Öğretmenlerin Çoklu Zekâ Alanları İle Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 1, 77 - 88, 08.06.2013

Yrd.doç.dr. Murat Genç

Öz

Ülkemizde öğretmenliğe geçiş sürecinde bireyler sadece sayısal ve sözel alandan geçerek
üniversiteye girmekte ve bu alanlarına göre öğretmen olmaktadır. Oysa zekâ alanları birbirinden farklı
olan öğretmenler aynı ortamlarda aynı eğitimleri aldıktan sonra mesleğe başlamaktadır. Zekâ alanları
farklılık gösteren öğretmenler ders sırasında bu alanlarını kullanırken birbirlerinden farklı uygulamalar
yapmakta veya kılavuz kitaplarda bulunan etkinlikleri yaptırırken kendi zekâ alanlarına göre farkında
olmadan tercih etmektedirler. Kendi zekâ alanlarına uygun olmayan bazı etkinlikleri yapmayı tercih
etmemekte veya kendi zekâ alanlarına uygun olan yeni ve farklı etkinlikler eklemektedirler.
Bu çalışmada öğretmenlerin çoklu zekâ alanları ile problem çözme becerilerinin ilişkisi
araştırılmıştır. Çalışmada betimsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya Edirne İli Keşan
ilçesinde görev yapan 41 öğretmen katılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Çoklu Zekâ Envanteri
ve Problem Çözme Becerileri Envanteri kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; özellikle
öğretmenlerin içsel öze dönük zekâ alanı ile problem çözme becerileri arasında ilişki olduğu ortaya
çıkmıştır. Bu zekâ alanı ile “problem çözme yeteneğine güven”, “yaklaşma kaçınma” ve “kişisel kontrol”
alt boyutları ile olumlu ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çoklu zekâ, Problem çözme, İlköğretim, Öğretmen yetiştirme

Investigating Of The Relation Between The Teachers’ Multiple Intelligences And Problem Solving Skills

Öz

 In the process of being a teacher, the individuals enter the university after passing the
exams which measures linguistic and logical-mathematical of intelligence. They become teachers upon
these education fields. Whereas, these teachers who have different intelligences begin their careers after
being educated with the same methods in the same atmospheres. The teachers use different methods when
they use these different intelligences in their classes or they unconsciously prefer the activities from their
teachers’ books upon the field of their own intelligence. They cross some of the activities because they do
not fit their intelligence fields and they prepare new activities that are relevant to their own.
In this study, we have tried to investigate of the relation between the teachers’ multiple
intelligences and problem solving skills. Participants of this descriptive were 41 teachers in Edirne. Data
of the study were based on Multiple İntelligence İnventory and Problem Solving Scale. According to
analyzed results, there was found positive correlation between problem solving skills and multiple
intelligences area of teachers’. Especially there was found positive correlation between interpersonal area
of multiple intelligences and problem solving confidence, approach-avoidance, self-control which are
problem solving sub dimension.

