sociological Reader içinde (s. 32-42). London: Routledge & Kegan Paul Ltd.
• Bowles, S. ve Gintis, H. (2002). Schooling in Capitalist America Revisited. Sociology of Education, 75(1), 1-18.
• Bourdieu, P. (2009). Sınırsız sömürü ütopyası/ neoliberalizmin özü. Gülsüm Akalın ve Uğur Selçuk (Ed.). Neoliberal İktisadın Marksist Eleştirisi. İstanbul: Kalkedon Yayıncılık, 23-31.
• Boychuk, T., Dobbin, F. (1999). National employment systems and job autonomy: Why job autonomy ıs high ın the nordic countries and low ın the United States, Canada, And Australia. Organization Studies, 20(2), 257-291.
• Bratton, J., Denham, D. vd. (2009). Capitalism and Classical Sociological Theory. Toronto: Toronto University Press
• Cammett, J. M. (1967). Antonio Gramsci and the origins of italian communism. Stanford: Stanford University Press
• Castoriadis, C. (1988). Political and social writings. Volume 2, 1955-1960: From the workers’ struggle against bureaucracy to revolution ın the age of modern capitalism. Minneapolis: University Of Minnesota Press.
• Chamallas, M. (1994). Structuralist and Cultural Domination Theories Meet Title VII: Some Contemporary Influences. Symposium: Visions of Equality: The Future of Title VII. Michigan Law Review, 92(8). 2370-2409.
• Chiu, M. M. ve Walker, A. (2007). Leadership for social justice in Hong Kong schools: Addressing mechanisms of inequality. JEA, 45(6), 724-739.
• Connolly, W. E. (2002). Identity and difference: Democratic negotiations of political paradox. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press
• Connolly, W. E. (2004). The ethos of pluralization (4. Baskı). Minneapolis, ME: University of Minnesota Press
• Courpasson, D. (2000). Managerial strategies of domination. Power in soft bureucracies. Organization Studies, 21(1), 141-161.
• Dahrendorf, R. (1959). Class and class conflict in ındustrial society. Stanford, CA: Stanford University Press
• Devine, D. (2008). The exercise of power in children’s experience of school. Irish Educational Studies, 19(1), 189-206.
• Eagleton, T. (2011). İdeoloji (Çev.: Muttalip Özcan) (3. Baskı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Ekholm, K., ve Friedman, J. (1982). " Capital" imperialism and exploitation in ancient world-systems. Review (Fernand Braudel Center), 6(1), 87-109.
• Emler, N., ve Reicher, S. (2005). Delinquency: Cause or consequence of social exclusion. D. Abrams, D. A. Hogg ve J. M. Marques (Ed.), The social psychology of inclusion and exclusion içinde (s. 211-241). New York, NY: Psychological Press.
• Eskicumali, A. (2003). Eğitim ve toplumsal değişme: Türkiye’nin değişim sürecinde eğitimin rolü, 1923-1946. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 19(2).
• Fidan, T. ve Öztürk, İ. (2015). Perspectives and expectations of union member and non- union member teachers on teacher unions [Sendika üyesi olan ve sendika üyesi olmayan öğretmenlerin eğitim sendikalarına bakışı ve beklentileri]. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi - Journal of Educational Sciences Research, 5(2), 191-220.
• Foucault, M. (1982). The subject and power. Critical Inquiry, 8(4), 777-795.
• Frijters, P. ve der Klaauw. (2006). Job search with nonparticipation. The Economic Journal, 116(508), 45-83.
• Georges, A. ve Romme, L. (1999). Domination, self-determination and circular organizing. Organization Studies, 20(5). 801-831.
• Giddens, A. (1984). The constitution of society: Outline of the theory of structuration. Berkeley, CA: University of California Press.
• Giddens, A. (2008-a). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Giddens, A. (2008-b). Siyaset, sosyoloji ve toplumsal teori (3. Baskı). İstanbul: Metis Yayınları
• Giddens, A. (2009). Kapitalizm ve modern sosyal teori. İstanbul: İletişim Yayınları
• Giroux, H. A. (1989). Schooling as a form of cultural politics: Toward a pedagogy of and for difference. H. A. Giroux ve P. McLaren (Ed.), Critical Pedagogy, the State, and Cultural Struggle içinde (s. 125-151). New York, NY: State University of New York Press.
