Dönüşümsel Öğrenme Kuramına Dayalı Çevre Eğitiminin Biyoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Algılarına Etkisi

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 1, 339 - 359, 06.01.2014

Osman Çimen , Mehmet Yılmaz

Öz

Bu çalışmanın amacı dönüşümsel öğrenme kuramına dayalı çevre eğitiminin biyoloji öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik algılarına etkisini incelemektir. Araştırma modeli nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma yöntem olarak tasarlanmıştır. Araştırma uygulamaları Gazi Üniversitesi Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalında öğrenim gören 28 biyoloji öğretmen adayı ile 14 hafta sürede gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nicel verilerin toplanmasında çevre sorunları bilgisi testi, çevre sorunları tutum ölçeği, çevreye duyarlı davranış ölçeği ve çevreye yönelik inanç ölçeği; nitel verilerin toplanmasında yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulanmıştır. Nicel veriler SPSS 18 paket programı ile nitel veriler ise içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiş, frekans ve yüzde olarak ifade edilmiştir. Araştırma sonunda dönüşümsel öğrenme modelinin uygulandığı deney grubunun çevre sorunları bilgisi, çevre sorunlarına yönelik tutum, çevreye yönelik inanç ve çevreye duyarlı davranış düzeylerinin, geleneksel yöntemin uygulandığı kontrol grubuna göre anlamlı olarak farklılaştığı belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Dönüşümsel öğrenme, Çevre eğitimi, Çevreye yönelik tutum, Çevre sorunları bilgisi, Çevreye duyarlı davranış

Kaynakça

• Aksay, S. C., Ketenoğlu O. ve Kurt, L. (2005). Küresel Isınma İklim Değişikliği. Selçuk Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi, 25, 29-41.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Collins, T.D., Gaved, M.B., Mulholland, P., Kerawalla, L.J., Twiner, A., Scanlon, E., Jones, A., Littleton, K., Conole, G. ve Tosunoglu, C. (2008). Supporting Location-Based İnquiry Learning Across School, Field And Home Contexts’, in Proceedings of the 7 th World Conference on Mobile and Contextual Learning (mLearn-2008), Telford, UK.
• Creswell, J.W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. (2nd ed.) Thousand Oaks: Sage. D’Amato, L. & Krasny, M. (2011). Outdoor Adventure Education: Applying Transformative Learning Theory To Understanding İnstrumental Learning And Personal Growth İn Environmental. Journal of Environmental Education, 42 (4), 237-254.
• Deniş, H. ve Genç, H. (2007). Çevre Bilimi Dersi Alan Ve Almayan Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Çevreye İlişkin Tutumları Ve Çevre Bilimi Dersindeki Başarılarının Karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (13), 20-26.
• Dettman-Easler, D. ve Pease, J. (1999). Evaluating The Effectiveness Of Residential Environmental Education Programs İn Fostering Positive Attitudes Toward Wildlife. The Journal of Environmental Education, 31 (1), 33-39.
• Dresner, M. ve Gill, M. (1994). Environmental Education At Summer Nature Camp. The Journal of Environmental Education, 25(3), 3541.
• Dunlap, R.E., Van Liere, K.D., Mertig, A .G. ve Jones, R. E., (2000). Measuring Endorsement Of The New Ecological Paradigm: A Revised Nep Scale. Journal of Social Issues. 56 (3), 425– 442.
• Erol, G. H. ve Gezer, K. (2006). Prospective Of Elementary School Teachers’ Attitudes Toward Environment And Environmental Problems. International Journal Of Environmental and Science Education, 1, (1), 65 – 77.
• Feinstein, B. C. (2004). Learning And Transformation İn The Context Of Hawaiian Traditional Ecological Knowledge. Adult Education Quarterly, 54 (2), 105-120.
• Hesse-Bıber, S. N. ve Leavy, P. (2004). Approaches To Qualitative Research. A Reader On Theory And Practice. Oxford: Oxford University Press.
• Hungerford, H. R. ve Volk, T. L. (1990). Changing Learner Behavior Through Environmental Education. The Journal of Environmental Education, 21 (3), 8-21.
• Johnson, R.B. ve Onwuegbuzie, A.J. (2004). Mixed Methods Research: A Research Paradigm Whose Time Has Come. Educational Researcher, 33 (7), 14-26.
• Jordan, J. R., Hungerford, H. R. ve Tomera, A. N. (1986). Effects Of Two Residential Environmental Workshops On High School Students. The Journal of Environmental Education, 18 (1), 15–23.
• Keleş, Ö., Uzun, N. ve Varnacı Uzun, F. (2010). Öğretmen Adaylarının Çevre Bilinci, Çevresel Tutum, Düşünce Ve Davranışlarının Doğa Eğitimi Projesine Bağlı Değişimi ve Kalıcılığının Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(32), 384-401.
• Köşker, N. ve Karadağ, S. (2012). Coğrafya Eğitiminde Yer Temelli Öğretim Yaklaşımına İlişkin Öğretmen Görüşleri. TSA, 16, (3), 123-137.
• McWhinney, W. ve Markos, L. (2003). Transformative Education Across The Threshold. Journal of Transformative Education, 1(1), 16-37.
• Mezirow, J. (1994). Understanding Transformation Theory. Adult Education Quarterly, 44 (4), 222-23
• Mezirow, J. (1996). Contemporary Paradigms Of Learning. Adult Education Quarterly. 46 (3), 158-172.
• Mezirow, J. ve Associates. (2000). Learning As Transformation. San Francisco: Jossey-Bass.
• Milton, B., Cleveland, E. ve Bennett-Gates, D. (1995). Changing Perceptions Of Nature, Self, And Others: A Report On A Park/School Program. Journal of Environmental Education, 26, (3), 32-42.
• Neuman, T. (1996). Critically Reflective Learning İn A Leadership Development Context. Unpublished doctoral dissertation, University of Wisconsin, Madison, Wisconsin.
• O’Sullivan, E. (1999) Transformative Learning: Educational Vision for the 21st Century. London: Zed Books
• Oweini, A. ve Houri, A. (2006). Factors Affecting Environmental Knowledge And Attitudes Among Lebanese College Students. Applied Environmental Education and Communication, 5, 95-105.
• Palmer, J.A. (1998) Environmental Education İn The 21st Century: Theory, Practice, Progress, Promise. London: Routledge
• Ramsey, C. E. ve Rickson, RE. (1976). Environmental Knowledge And Attitudes. Journal Environmental Education, 8, 10–18
• Sam, N., Sam, R. ve Öngen, K.B. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Çevresel Tutumlarının Yeni Çevresel Paradigma Ve Benlik Saygısı Ölçeği İle İncelenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 20, 1-16.
• Smith-Sebasto, N.J. ve Semrau, H.J. (2004). Evaluation Of The Environmental Education Program At The New Jersey School Of Conservation. Journal of Environmental Education, 36 (1), 3-18.
• Şama, E. (2003), Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 23(2), 99-110.
• Williamson, D. ve Lynch-Wood, G. (2001). A New Paradigm For Sme Environmental Practice. The TQM Magazine. 13, (6), 424-432.
• Wynveen, C., Kyle, G.T. ve Tarrant, M.A. (2012). Study Abroad Experiences And Global Citizenship Fostering Proenvironmental Behavior. Journal of Studies in International Education. 16, (4), 334-352.
• Yılmaz, Y. ve Yılmaz, Y. (2005). Parametrik Olmayan Testlerin Pazarlama Alanındaki Araştırmalarda Kullanılması: 1995-2002 Arası Yayın Taraması. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7, (3), 177-199.