Anahtar Kelimeler

Multiple Intelligences, problem solving, elementary education, teacher education

Kaynakça

• Açıkgöz, K.Ü. (2002). Aktif Öğrenme. İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
• Akamca, G.Ö., ve Hamurcu, H. (2005). Çoklu Zekâ Kuramı Tabanlı Öğretimin Öğrencilerin Fen Başarısı, Tutumları ve Hatırda Tutma Üzerindeki Etkileri, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 28;178-187.
• Akgün, Ş. (1996). Fen Bilgisi Öğretimi. Giresun: Zirve Ofset.
• Aydoğan, Y. (2004). İlköğretim ikinci ve Dördüncü Sınıf Öğrencilerine Genel Problem Çözme Becerilerinin Kazandırılmasında Eğitimin Etkisinin İncelenmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Burke, J., & Christensen, L. (2004). Educational research: Quantitative, qualitative and mixed approaches (2nd Edt.). London: Pearson.
• Çakıcı , Y. (2008). Fen ve Teknoloji Eğitiminde Çoklu Zekâ. Taşkın, Ö. (Editör). Fen ve Teknoloji Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar, Ankara: Pegem Akademi.
• Demirel, Ö. (2003). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme Öğretme Sanatı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Dündar, S. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Kişilik Özellikleri İle Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:24, Sayı:2;139-150.
• Genç, M. (2007). İşbirlikli Öğrenmenin Problem Çözmeye ve Başarıya Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Gürçay, D. ve Eryılmaz, A. (2005). Çoklu Zekâ Alanlarına Dayalı Öğretimin Fizik Başarısına Etkisi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29: 103-109.
• Gürdal, A., Şahin, F., ve Çağlar, A. (2001). Fen Eğitimi İlkeler, Stratejiler ve Yöntemler. İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınları.
• Heppner, P.P., J. Hibel, G.W. Neal, C.L. Weinstein & F.E. Rabinowitz. (1982). “Personal Problem Solving: A Descriptive Study of Individual Differences” Journal of Counseling Psychology, 29: 580-596 http://content.apa.org/journals/cou/29/6/580
• Heppner, P.P. & Peterson, C.H. (1982), The Development and İmplications of a Personal- Problem Solving İnventory, Journal of Counseling Psychology, 29;66-75.
• Heppner, P.P. (1988). The Problem Solving Inventory. Manual, Consulting Psychologist Press.
• Kaya, O. N. (2002). Çoklu Zekâ Kuranımın ilköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Atom ve Atomik Yapı Konusundaki Başarılarına ve Öğrenmenin Kalıcılığına Tutum ve Algılamalarına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Fen Bilgisi Öğretmenliği ABD, Ankara.
• Keleş, O. B. (2000). Eğitim Yöneticilerinde Sorun Çözme ve Denetim Odağı İlişkisi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Kurt, M., Çinici, A. ve Demir, Y. (2011). Dokuzuncu Sınıf Öğrencilerinin Çoklu Zekâ Kuramına Göre Zekâ Alanları ile Biyoloji Dersine Yönelik Akademik Başarıları ve Cinsiyetleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi MAKUFEBED 3: 51-68.
• McMillan, J.H. & Schumacher, S. (2010). Research in education: Evidence-based inquiry (7th Edition). London: Pearson.
• Oğuz, M. (2002). İlköğretim Fen Bilgisi Dersinde Yaratıcı Problem Çözme Yönteminin Başarıya ve Tutuma Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Ankara.
• Özdemir, P. (2002). Çoklu Zekâ Kuramı Tabanlı Öğretim Yönteminin Öğrencilerin “Canlılar Çeşitlidir” Ünitesini Anlamaları Üzerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Özden, Y. (2003). Öğrenme ve Öğretme, Pegem A Yayıncılık: Ankara, s: 128 – 133.
• Phillps, S. D. & N.J. Pazienza. (1984) Decision Making Styles and Problem Solving Appraisal, Journal of Counseling Psychology, 4; 497-502.
• Saban, A. (2003). Çoklu Zekâ Teorisi ve Eğitimi, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Sardoğan, M.E., Karahan, T. F. ve Kaygusuz, C. (2006). Üniversite Öğrencilerinin Kullandıkları Kararsızlık Stratejilerinin Problem Çözme Becerisi, Cinsiyet, Sınıf Düzeyi ve Fakülte Türüne Göre İncelenmesi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 2, Sayı 1, Haziran 2006, s. 78-97.
• Senemoğlu, N. (1997). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim. Ankara: Ertem Matbaacılık.
• Taylan, S,. (1990). Heppner’in Problem Çözme Envanterinin Uyarlama, Güvenirlik ve Geçerlik Çalışmaları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitimde Psikolojik Hizmetler Anabilim Dalı, Ankara.
• Yağcı, Z. (2006). Çoklu Zekâ Kuramının İlköğretim Altıncı Sınıf Fen Bilgisi Öğretiminde Öğrenci Başarısına Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İlköğretim ABD, Balıkesir.