• Giroux, H. A. (2001). Theory and resistance in education: Towards a pedagogy for the opposition. Westport, CT: Greenwood Publishing Group, Inc.
• Giroux, H. A. (2011). Antonio Gramsci’nin eserinde kültür politikalarını ve radikal pedagojiyi yeniden düşünmek. C. Borg, J. Buttigieg ve P. Mayo (Ed.), Gramsci ve Eğitim içinde (s.67-102) . İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Gramsci, A. (1992). Prison notebooks. vol 1. (Ed. J. A. Buttigieg). New York: Columbia University Press.
• Habermas, J. (2001). İletişimsel eylem kuramı (Çev.:Mustafa Tüzel). İstanbul: Kabalcı Yayınevi
• Heywood, A. (1994). Political ıdeas and concepts. An introduction. London: The Macmillan Press Ltd.
• Holohan, S. (2005). The search for justice in a media age: Reading Stephen Lawrence and Louise Woodward. Burlington, VT: Ashgate Publishing Co.
• Ilıch, I. (2009). Okulsuz toplum (2. Baskı). İstanbul: Oda Yayınları.
• Kalleberg, A. L. (2003). Flexible firms and labor market segmentation: Effects of workplace restructuring on jobs and workers. Work and Occupations, 30(2). 154-177.
• Leflaive, X. (1996). Organizations as structures of domination. Organization Studies, 17(1), 23-47.
• Lemke, T. (2001). ‘The birth of bio-politics’: Michel Foucault’s lecture at the collège de france on neo-liberal governmentality. Economy and Society, 30(2). 190–207
• Manders, D. W. (2007). The hegemony of common sense: Wisdom and mystification in everyday life (2. Baskı). New York: Peter Lang Publishing, Inc.
• Marx, K. ve Engels, F. (2004). The german ideology. (Ed. C. J. Arthur). London: International Publishers Co.
• Meyer, J. W. (1977). The effects of education as an institution. The American Journal of Sociology, 83(1), 55-77.
• McNeill, W. H. (2004). Dünya tarihi (Çev. A. Şenel) (8. Baskı). Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Miller, M. K. (2015). Electoral authoritarianism and human development. Comparative Political Studies, 48(12), 1526-1562.
• Mills, M., Blossfeld, H. P. vd. (2008). Converging divergences? An international comparison of the impact of globalization on industrial relations and employment careers. International Sociology, 23(4), 561-595.
• Morgan, G. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor (Çev. G. Bulut). İstanbul: Mess Yayınları.
• O’Sullivan, N. (2000). Power, authority and legitimacy: a critique of postmodern political thought. Noel O’Sullivan (Ed.), Political Theory in Transition içinde (s. 131-152). London: Routledge.
• Öztürk, İ. ve Balcı, A. (2014). Millî eğitim bakanlığının 652 sayılı kanun hükmünde kararname ile yeniden yapılandırılmasına ilişkin Ankara ili kamu ilkokul ve ortaokul yöneticilerinin görüşleri [Views of the state primary school and secondary school principals in Ankara province about the restructure of Ministry of National Education (By decree law No. 652)]. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi - Journal of Educational Sciences Research, 4(1), 213-241
• Perrow, C. (1972). Complex organizations. Glenview, Ill.: Scott, Foresman.
• Ritzer, G. (1975). Professionalization, bureaucratization and rationalization: The views of Max Weber. Social Forces, 53(4), 627-634.
• Sanches, C., Perera, M. G. vd. (2012). Justice Judgements, School Failure and Adolescent Deviant Behaviour. British Journal of Educational Psychology, 82, 606-621.
• Searle, J. (1990). The storm over the university. The New York Review of Books, 6(12), 1990.
• Spring, J. (2010). Özgür eğitim (3. Baskı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Tezcan, M. (1999). Eğitim sosyolojisi. Ankara: Şafak Matbaacılık Ltd. Şti.
• Weber, M. (2008). Bürokrasi ve otorite (2. Baskı). Ankara: Adres Yayınları
• Willmott, H. (1993). Strength is ignorance; slavery is freedom: Managing culture in modern organizations. Journal of management studies, 30(4), 515-552.
• Yüksel, S. (2003). Öğrencilerin öğretme-öğrenme sürecine yönelik direnç davranışları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1). 235-251.